Co najmniej minimalne wynagrodzenie

Do okresu uprawniającego do uzyskania zasiłku nie wlicza się okresów pracy, w których dana osoba uzyskiwała wynagrodzenie niższe od minimalnego.

Zasiłek dla bezrobotnych jest świadczeniem wypłacanym z Funduszu Pracy osobom zarejestrowanym w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne, dla których nie ma propozycji odpowiedniego zatrudnienia, skierowania do prac interwencyjnych, robót publicznych lub na utworzone dodatkowe miejsce pracy.

Nie jest więc tak, że każda osoba rejestrująca się w powiatowym urzędzie pracy, która nie jest zatrudniona i spełnia niżej przedstawione warunki związane z posiadaniem odpowiednich okresów zatrudnienia lub innych zrównanych z nimi, zawsze otrzyma zasiłek. Jeśli bowiem akurat urząd pracy będzie dysponował propozycją zatrudnienia (a przypomnijmy, że według art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (patrz podstawa prawna) pracodawcy są zobowiązani informować na bieżąco właściwe powiatowe urzędy pracy o wolnych miejscach zatrudnienia lub miejscach przygotowania zawodowego), bezrobotny zamiast zasiłku otrzyma propozycję pracy.

Odpowiednie zatrudnienie

Musi to być jednak propozycja odpowiedniego zatrudnienia. Pojęcie to oznacza zatrudnienie, do którego bezrobotny ma wystarczające kwalifikacje, lub może je wykonywać po uprzednim szkoleniu, jego stan zdrowia pozwala mu na wykonywanie tego typu pracy, zaś łączny czas dojazdu do miejsca zatrudnienia i z powrotem środkami komunikacji publicznej nie przekracza 3 godzin.

Wcześniejsza praca

Oprócz spełnienia powyższych warunków bezrobotny musi posiadać w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień rejestracji łącznie co najmniej 365 dni, w których:

• pracował na podstawie umowy o pracę lub umowy o pracę nakładczą,
w wykonywał pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia bądź współpracował przy ich wykonywaniu,
• prowadził działalność pozarolniczą i z tego tytułu podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu lub współpracował przy prowadzeniu takiej działalności,
• wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności,
• wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), będąc jej członkiem,
• był zatrudniony lub wykonywał inną pracę zarobkową osiągając dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.

W odniesieniu do powyższych okresów bierzemy pod uwagę jedynie te, w których podstawą wymiaru składek były przychody w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Wyjątkiem jest zatrudnienie podczas tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, gdzie jest to kwota co najmniej połowy tego wynagrodzenia (czyli obecnie 400 zł).

Do okresu tego wliczamy również okres opłacania składki na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej postanowienie to będzie dotyczyło jedynie pracy w państwach do niej nienależących. Zgodnie z art. 48 ust. 2 ustawy, składkę opłaca się w tym przypadku w wysokości 9,75 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia. Okres zatrudnienia za granicą brany jest pod uwagę także w przypadku, gdy osoba ubiegająca się o zasiłek dla bezrobotnych przybyła do Polski jako repatriant.

Okresy zaliczalne

Do tychże 365 dni zaliczamy także okresy:

• odbywania w jakiejkolwiek formie obowiązku wojskowego (zasadnicza służba wojskowa, przeszkolenie absolwentów szkół wyższych, zastępcza służba wojskowa itd.),
• urlopu wychowawczego, niezależnie od tego, czy dana osoba pobierała czy nie zasiłek wychowawczy; brany jest bowiem pod uwagę jedynie sam fakt korzystania z urlopu zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie urlopów i zasiłków wychowawczych (patrz podstawa prawna),
• pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, świadczenia rehabilitacyjnego. Również przypadające po ustaniu zatrudnienia albo zaprzestania prowadzenia działalności pozarolniczej okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego, jeżeli podstawa ich wymiaru równa była co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• okresy, za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy (stosunku służbowego), oraz okresy, za które wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę (na podstawie art. 361 k.p.),
• oraz inne, niewymienione okresy, za które opłacana była składka na Fundusz Pracy i ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, o ile jej podstawę stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie.

Sytuacje szczególne

Prawo do zasiłku przysługiwać może także zwalnianym z zakładów karnych i aresztów, jeżeli zarejestrują się w okresie 30 dni od zwolnienia, a dodatkowo spełniali powyższe warunki (dotyczące okresów uprawniających do zasiłku) łącznie w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień ostatniego pozbawienia wolności oraz wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolności. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy musiała być co najmniej równa minimalnemu wynagrodzeniu.
Prawo to przysługuje także bezrobotnym zwalnianym po odbyciu trwającej co najmniej 350 dni zasadniczej służby wojskowej. Okres ten powinien przypadać w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień rejestracji w powiatowym urzędzie pracy.

Po wejściu do Unii Europejskiej w stosunku do osób posiadających obywatelstwo państwa członkowskiego do okresu wymaganego do nabycia prawa do zasiłku zalicza się również okres zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej oraz prowadzenia pozarolniczej działalności na terytorium państw członkowskich.