Na produkcję rolną UE nadal wpływają konsekwencje nieuzasadnionej wojny rosyjskiej na Ukrainie, rosnące ceny energii, rosnące koszty nakładów i inflacja żywności w całej UE. Oprócz niestabilności geopolitycznej UE odnotowała jedno z najgorętszych lat w historii, co znacząco wpłynęło na uprawy letnie, takie jak kukurydza, soja i słonecznik. Warunki meteorologiczne były również trudne dla hodowców i zwierząt, które cierpiały z powodu stresu cieplnego i mniej paszy. Pomimo oczywistych trudnych warunków sektor rolny UE ma silną pozycję. Dostępność żywności nie jest zagrożona w UE.
Ponadto oczekuje się, że eksport zbóż z UE osiągnie 51 mln ton, czyli o 6,5% więcej niż w poprzednim sezonie io 20,9% powyżej średniej z pięciu lat. UE będzie nadalodgrywają swoją rolę w przyczynianiu się do globalnego bezpieczeństwa żywnościowego . Ta sytuacja geopolityczna będzie prowadzić do znacznej niepewności co do perspektyw.
Podpisanie w lipcu „ Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej” , która doprowadziła do wznowienia eksportu ukraińskiego zboża przez Morze Czarne, przyniosło pewną ulgę na rynkach międzynarodowych w postaci gwałtownego spadku cen pszenicy i roślin oleistych, ale jej odnowienia nie można przyjmować za pewnik . Alejki Solidarnościustanowione przez UE dodatkowo przyczyniły się do eksportu ponad 12 mln ton zbóż (ziaren i nasion oleistych) z Ukrainy pociągiem, ciężarówkami lub statkami od maja 2022 r. Chociaż ceny surowców spadły tego lata, koszty produkcji i ceny konsumpcyjne pozostają na historycznie wysokim poziomie. Wynika to z wysokich cen logistycznego łańcucha dostaw, np. energii elektrycznej, przetwórstwa, pakowania, transportu, chłodzenia i ogrzewania. Zwiększone koszty życia mogą zmniejszyć popyt konsumentów na usługi gastronomiczne (np. restauracje lub catering) i skutkować większą liczbą zakupów detalicznych marek własnych.
Kolejną obawą sektora rolniczego jest dostępność nawozów na nadchodzący sezon. Ponieważ przemysł nawozowy potrzebuje gazu ziemnego do produkcji amoniaku i innych produktów azotowych, zmniejsza lub wstrzymuje produkcję, gdy ceny gazu są zbyt wysokie. Zmniejszona produkcja i zużycie nawozów może wpłynąć na produkcję roślinną w 2023 r., a także na sektory przetwórstwa napojów i mięsa, które wykorzystują produkty uboczne procesu produkcji nawozów.
W tym kontekście Komisja Europejska opublikowała jesienną edycję raportu krótkoterminowego dla rynków rolnych UE z jesieni 2022 roku. Opublikowany przez Komisję Europejską 5 października 2022 r. raport przedstawia szczegółowy przegląd najnowszych trendów i perspektyw dla szeregu sektorów rolno-spożywczych.
Rośliny uprawne
Przewiduje się, że całkowita produkcja zbóż w UE osiągnie obecnie 270,9 mln ton, czyli o 7,8% mniej niż w roku ubiegłym. Największy spadek dotyczy kukurydzy na poziomie 55,5 mln ton, co oznacza spadek o 23,7% rok do roku. Wynika to głównie z letniej suszy. Produkcja pszenicy miękkiej spadnie jedynie o 2,4% przy prognozowanej produkcji 127 mln ton. Handel zbożami stale rośnie, a eksport pszenicy miękkiej z UE ma sięgnąć 36 milionów ton, co stanowi wzrost o 23% rok do roku.
Dzięki wyższym oczekiwanym plonom roślin wysokobiałkowych szacuje się, że produkcja w UE wzrośnie o 1,4% i osiągnie 4,32 mln. Jeśli chodzi o nasiona oleiste, powierzchnia tych upraw w UE osiągnęła rekordowy poziom w roku gospodarczym 2022/23 wynoszący 12,2 mln hektarów, co stanowi wzrost o 14,6% rok do roku. Siłą napędową tego rozwoju były rosnące ceny nasion oleistych, a zwłaszcza olejów roślinnych oraz tymczasowe odstępstwo pozwalające na uprawę niektórych roślin na gruntach odłogowanych. Ta znacząca ekspansja doprowadziła do wzrostu zbiorów o 7,5%, łagodząc w ten sposób wpływ suszy na plony.
Uprawy specjalistyczne
Oczekuje się, że produkcja oliwy z oliwek w UE spadnie w latach 2022/23 o 25%, przy czym spadek obserwuje się w prawie wszystkich głównych krajach produkujących w UE, z wyjątkiem Grecji. Rzeczywiście, upał w okresie kwitnienia w połączeniu z niedoborem wody w fazie wzrostu oliwek negatywnie wpłynął na produkcję oliwek i jakość oliwy, co zaobserwowano w fazie przemiału. W pewnym stopniu niższą produkcję można pokryć początkowymi zapasami, a prawdopodobnie także zwiększonym importem.
Produkcja wina w UE utrzymuje się na stałym poziomie, a spodziewana produkcja w latach 2022/23 wyniesie 2,5% powyżej średniej z pięciu lat. Wynika to głównie z oczekiwanej większej produkcji we Francji. Jakość wina mogłaby być również wyższa dzięki znacznemu ograniczeniu infekcji grzybiczych winogron. Wywóz wina z UE pozostaje na tym samym poziomie, co w ostatnim roku gospodarczym, przy czym głównymi miejscami docelowymi są Stany Zjednoczone i Wielka Brytania, a następnie Szwajcaria, Kanada i Chiny.
Obserwujemy ogólne zmniejszenie spożycia świeżych owoców głównie ze względu na rosnące ceny. Oczekuje się, że spożycie świeżych jabłek i pomarańczy w UE w latach 2022/23 nieznacznie spadnie do 12 kg na mieszkańca.
Mleko i produkty mleczne
Ciepła i sucha pogoda tego lata spowodowała nie tylko stres cieplny u krów, ale także obniżyła dostępność i jakość trawy. Aby sobie z tym poradzić, rolnicy dostosowali dostępność paszy, albo już wykorzystując paszę, która miała być przechowywana na zimę, albo jeszcze bardziej zmniejszając wielkość stada. W rezultacie oczekuje się, że roczny skup mleka w UE spadnie o 0,5%. Początek 2023 r. może być wyzwaniem dla hodowców bydła mlecznego, którzy borykają się z wyższymi kosztami nakładów i niższą dostępnością paszy, a także potencjalnie niższym popytem konsumentów z powodu inflacji żywności.
Produkty mięsne
Producenci żywego inwentarza należą do tych, którzy są najbardziej dotknięci rekordowymi kosztami energii i nakładów. Mimo wysokich cen wołowiny, wieprzowiny i drobiu te trudne warunki ograniczają produkcję w tych trzech sektorach. W 2022 r. produkcja wołowiny w UE zmniejszy się o 0,6%, produkcja wieprzowiny w UE o 5%, a produkcja drobiu w UE o 0,9%. Wysokie ceny również negatywnie wpływają na unijny eksport tych produktów, przy spodziewanych spadkach odpowiednio o 1%, 17% i 2,2% w 2022 r. w przypadku wołowiny, wieprzowiny i drobiu.
Bardziej szczegółowe informacje na temat produkcji, konsumpcji i cen w tych i innych sektorach można znaleźć w pełnym raporcie krótkoterminowym z jesieni 2022 r. który znajduje się tutaj
ppr.pl za KE