Polski głos podczas AGRIFISH w Brukseli

W agendzie spotkania dominowały sprawy związane z reformą WPR po 2020 r.

Ważnym obszarem dyskusji ministrów rolnictwa UE było przygotowanie Krajowych Planów Strategicznych dla WPR oraz tzw. Nowy Model Wdrażania. Trwające obecnie negocjacje z Parlamentem Europejskim co do kształtu reformy WPR wymagają od Rady pewnych kompromisów wobec wcześniej przyjętych uzgodnień pomiędzy państwami członkowskimi. 

– W trwających negocjacjach z Parlamentem nie będziemy popierać tych propozycji Parlamentu, które utrudniać będą przygotowanie i wdrażanie planów strategicznych WPR oraz zwiększą obciążenia dla rolników i administracji krajowych – powiedział minister Grzegorz Puda.

Francja przygotowała na posiedzenie Rady dokument, poparty przez  wiele państw, w tym Polskę, w którym  zwróciła uwagę na konieczność uproszczenia wspólnej polityki rolnej.

– Doceniamy zalecenia Komisji dotyczące przygotowania Krajowych Planów Strategicznych. Traktujemy je kierunkowo, a nie jako zobowiązanie. Zalecenia będą pomocne przy określaniu kierunku zmian, które będą wspierać interwencje planów strategicznych. Nie mogą one natomiast przesądzać o celach – cele określą same państwa uwzględniając własne uwarunkowania, możliwości i potrzeby – powiedział minister Puda.

Jeżeli chodzi o propozycje kompromisowe dotyczące WPR, zaproponowane przez prezydencję portugalską, wśród ważnych spraw dla Polski pozostaje ukierunkowanie wsparcia, w tym definicja aktywnego/prawdziwego rolnika.

Minister Grzegorz Puda zwrócił również uwagę, że Polska popiera  propozycję Parlamentu w zakresie przejściowego wsparcia krajowego. Pozwala ona na utrzymanie wsparcia na stałym poziomie oraz uaktualnienie okresu bazowego.

Ponadto Minister wskazał na potrzebę elastyczności w ustalaniu zasad przyznawania płatności redystrybucyjnej. Poinformował, że Polska może zgodzić się na zwiększenie do 3% minimalnego poziomu wsparcia dla młodych rolników, uwzględniając wydatki w obu filarach WPR.

W odniesieniu do wspólnej organizacji rynków rolnych minister Grzegorz Puda stwierdził, że Polska popiera te poprawki Parlamentu Europejskiego, które dotyczą zwiększenia skuteczności siatki bezpieczeństwa i środków wyjątkowych, a także zapewnienia lepszej ochrony unijnego rynku i zachowania równych warunków konkurencji w relacjach z krajami trzecimi.

W pierwszym dniu obrad ważnym punktem dyskusji ministrów było stosowanie biologicznych środków kontroli przeciwko szkodnikom roślin oraz gotowość środków fitosanitarnych do ochrony przed szkodnikami roślin zagrażającym rolnictwu. Ministrowie podkreślili, że należy stosować makroorganizmy w ochronie roślin  przed chorobami i szkodnikami oraz wykorzystywać alternatywne środki w stosunku do chemicznych pestycydów. Większa współpraca państw członkowskich jest kluczowa dla ochrony przed ryzykiem rozprzestrzeniania się groźnych chorób roślin. Postępująca globalizacja oraz zmiany klimatyczne prowadzą do wzrostu ryzyka rozprzestrzeniania się nowych szkodników i patogenów zagrażających uprawom rolnym  i leśnym, ale także rodzimej florze i naturalnym ekosystemom. Właściwą reakcją na te zagrożenia są nowe przepisy Unii Europejskiej z zakresu zdrowia roślin, wzmacniające przede wszystkim reżim importowy. Skuteczne stosowanie tych przepisów wymaga jednak ścisłej współpracy pomiędzy państwami członkowskimi. Polska pozostaje otwarta na inicjatywę wypracowania w Unii Europejskiej zharmonizowanego mechanizmu rejestrowania makroorganizmów na potrzeby ochrony roślin.

RYBOŁÓWSTWO

W części Rady poświęconej rybołówstwu ministrowie podsumowali dwustronne konsultacje UE-Wielka Brytania w sprawie ustalenia uprawnień do połowów na 2021 r. oraz stad głębinowych  na 2021 i 2022 r. Biorąc pod uwagę możliwość, że obie strony mogą nie osiągnąć porozumienia do końca marca (do kiedy obowiązują tymczasowe uprawnienia do połowów), ministrowie zgodzili się na ustanowienie planu awaryjnego, aby przedłużyć tymczasowe kwoty połowowe do dnia 31 lipca 2021 r.

Przedstawiciel Polski podziękował Prezydencji oraz Komisji Europejskiej za trud i wysiłek włożony w trwające konsultacje z Wielką Brytanią oraz podkreślił iż, ważne jest aby, podobnie jak do tej pory, w dalszych negocjacjach kierować się zasadami Wspólnej Polityce Rybołówstwa oraz dążyć do realizacji jej nadrzędnych celów tj. zrównoważonego rozwoju społecznego, gospodarczego i środowiskowego, jak i ekosystemowego podejścia ostrożnościowego.

Dodatkowo Polska podkreśliła swoje zastrzeżenia do zaproponowanej kwoty dorsza arktycznego 1,2b na obszarze Svalbardu w kontekście zabezpieczenia polskich interesów w tym regionie.

W drugim dniu Rady, ministrowie osiągnęli porozumienie dotyczące rozporządzenia Rady w sprawie uprawnień do połowów na 2021 r. oraz w przypadku stad głębinowych, na 2021 i 2022 r. w odniesieniu do stad dzielonych ze Zjednoczonym Królestwem, przy wstrzymującym głosie: Włoch, Grecji, Chorwacji i Cypru.

Jako część porozumienia politycznego Rada przyjęła dodatkowe oświadczenia, w tym wspólne oświadczenie Polski i Komisji w sprawie dorsza 1,2 b na Svalbardzie, w którym Komisja, zauważając szczególną sytuację Polski, zobowiązała się do przyszłej współpracy przy uwzględnieniu praw państw członkowskich w tym obszarze i zmierzającej do wypracowania rozwiązań uwzględniających zasadę relatywnej stabilności.

SPOTKANIA DWUSTRONNE

Na marginesie Rady minister Grzegorz Puda dodatkowo odbył szereg spotkań bilateralnych, m.in. z:

• Komisarzem UE ds. rolnictwa Januszem Wojciechowskim. Minister Puda zaprezentował najważniejsze elementy polskiego stanowiska w sprawie pakietu reformy WPR na aktualnym etapie negocjacji pomiędzy Radą UE a Komisją Europejską. Poruszono także kwestię wsparcie sektora rolno-spożywczego i rozwoju obszarów wiejskich w Krajowym Planie Odbudowy.
• Komisarzem UE ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijusem Sinkevičiusem.
  W trakcie rozmowy poruszone zostały kwestie interesów Polski w przyszłej umowie Unia-Norwegia oraz Autonomicznym Planie Połowowym Krewetki Północnej. Minister Puda wyraził także swój sprzeciw w kwestii procedowanych obecnie przez Komisję środków nadzwyczajnych ochrony morświna na Morzu Bałtyckim oraz wskazał, że wynikające z nich restrykcje dotkną znaczną część polskiej floty przybrzeżnej."
• Ministrem rolnictwa Francji Julienem Denormandie. W odniesieniu do negocjacji WPR ministrowie zgodzili się co do konieczności uproszczenia tej polityki w ramach  aktualnych prac nad jej reformą. Polska i Francja mają zbieżne stanowisko także w odniesieniu do niektórych propozycji dotyczących nowej wspólnej organizacji rynków rolnych, w tym przede wszystkim  w zakresie lepszej ochrony unijnego rynku przed importem, który nie spełnia unijnych standardów w zakresie ochrony dobrostanu roślin i zwierząt. Ministrowie zadeklarowali wolę bliskiej współpracy z kolejnych miesiącach na rzecz jak najlepszego ostatecznego kształtu przyszłej WPR, w tym w ramach Trójkąta Weimarskiego oraz Polsko-Francuskiego Komitetu ds. Rolnictwa.
• Ministrem rolnictwa Włoch Stefano Patuenellim. Ministrowie omówili sprawę narzędzi zarządzania ryzykiem w ramach WPR, jak również znakowania wartości odżywczej z przodu opakowania.