Optymalizacja nawożenia – metody i porady

Co jest niezbędne roślinie do obfitego owocowania? Woda, słońce i... pierwiastki. Ocenia się, że 16 z nich odgrywa kluczową rolę we wszystkich procesach życiowych rośliny. Co roku są pobierane z ziemi, więc ich zasoby się kurczą, dlatego w celu uniknięcia spadku plonów stosuje się różnego rodzaju nawozy mineralne. Jednak są one drogie i niosą ze sobą pewne zagrożenie. Z tego powodu współczesnego rolnika i ogrodnika zachęca się do optymalizacji nawożenia.

Optymalizacja nawożenia – powody

Intensywne nawożenie przede wszystkim stanowi zagrożenie dla człowieka i zwierząt. Niewykorzystane przez rośliny pierwiastki trafiają do wody, a z nią do organizmów żywych.

Ponadto naukowcy z Cambridge ocenili, że nawozy odpowiadają za 5% globalnej emisji gazów cieplarnianych. To więcej niż łącznie generuje światowy transport morski i lotnictwo! Wpływa to na zmiany klimatyczne, które bezpośrednio zagrażają ludziom i przyczyniają się do wzrostu cen różnych produktów.

Przy przenawożeniu, szczególnie azotem, można zauważyć niewłaściwy rozwój roślin. Objawem tego są grube łodygi i duża masa liści, które mają ciemniejszy odcień niż zwykle. Z jednej strony przyciąga to do nich różnego rodzaju agrofagi np. grzyby, a z drugiej zaburza rozwój owoców, np. pomidorów i truskawek.

Co więcej, zbyt częste używanie nawozów (szczególnie NPK) pogarsza pH gleby. Przez to wiele minerałów staje się niedostępnych dla roślin, a inne przybierają toksyczną dla nich i dla ludzi formę. Przenawożenie połączone z deficytem wody zwiększa zaś zasolenie gleby. Prowadzi to do:

• suszy fizjologicznej, czyli sytuacji, w której roślina nie może pobrać z gleby wody i składników pokarmowych, w wyniku czego powoli obumiera,
• pogorszenia struktury gleby przez zmianę właściwości koloidów glebowych, co prowadzi do erozji wodno-powietrznej i całkowitej degradacji gleby.

Optymalizacja nawożenia – od czego zacząć?

Przenawożenie niesie przykre konsekwencje dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz żyzności gleb i plonowania roślin. Od czego więc zacząć optymalizację nawożenia?

1. Dowiedz się, jakie zapotrzebowanie ma dana roślina na określone składniki pokarmowe.
2. Wykonaj badania gleby, aby zbadać jej sprawność (czyli odporność agregatów na wodę), poziom próchnicy, pH oraz zawartość określonych minerałów.
3. Zobacz ofertę nawozów, dostępną na wPolu.pl!

Optymalizacja nawożenia metody

Znając potrzeby pokarmowe roślin i ich zasobność w swojej glebie, będziesz mógł dostosować dawki nawozów mineralnych. Spróbuj jednak przed nawozami mineralnymi użyć nawozów pochodzenia naturalnego lub organicznego.

Nawozy naturalne

Nawozy naturalne to m.in. resztki pożniwne i poplony. Przecież tylko część pobranych z ziemi minerałów trafiło do owoców – reszta znajduje się korzeniach, liściach i łodygach. Np. słonecznik, aby wytworzyć 1 t nasion, wyciąga z ziemi  42-50 kg azotu (N), 25-30 kg fosforu (P) i 100-150 kg potasu (K). Po odpowiedniej mineralizacji z jego resztek wróci do gleby 15,6 kg azotu, 7,6 kg fosforu i 45 kg potasu i wiele innych minerałów.

Dużą popularnością, szczególnie w ogrodnictwie, cieszy się też kompost. Jednak ciężko w jego przypadku dokładnie określić wartość nawozową w 1 t (w przeciwieństwie do słomy i poplonów).

Nawozy organiczne

Nawozy organiczne to obornik, gnojówka i gnojowica. Dawka 10 t każdego z nich wniesie na 1 ha pola:

• obornik: 40-50 kg N, 30 kg P i 70 kg K,
• gnojowica: 36 kg N, 18 kg P i 37 kg K,
• gnojówka (10 m³): 30 kg N, 35 kg P i 70 kg K.

Trzeba jednak pamiętać, że w pierwiastki z nawozów naturalnych i organicznych wracają do ziemi stopniowo, przez kilka lat. Wyjątek stanowi gnojowica, bo ma zbliżone wchłanianie do nawozów mineralnych. Zapotrzebowanie roślin na pozostałe pierwiastki trzeba uzupełnić nawozem syntetycznym.

Odpowiednie wykonanie zabiegów

Nawóz musi zostać też rozprowadzony we właściwy sposób i zaaplikowany odpowiednią techniką:

• jak najszybciej przykryty ziemią, a najlepiej doprowadzony do elementów roboczych maszyny, która wprowadzi go do głębszego rowka i od razu przykryje,
• podzielony na mniejsze dawki dostosowane do fazy rozwojowej rośliny (mineralny).

Korzystanie z nawozów naturalnych lub organicznych w połączeniu z corocznymi badaniami gleby pozwala zredukować dawkę nawozów mineralnych. Wymaga to oczywiście zdobycia wiedzy i poświęcenia czasu, ale warto – dla roślin, które lepiej przyswajają nawozy naturalne, dla oszczędności finansowych oraz dla zdrowia zwierząt i ludzi.

Chcesz wiedzieć więcej o np. nawozach dolistnych? Zobacz ofertę wPolu.pl

oprac, e-red, ppr.pl