Odpowiedź na doniesienia medialne ws. szczepionek dla norek przeciw COVID-19

Nieprawdziwe są doniesienia medialne dotyczące możliwości szczepienia norek przeciwko COVID-19. Szczepionka Zoetis SARS-CoV-2 jest eksperymentalnym produktem leczniczym, który nie posiada rejestracji, a co za tym idzie nie jest dopuszczona do obrotu. Nie ma obecnie możliwości zastosowania jej ani u norek, ani u zwierząt towarzyszących człowiekowi.

Z informacji, jakie zostały przekazane dyrektorowi PIWet-PIB wynika, że prace nad rozwojem szczepionki przeciw SARS-CoV-2, w odniesieniu do jej potencjalnej skuteczności w stosowaniu u zwierząt, cały czas trwają. Na tym etapie nie można jeszcze podać precyzyjnej i wiążącej informacji o poziomie skuteczności preparatu.

Należy jednak podkreślić, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz PIWet-PIB podzielają opinię firmy prowadzącej prace nad szczepionką, że: „zarażenie norek SARS-CoV-2 skutkowało powstaniem nowych wariantów wirusa i zagrożeniem dla zdrowia ludzi oraz bezpośrednim wpływem na wystąpienie choroby u norek, ukazując tym samym pilną potrzebę podejścia do zakażenia u norek hodowlanych jako do całościowej kontroli nad chorobą".

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uprzednio podjęło już odpowiednie działania, poprzez opracowanie i wdrożenie aktów prawnych, zgodne z rekomendacjami: Europejskiego Urzędu ds Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), czy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), których naczelną zasadą jest weterynaryjna ochrona zdrowia publicznego, w myśl zasady One Health (Jedno Zdrowie).

Należy podkreślić, że celem wprowadzenia krajowych przepisów w zakresie monitorowania i zwalczania zakażenia SARS-CoV-2 jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowia publicznego związanego z zagrożeniem spowodowanym SARS-CoV-2, a tym samym przeciwdziałanie skutkom pandemii COVID-19. SARS-CoV-2 jest bowiem wirusem zoonotycznym, którego pochodzenia wciąż nie udało się dokładnie określić. Przez ponad rok panowania pandemii jedynie u norek stwierdzono dalszą transmisję norka-norka i norka-człowiek.

Przepisy w zakresie zwalczania zakażenia SARS-CoV-2 u norek zostały wprowadzone w celu ograniczenia do minimum ryzyka przeniesienia wirusa z norek na ludzi oraz ograniczenia do minimum niekontrolowanego szerzenia się zakażenia wśród norek utrzymywanych w gospodarstwie.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi polecił dyrektorowi PIWet-PIB w Puławach, prof. Krzysztofowi Niemczukowi wyjaśnienie wszystkich możliwych wątpliwości natury epizootycznej oraz administracyjnej. Zweryfikowane zostaną między innymi informacje dotyczące etapów procesu rejestracji preparatu i ewentualnego dopuszczenia do stosowani w innych państwach UE lub w USA.

Nadmienić należy, że Raport Europejskiego Urzędu ds Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC): „Monitoring of SARS-CoV-2 infection in mustelids", wyraźnie wskazuje, że norki amerykańskie i fretki są istotnie podatne na zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Raport ponadto precyzuje, że wirus na fermach  rozprzestrzenia się bardzo szybko poprzez kontakt pośredni i bezpośredni, czemu sprzyja duże zagęszczenie zwierząt. Z drugiej strony niewielka odległość między fermami stanowi czynnik ryzyka szybkiej transmisji wirusa z fermy na fermę.

Odpowiedzi na wszystkie powyższe pytania pozwolą na podjęcie  analiz na podstawie których zostaną przygotowane bezpieczne rekomendacje w kwestii zapobiegania i zwalczania choroby.

MRiRW