Podczas posiedzenia nieformalnej Rady Ministrów Rolnictwa UE w dniach 24-25 września 2018 r. w Wiedniu ministrowie kontynuowali dyskusję na temat wspólnej polityki rolnej po 2020 roku. Polskiej delegacji przewodniczył podsekretarz stanu Ryszard Zarudzki.
Austria - sprawująca przewodnictwo w Radzie UE zaproponowała do dyskusji 2 tematy wiodące: kształtowanie przyszłości żywotnych obszarów wiejskich oraz produkcję żywności wysokiej jakości.
Dobra żywność jest podstawą zdrowia społeczeństwa, natomiast zalew taniej, masowej żywności nie zawsze spełnia rosnące wymagania konsumentów – takie podejście prezentowało wielu ministrów podczas dyskusji. Rolnicy dbający o klimat i środowisko wypełniają, rosnące wobec rolnictwa, oczekiwania społeczne.
Minister Zarudzki w swoim wystąpieniu podkreślił, że warunkiem utrzymania zrównoważonej produkcji rolnej w UE jest zapewnienie odpowiedniego poziomu finansowania wspólnej polityki rolnej. Obecna propozycja zmniejszenia budżetu WPR w połączeniu z rozszerzeniem jej zadań w warunkach liberalnej agendy handlowej, nie służy utrzymaniu europejskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych i zrównoważonych metodach produkcji.
Polska uważa, że dla utrzymania żywotnego rolnictwa i rodzinnych gospodarstw rolnych istotne są również instrumenty ukierunkowane na specyficzne problemy i potrzeby poszczególnych regionów, w tym instrumenty inwestycyjne, umożliwiające poprawę jakości produkcji i pozycji konkurencyjnej gospodarstw na rynku, czy zachęcające młodych ludzi do pozostania w rolnictwie. Uczynienie z obszarów wiejskich miejsca atrakcyjnego do życia i działalności gospodarczej wymaga też rozwoju odpowiedniej infrastruktury czy usług publicznych. W tym zakresie konieczne jest zaangażowanie także innych polityk unijnych i krajowych.
Dla rozwoju gospodarstw rodzinnych i małych gospodarstw istotne jest wsparcie finansowe umożliwiające ich dalszą restrukturyzację i modernizację, ale także wspieranie aktywizacji społeczności lokalnych na obszarach wiejskich przez wspólne programowanie i realizacje lokalnych strategii rozwoju w ramach podejścia Leader/RLKS. Pozwala to integrować mieszkańców obszarów wiejskich, precyzyjnie identyfikować potrzeby rozwojowe, ograniczać wykluczenie społeczne, i rozwijać nowe miejsca pracy na wsi.
Podobnie jak prezydencja austriacka uważamy, że wsparcie dla obszarów o utrudnieniach naturalnych (ONW), to ważny instrument wspierający zrównoważoną produkcję rolną i żywotność wielu obszarów wiejskich. Dlatego negatywnie oceniamy wykluczenie wydatków na ONW z limitu 30% na cele środowiskowe. Ograniczy to możliwości realizacji innych celów stawianych przed WPR, w tym wsparcia do obszarów ONW.
Minister Zarudzki podkreślił, że w Polsce duże nadzieje wiążemy z rozwojem sprzedaży bezpośredniej, która powinna być silnie promowana w przyszłej WPR.
W budowaniu krótkich łańcuchów rynkowych upatrujemy szans na poprawę pozycji rynkowej rolników, promowanie produkcji lokalnej i budowanie świadomości konsumentów. Przyszła WPR powinna ułatwiać rolnikom i ich organizacjom lepszy dostęp do konsumentów, w tym także z wykorzystaniem narzędzi informatycznych.
Przedstawiciele rolników (COPA Cogeca) podkreślili potrzebę odpowiedniego, stabilnego budżetu, który będzie odpowiedzią na wyzwania rolników związane z klimatem oraz utrzymaniem w dobrym stanie zasobów przyrodniczych. Młodzi rolnicy (CEJA) podkreślili potrzebę zapewnienia odpowiednich dochodów w rolnictwie by zatrzymać młodych ludzi na wsi, gdyż wieś europejska się starzeje.
Komisarz Hogan wskazał, że dostęp do żywności wysokiej jakości – to jeden z 9 celów dla wspólnej polityki rolnej po 2020r. oraz przygotowanych w państwach członkowskich planów strategicznych. Instrumenty obydwu filarów są istotne w realizacji tych przyszłych celów WPR.
MRiRW