Półtora roku po przedstawieniu projektu rozporządzenia w sprawie nowych technik genomicznych (NGT) państwa w końcu osiągnęły porozumienie pod wpływem polskiej prezydencji. Ale najtrudniejsza część dopiero przed nami. Rada UE, Parlament i Komisja nie zgadzają się co do kilku drażliwych kwestii zawartych w tekście, w szczególności co do zdolności patentowej NGT. Zapoznaj się z zestawem przetrwania Context, aby lepiej zrozumieć punkty zapalne negocjacji międzyinstytucjonalnych, które mają rozpocząć się pod koniec kwietnia.
Christophe Clergeau (S&D) wyraził ostrą krytykę wobec Rady UE, wskazując na brak znaczących postępów w negocjacjach dotyczących nowych technik genomicznych (NGT). Techniki te, zaproponowane przez Komisję Europejską w lipcu 2023 roku, mają na celu umożliwienie ich stosowania w UE, przy jednoczesnym uwzględnieniu troski o zrównoważony rozwój i zdrowie publiczne. Clergeau przewiduje, że negocjacje międzyinstytucjonalne będą skomplikowane, głównie z powodu rozbieżności w kluczowych kwestiach, takich jak możliwość patentowania roślin uzyskiwanych dzięki NGT.
Parlament Europejski i Rada UE różnią się w swoich stanowiskach. Parlament kładzie nacisk na identyfikowalność i oznakowanie produktów NGT w celu ochrony konsumentów i rolników. Z kolei Rada proponuje środki umożliwiające państwom członkowskim zakaz uprawy niektórych roślin NGT na swoim terytorium oraz zapobieganie transgranicznej kontaminacji.
Rozmowy te odzwierciedlają napięcia między innowacjami technologicznymi a ochroną praw rolników i konsumentów- pisze francuski COTEXTE.
Projekt rozporządzenia dotyczącego nowych technik genomicznych (NGT), przedstawiony przez Komisję Europejską w lipcu 2023 roku, opiera się na dwóch głównych filarach:
Kategoria 1 - Rośliny podobne do konwencjonalnych: Rośliny te korzystałyby z uproszczonej procedury autoryzacyjnej i byłyby zwolnione z niektórych obowiązków, takich jak identyfikowalność. Celem jest ich rozwój i stosowanie.
Kategoria 2 - Inne odmiany: Wymagałyby bardziej rygorystycznej oceny ryzyka, porównywalnej do procesów stosowanych wobec GMO.
Jednakże między instytucjami europejskimi - Komisją, Parlamentem i Radą UE - istnieją różnice w kluczowych kwestiach:
Definicja roślin "podobnych do konwencjonalnych": Kryteria ekwiwalencji, szczegółowo omówione w załączniku I do rozporządzenia, są przedmiotem poważnych rozbieżności. Każda instytucja proponuje swoją własną interpretację.
Priorytety dla odmian NGT: Adaptacja do zmian klimatycznych jest jednym z celów, ale wizje różnią się co do znaczenia przypisywanego temu aspektowi.
Te negocjacje ilustrują napięcia między technologicznym postępem a obawami środowiskowymi i społecznymi.
Aby zmienić „kryteria ekwiwalencji” związane z nowymi technikami genomicznymi (NGT), trzy instytucje europejskie - Komisja, Rada i Parlament - proponują różne podejścia:
Aktualizacja kryteriów po wejściu w życie: Wszystkie instytucje zgadzają się co do konieczności wprowadzenia elastyczności, aby w przyszłości uwzględniać postępy naukowe. Jednak różnią się co do preferowanych mechanizmów.
Proponowane procedury:
Komisja: Preferuje model, w którym mogłaby bezpośrednio dokonywać rewizji kryteriów, przy konsultacjach naukowych.
Parlament: Podkreśla rolę państw członkowskich i chce wprowadzania zmian poprzez bardziej przejrzysty proces legislacyjny, angażujący wszystkie zainteresowane strony.
Rada: Proponuje równowagę między rewizjami kierowanymi przez ekspertów a ich zatwierdzeniem przez państwa członkowskie.
Kwestia własności intelektualnej (IP) związanej z nowymi technikami genomicznymi (NGT) stała się centralnym punktem dyskusji. W odpowiedzi na krytykę ze strony eurodeputowanych i państw członkowskich, Komisja Europejska zobowiązała się do przeprowadzenia szczegółowego badania na temat wpływu NGT na własność intelektualną. Celem tego działania jest ocena implikacji prawnych i ekonomicznych, zwłaszcza w zakresie patentowania roślin uzyskiwanych za pomocą tych technik oraz praktyk licencyjnych z nimi związanych.
Współprawodawcy, czyli Parlament Europejski i Rada, szybko włączyli to zobowiązanie do swoich debat. Starają się znaleźć równowagę pomiędzy ochroną innowacji biotechnologicznych a sprawiedliwym dostępem do zasobów genetycznych dla rolników i badaczy.
Kwestia etykietowania i identyfikowalności nowych technik genomicznych (NGT) była kluczowym tematem zarówno w dyskusjach między państwami członkowskimi, jak i w debatach europosłów. Dwa główne narzędzia proponowane w tym zakresie to:
Europejska baza danych: Miałaby gromadzić informacje o dostępnych nasionach NGT.
Rozszerzone etykietowanie: Stopień szczegółowości oznaczeń pozostaje przedmiotem sporu.
Etykietowanie NGT „podobnych do konwencjonalnych”: Komisja, Parlament i Rada mają odmienne zdania na temat poziomu identyfikowalności, jaki należy wprowadzić.
Komisja i państwa członkowskie uważają, że priorytetem powinna być informacja skierowana przede wszystkim do rolników.
Europosłowie natomiast postulują większy poziom przejrzystości również dla konsumentów.
Wpływ nowych technik genomicznych (NGT) na rolnictwo ekologiczne budzi wiele pytań. Zgodnie z obowiązującymi przepisami europejskimi organizmy modyfikowane genetycznie (GMO) są wykluczone z rolnictwa ekologicznego. Jednak propozycja regulacji dotyczącej NGT przedstawiona przez Komisję Europejską tworzy odrębne ramy legislacyjne dla tych technik, różniące się od zasad dotyczących GMO.
NGT wykluczone z rolnictwa ekologicznego: W tej kwestii zarówno współprawodawcy (Parlament Europejski i Rada UE), jak i Komisja Europejska są zgodni. Proponowane regulacje wyraźnie zabraniają stosowania NGT w produkcji ekologicznej, aby zachować integralność i standardy tego sektora
Aby skutecznie wdrożyć zakaz stosowania nowych technik genomicznych (NGT) w rolnictwie ekologicznym, można rozważyć kilka środków koegzystencji:
Strefy buforowe: Utworzenie fizycznych stref ochronnych pomiędzy uprawami wykorzystującymi NGT a tymi certyfikowanymi jako ekologiczne, aby zapobiec niezamierzonej kontaminacji.
Wzmocnione systemy identyfikowalności: Stworzenie scentralizowanych baz danych na poziomie europejskim, umożliwiających dokładne śledzenie upraw NGT dostępnych na rynku.
Regularne testy: Wprowadzenie regularnych kontroli wykrywających obecność NGT w produktach ekologicznych.
Jasne wytyczne: Opracowanie szczegółowych wskazówek dla rolników ekologicznych w zakresie środków zapobiegających kontaminacji.
Odpowiedzialność prawna: Wprowadzenie mechanizmów odpowiedzialności dla operatorów wykorzystujących NGT w przypadku zanieczyszczenia gospodarstw ekologicznych.
Te środki łączą działania prewencyjne, transparentność i odpowiedzialność w celu ochrony integralności rolnictwa ekologicznego.
Powyższa analiza podkreśla, że negocjacje interinstytucjonalne w sprawie nowych technik genomicznych (NGT) zapowiadają się jako szczególnie skomplikowane i techniczne. Oto kluczowe punkty, które wyłaniają się z tego opisu:
Rozbieżności w stanowiskach Parlamentu i Rady: Parlament Europejski w lutym 2024 roku przyjął szereg poprawek radykalnie zmieniających artykuły dotyczące patentowania, etykietowania i identyfikowalności NGT. Te zmiany częściowo rozmijają się z wizją raporterki Jessiki Polfjärd (PPE), która będzie musiała bronić stanowiska Parlamentu w trakcie trilogów.
Dylematy po stronie państw członkowskich: Polska prezydencja początkowo dążyła do uzyskania wsparcia dla bardziej ostrożnego podejścia w kwestii patentowania NGT i informowania konsumentów. Jednak w obliczu oporu większości delegacji Warszawa wypracowała bardziej kompromisową propozycję zbliżoną do tekstu Komisji Europejskiej.
Zarówno Parlament, jak i Rada przystępują zatem do trilogów z mandatami negocjacyjnymi, które nie w pełni odzwierciedlają ich pierwotne stanowiska. Te różnice w podejściach mogą wpłynąć na dynamikę rozmów.
Jakie według Ciebie powinny być priorytety w tych negocjacjach, aby osiągnąć skuteczne i sprawiedliwe porozumienie? Prosimy pisać na adres: redakcja@ppr.pl
oprac, e-mk, ppr.pl na podst źródóo: CONTEXTE