aaaaaaaaaaaJOHN_DEERE1

NIK: wiejskie przedsiębiorstwa wodociągowe są niedoinwestowane

25 maja 2018
NIK: wiejskie przedsiębiorstwa wodociągowe są niedoinwestowane

Wiejskie przedsiębiorstwa wodociągowe są niedoinwestowane, w przyszłości mogą nie zapewnić ciągłych dostaw wody o wymaganej jakości - ostrzega NIK w raporcie. Wskazuje na nierzetelne umowy na dostawę wody z mieszkańcami, nieprawidłowości w ustalaniu cen wody, problemy z jej jakością.

Najwyższa Izba Kontroli podała w czwartkowym komunikacie, że zaspokojenie najistotniejszych potrzeb inwestycyjnych w infrastrukturze wodociągowej przekraczało możliwości finansowe 12 badanych gmin wiejskich. Oszacowano, że do wykonania niezbędnych zadań w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę w tych gminach potrzeba ponad 66 mln zł w najbliższych pięciu latach.

"Niedostateczny poziom finansowania niezbędnych przedsięwzięć komunalnych w infrastrukturze wodociągowej może w perspektywie najbliższych lat przyczynić się do degradacji wykorzystywanych sieci i urządzeń oraz utrudnić zapewnienie ciągłych dostaw wody o wymaganej jakości" - napisano.

NIK zauważył nieprawidłowości w relacjach między spółkami wodociągowymi a ich klientami. Okazuje się, że niemal wszystkie (10 z 12) skontrolowane przedsiębiorstwa nierzetelnie zawierały umowy na dostawę wody z mieszkańcami. Zdarzało się, że umowy te zawierały postanowienia, które zostały wpisane do rejestru UOKiK, jako niedozwolone klauzule umowne mogące naruszać zbiorowe prawa i interesy konsumentów lub zostały uznane przez prezesa UOKiK za przejawy praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Dziewięć skontrolowanych firm posługiwało się umowami zawierającymi postanowienia, które naruszały obowiązki informacyjne wobec odbiorców. "Nie uregulowano trybu postępowania reklamacyjnego, w tym w przypadkach niezapewnienia ciągłości dostaw wody konsumentom. Połowa skontrolowanych przedsiębiorstw stosowała zapisy bezpodstawnie ograniczające ich odpowiedzialność z tytułu niewłaściwego świadczenia usług" - poinformowano.

Tymczasem, jak przypomina Izba, przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne działają w warunkach monopolu. Dlatego w celu ochrony konsumentów nałożono na nie obowiązek uwzględniania interesów odbiorców wody. Chodzi m.in. o zakaz narzucania nieuczciwych cen oraz uciążliwych warunków umów.

Izba zaznaczyła, że już po zakończeniu kontroli weszły w życie zasadnicze zmiany w funkcjonowaniu modelu ustalania i zatwierdzania taryf, których jeszcze nie oceniono. Wskazała jednak, że w okresie objętym kontrolą stwierdzono wiele nieprawidłowości dotyczących ustalania cen wody.

"Ceny wody wzrosły w każdej z kontrolowanych gmin: w ciągu dziesięciu lat średnio o 63 proc. Na wzrost cen wpłynęły m.in. realizacja nowych inwestycji wodociągowych oraz wzrost cen energii i materiałów" - czytamy w komunikacie.

NIK wyraziła zastrzeżenia dotyczące okresowych kontroli wodociągowych obiektów budowalnych - w ośmiu gminach nie przeprowadzono ich w ogóle. "Tymczasem niewłaściwy stan techniczny wodociągowych obiektów budowlanych był jedną z przyczyn awaryjności sieci" - zauważa Izba.

Zgodnie z raportem, skontrolowane przedsiębiorstwa wodociągowe zaewidencjonowały łącznie 1315 awarii sieci, wskutek czego część mieszkańców została pozbawiona dostaw wody na okres trwający od pół godziny do 60 godzin (średnio około 9 godzin na jedną awarię). Awarie trwające powyżej 24 godzin wystąpiły w dwóch przedsiębiorstwach.

Izba przyjrzała się także efektywności dostaw wody. "We wszystkich skontrolowanych gminach wiejskich dostawa wody odbywała się bez opracowanych procedur pozwalających na optymalizację produkcji, czyli uzyskanie możliwie najniższych kosztów produkcji i dostaw wody przy zapewnieniu wymaganej jakości usług. Kosztami wynikającymi ze strat wody (3,5 mln m sześc.) obciążani byli konsumenci" - napisano. Jedno z przedsiębiorstw nie posiadało nawet podstawowych danych dotyczących wielkości produkcji wody, czy zużycia technologicznego.

Obliczono, że procentowy wskaźnik strat wody dla 11 skontrolowanych firm wahał się od 4,4 proc. do blisko 50 proc. objętości wody wyprodukowanej. Tymczasem NIK zwraca uwagę na przykład dobrej praktyki: wdrożenie najprostszego sposobu ograniczania strat wody w sieci, tj. zamontowanie rejestratorów przepływu oraz prowadzenie regulacji ciśnienia, pozwoliło w jednym tylko przedsiębiorstwie na redukcję strat wody nawet o 15 m sześc./h (rocznie nawet o 131 tys. m sześc.). Koszt zakupu i montażu tych urządzeń wyniósł zaledwie 13,4 tys. zł.

Według NIK większość skontrolowanych przedsiębiorstw miała okresowe problemy z zachowaniem odpowiednich parametrów wody (mikrobiologicznych lub fizyko-chemicznych) i dostarczaniem odbiorcom wody dostatecznej jakości. W poważniejszych przypadkach zdarzało się, że stwierdzano występowanie bakterii grupy coli (w 7 na 12 przedsiębiorstw) lub przekraczanie parametrów w zakresie pierwiastków chemicznych: manganu (6 na 12 przedsiębiorstw), żelaza (4 na 12 przedsiębiorstw), a nawet ołowiu (2 na 12 przedsiębiorstw).

"Przyczyną kłopotów z zapewnieniem i zachowaniem jakości wody są m.in. nieuregulowana gospodarka wodno-ściekowa oraz nieodpowiedni stan techniczny urządzeń wodociągowych, a także problemy finansowe gmin i przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych" - napisano. NIK podkreśliła, że mimo stwierdzonych nieprawidłowości, dotyczących np. jakości dostarczanej wody lub dostarczania wody warunkowo przydatnej do spożycia, odbiorcy zobowiązani byli płacić pełną cenę.

W kontroli sprawdzono 12 gmin wiejskich oraz 12 przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych działających w latach 2015-2017 (I kwartał) w formie samorządowych zakładów budżetowych lub spółek prawa handlowego, z obszaru województw: mazowieckiego, podkarpackiego, śląskiego i zachodniopomorskiego.

 



Marcin Musiał (PAP)


POWIĄZANE

Na pierwszy rzut oka, pożyczki bez BIK mogą wydawać się bardzo dobrym rozwiązani...

Sekrety bezpiecznych transakcji online: Najlepsze praktyki dla użytkowników syst...

Jak wynika z najnowszego sondażu, 76,1% Polaków na co dzień oszczędza na zakupac...


Komentarze

Bądź na bieżąco

Zapisz się do newslettera

Każdego dnia najnowsze artykuły, ostatnie ogłoszenia, najświeższe komentarze, ostatnie posty z forum

Najpopularniejsze tematy

gospodarkapracaprzetargi
Nowy PPR (stopka)
Jestesmy w spolecznosciach:
Zgłoś uwagę