Naukowcy PG z gminą Kępice tworzą innowacyjny system selektywnej zbiórki odpadów

Zespół naukowców z Politechniki Gdańskiej wspólnie z gminą Kępice pracuje nad nowatorskim systemem odbioru i segregacji odpadów komunalnych. W ramach inteligentnego Systemu Monitorowania Odpadów Komunalnych (SMOK) na terenie tej gminy pojawią się m.in. podziemne zbiorniki na śmieci wyposażone w elektroniczny system identyfikacji użytkownika. Rozwiązanie to wpisuje się w nową organizację punktów selektywnej zbiorki odpadów jako wielofunkcyjnych elementów małej architektury. Jego celem jest również wzrost świadomości i zaangażowania mieszkańców w selektywną zbiórkę odpadów komunalnych.

Projekt „Kępickie śmieci w Ekosieci – innowacyjny system zarządzania gospodarką odpadami” zajął trzecie miejsce w konkursie „Human Smart Cities. Inteligentne miasta współtworzone przez mieszkańców”, organizowanym przez Ministerstwo Rozwoju (Departament Programów Pomocowych). W ramach projektu o wartości ok. 1,6 mln zł zostanie utworzony i przetestowany inteligentny System Monitorowania Odpadów Komunalnych (SMOK), na osiedlu bloków wielorodzinnych w Kępicach.

– Projekt jest odpowiedzią na konieczność spełnienia wymagań Unii Europejskiej dotyczących uzyskania w gminach 50 proc. poziomu recyklingu papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła do roku 2020 – mówi dr hab. inż. Sylwia Fudala-Książek z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska PG, kierownik projektu ze strony Politechniki Gdańskiej. – Wychodząc naprzeciw tym potrzebom stworzymy inteligentny system selektywnej zbiórki odpadów z gospodarstw domowych wraz z możliwością identyfikacji osoby wyrzucającej dany odpad i kontroli poprawnej segregacji odpadów. System pozwoli także na kontrolę ilości oraz jakości segregacji odpadów. Dzięki połączeniu kodu kreskowego nadrukowanego lub naklejanego na worek z odpadami będzie można ustalić, kto dany odpad wyrzucił i czy zrobił to prawidłowo. Jednak chciałabym podkreślić, iż nie jest naszym celem karanie mieszkańców za nieprawidłową segregację, a jedynie ich edukacja. Ciekawym rozwiązaniem podpatrzonym w Szwecji, które zamierzamy wdrożyć będzie utworzenie aplikacji, wskazującej po wpisaniu danego przedmiotu/odpadu do jakiego pojemnika z odpadami należy go wrzucić.   

– Gminy powinny zapewnić pozyskanie surowców do recyklingu o jak najlepszej jakości – tłumaczy pani Marzena Piszko-Bojaryn, z Urzędu Miejskiego w Kępicach, kierownik projektu SMOK. – Proces ten powinien jednak odbywać się bez nadmiernych obciążeń dla mieszkańców i środowiska. Problem jest jeszcze bardziej złożony w budynkach wielorodzinnych, gdzie osoby prowadzące selektywną zbiórkę mają świadomość, że ich wysiłek jest niweczony przez chociażby garstkę „nierzetelnych” mieszkańców. To bardzo demotywujące.

Projekt składa się z kilku etapów, z których najważniejsze to: pogłębiona diagnoza i analiza problemu w gminie Kępice, opracowanie wstępnej wersji Systemu Monitorowania Odpadów Komunalnych (SMOK) dla budownictwa wielorodzinnego oraz jego testowanie, a także analiza uzyskanych efektów. Na tej podstawie zostaną opracowane wytyczne do budowy kolejnych instalacji docelowych.

– System stanowi istotne wyzwanie techniczne, tak ze względu na umieszczenie zbiorników pod ziemią, jak i na planowane rozwiązania IT oraz z zakresu automatyki – mówi dr inż. Marek Chodnicki z Wydziału Mechanicznego PG.  – Całość będzie projektowana i budowana z wykorzystaniem innowacyjnych, ale sprawdzonych rozwiązań. Zadbamy także o estetykę proponowanych punktów selektywnej zbiórki odpadów.

– Chcielibyśmy, aby proponowany przez nas system stanowił integralny element małej architektury dzielnicy, a jednocześnie zapewniał wysoki komfort użytkowania zarówno mieszkańcom, jak i pracownikom firmy komunalnej, odbierającej nieczystości – tłumaczy dr hab. inż. Aneta Łuczkiewicz, prof. nadzw. PG z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska PG.

Istotnym elementem projektu jest jego aspekt edukacyjny i upowszechnianie wyników projektu.

– Mamy świadomość, że bez aktywnego udziału społeczeństwa i współpracy z władzami lokalnymi nie będzie możliwe rozwiązanie problemów gospodarki odpadowej „u źródła”. Istotnym celem projektu SMOK będzie zatem edukacja ekologiczna, szczególnie najmłodszych – mówi Daria Jankowska z UM w Kępicach, specjalista ds. opracowania i wdrożenia SMOK. – Wierzymy, że to właśnie dzieci mają największy wpływ na zmianę zachowań dorosłych i przyjęcie postawy proekologicznej wszystkich grup społecznych.

W ramach projektu przedstawiciele gminy Kępice, Politechniki Gdańskiej i Stowarzyszenia na Rzecz Miasta i Gminy Kępice „Razem dla Kępic” odwiedzili dwie gminy w południowej części Szwecji – Kristianstad i Hässleholm, aby zapoznać się z tamtejszymi zaawansowanymi rozwiązaniami w zakresie selektywnej gospodarki odpadami.