Wczoraj, ZZR KORONA przedstawiła projekt rozporządzenia wsparcia dla firm skupowych, które kupiły rzepak w 2022 roku. Jak stwierdzają związkowcy, największe straty w wyniku spadku cen, w następstwie wojny na Ukrainie oraz importu z tego kraju do Polski (ok. 0,7 mln ton) firmy skupowe poniosły na rzepaku.
Wystąpienie ZZR KORONA z przedstawieniem resortowi rolnictwa gotowego rozwiązania w postaci projektu rozporządzania które ma za zadanie objęcie interwencją tych, którzy ponieśli straty z powodu otwaratych granic z Ukrainą to bardzo rzadko spotykana inicjatywa. Przeważnie jesteśmy śiwadkami happeningów przed gmachem resortu rolnictwa, lub wręcz w niewybredny sposób, personalnie wprost atakowaniem samego ministra [w czym przoduje AgroUnia]. Tym razem mamy przykład, jak organizacje pozarządowe mogą wspierać rząd wskazując problem i jednocześnie przedstawić drogę wyjścia z kryzysawej sytuacji. Oby tylko rządzący zechcieli skorzystać z takiej okazji i przyjęli projekt rozporządzenia pokazując jednocześnie, że dobre rozwiązania są analizowane i mogą lub nawet zostaną dołączone do procesu legislacyjnego [co też jest rzadko praktykowane, choć trzeba przyznać, że Robert Telus akurat wyjątkowo umie wsłuchiwać się w głosy rolników]. Taki dialog może przynieść tylko same korzyści wszystkim zainteresowanym.
Poniżej przredstawiamy pelną treść najnowszego komunikatu ZZR KORONA, gdzie związek wyliczył, że największe straty w skupie 2021/2022 poniosły jednak te podmioty, które zajmują się obrotem rzrepakiem.
Projekt nie był konsultowany, a przyjęcie daty sprzedaży kukurydzy po 15 marca jest jak stwierdza Związek Zawodowy Rolnictwa "Korona" w piśmie do ministra rolnictwa - niezrozumiały, albowiem średnia cena kukurydzy (według cenyrolnicze.pl) suchej spadała już od początku listopada 2022 roku a pod koniec 2022 roku była 8% niższa niż przed żniwami i dalej cena się obniżyła. Dlatego też proponujemy przyjęcie daty sprzedaży po 1 stycznia 2023 roku a nie 15 marca 2023 roku.
ZZR KORONA proponuje jednak by nie ograniczać wsparcia tylko do kukurydzy. Największe straty w wyniku spadku cen, w następstwie wojny na Ukrainie oraz importu z tego kraju do Polski (ok. 0,7 mln ton) firmy skupowe poniosły na rzepaku, który przecież także podlega suszeniu. Średnia cena rzepaku (według cenyrolnicze.pl) wynosiła przed żniwami (29.06) – 3130,91 zł, pod koniec grudnia już tylko 2557,5 zł, a 28.03.2023 - 1935 złotych. Uwzględniając powyższe oczekujemy wsparcia dla firm skupowych, które kupiły rzepak do 30 listopada 2022 roku, a sprzedały go po 1 grudnia 2022 roku. Proponujemy by wysokość pomocy wynosiła 500 zł/tona (analogicznie jak dla producentów rolnych (1750 zł/ha czyli 500 zł/t).
Dla ułatwienia pracy resortu, ZZR KORONA przedłożył projekt rozporządzenia (poniżej) oraz wystąpił o spotkanie w najbliższy poniedziałek 17 lipca 2023 roku.
Wyręczyliśmy resort rolnictwa, przygotowując projekt rozporządzenia, uzasadnienie i OSR. Wystarczy że rząd przyjmie ten projekt. Firmy skupowe popierają ten projekt. Do ZZR KORONA napływają oświadczenia kolejnych firm - stwierdza pełnomocnik Związku dr Daniel Alain Korona
R O Z P O R Z Ą D Z E N I E R A D Y M I N I S T R Ó W …………..r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
(PROJEKT ZZR KORONA z dn. 10.07.2023)
Na podstawie art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 1199) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 187, z późn. zm.1) wprowadza się następujące zmiany:
1) W § 13zzc.
a) w ust.4 punkt.4b wyrazy „15 marca” zastępuje się „1 stycznia”
b) w ust. 5 pkt.2 wyrazy „15 marca” zastępuje się wyrazami „1 stycznia”
c) Po § 13zzc dodaje się §13zzd w brzmieniu:
„§ 13zzc. 1. W 2023 r. Agencja udziela pomocy finansowej na realizację innych zadań wynikających z polityki państwa w zakresie rolnictwa i rozwoju wsi, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 6, podmiotowi prowadzącemu działalność w zakresie skupu rzepaku lub obrotu rzepakiem:
1) będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia 2022/2472;
2) który nabył od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 30 listopada 2022 r. od producenta rolnego będącego producentem rzepaku, któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności,
3) który poniósł dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku rzepaku spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.
2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, jest przyznawana:
1) na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 1, złożony do kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę tego podmiotu na formularzu opracowanym przez Agencję i udostępnionym na jej stronie internetowej;
2) w wysokości ustalonej zgodnie z ust. 7 i 8.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, składa się raz do dnia 31 sierpnia 2023 r.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, zawiera:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres podmiotu ubiegającego się o pomoc, o której mowa w ust. 1;
2) numer identyfikacyjny podmiotu ubiegającego się o pomoc, o której mowa w ust. 1, nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
3) numer identyfikacyjny powszechnego elektronicznego systemu ewidencji ludności (numer PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) podmiotu ubiegającego się o pomoc, o której mowa w ust. 1, a w przypadku osób fizycznych nieposiadających numeru PESEL – numer paszportu albo innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
4) oświadczenie podmiotu ubiegającego się o pomoc, o której mowa w ust. 1, że:
a) poniósł dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku rzepaku spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy,
b) dokonał sprzedaży rzepaku po dniu 1 grudnia 2022 r.
5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, dołącza się kopie faktur VAT lub ich duplikaty potwierdzające:
1) nabycie rzepaku od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 30 listopada 2022 r.;
2) sprzedaż rzepaku po dniu 1 grudnia 2022 r.
6. W przypadku gdy podmiot ubiegający się o pomoc, o której mowa w ust. 1, nie posiada numeru, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, wraz z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, składa wniosek o wpis do ewidencji producentów, o której mowa w przepisach o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.
7. Wysokość pomocy, o której mowa w ust. 1, ustala się jako iloczyn stawki pomocy i liczby ton mokrej kukurydzy nabytej od dnia 15 września 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r
8. Wysokość stawki, o której mowa w ust. 7, wynosi 500 zł na tonę rzepaku.
9. W przypadku gdy ze złożonych wniosków, o których mowa w ust. 2 pkt 1, wynika, że zapotrzebowanie na pomoc, o której mowa w ust. 1, przekracza łącznie kwotę 500 mln zł, do obliczenia wysokości tej pomocy stosuje się współczynnik korygujący. Współczynnik korygujący stanowi iloraz kwoty 500 mln zł i kwoty równej zapotrzebowaniu na tę pomoc wynikającemu ze złożonych wniosków oraz jest ustalany z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.
10. Pomoc, o której mowa w ust. 1, jest wypłacana na rachunek podmiotu ubiegającego się o tę pomoc wskazany w krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.”
§ 2. Pomoc publiczna określona w § 13zzd ust. 1 rozporządzenia zmienianego w § 1 może być udzielana od dnia ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności ze wspólnym rynkiem pomocy publicznej określonej w tym przepisie.
§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie:
Zmiana rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 187, z późn. zm.) ma na celu m.in. wydłużenie terminu pomocy dla podmiotów prowadzących w zakresie skupu zboża lub obrotu zbożem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy, oraz rozszerzenie pomocy o rzepak.
Proponuje się wydłużenie terminu sprzedaży kukurydzy suchej po 15 marca 2023 roku. W celu uzyskania wsparcia do 1 stycznia 2023 roku. Średnia cena kukurydzy (według cenyrolnicze.pl) suchej spadała już od początku listopada 2022 roku a pod koniec 2022 roku była 8% niższa niż przed żniwami i dalej cena się obniżyła. Dlatego też przyjęcie daty sprzedaży po 1 stycznia 2023 roku a nie 15 marca 2023 roku wydaje się zasadna.
Zmiana rozporządzenia przewiduje także pomoc dla firm skupowych (mikro, małych i średnich), które skupiły rzepak w okresie od 1 lipca do 30 listopada 2022 roku, a sprzedały je po 1 grudnia 2022 roku. Argumentami przemawiającymi za udzieleniem takiej pomocy są następujące:
Obecnie podmioty skupujące rzepak mają magazyny zapełnione (według szacunków ekspertów nawet do 1 mln ton), wysokie kredyty obrotowe zaciągnięte na zakup rzepaku i jej suszenie (które generuje dodatkowe koszty dla podmiotów skupujących i które po wybuchu wojny w Ukrainie znacznie wzrosły na skutek znaczącego wzrostu kosztów energii) oraz niezapłacone zobowiązania wobec wielu rolników. Dlatego też jest konieczna pomoc firmom prowadzącym działalność w zakresie skupu rzepaku. Uwzględniając powyższe, w projektowanym rozporządzeniu zaproponowano objęcie pomocą podmioty prowadzące działalność w zakresie skupu rzepaku, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku rzepaku spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.
Wysokość pomocy – 500 zł/tona jest analogiczna do tej jaką otrzymali rolnicy, t. 1750 zł/ha co przy średniej 3,5 tona hektara rzepaku daje 500 zł/t. Przyjęto także ten sam okres sprzedażowy czyli po 1 grudnia 2022 roku.
Ponadto zostały zachowane podobne reguły jak w przypadku pomocy dla firm skupowych przy skupie kukurydzy mokrej.
Pomoc określona § 13zzd zostanie notyfikowana Komisji Europejskiej jako zgodna z komunikatem Komisji Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy (2022/C 426/01), a zatem ta pomoc na zmienionych warunkach będzie mogła być udzielana od dnia ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności ze wspólnym rynkiem pomocy publicznej określonej w nowelizowanych przepisach.
Wprowadzenie projektowanych przepisów będzie miało wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców prowadzących działalność rolniczą. Możliwość uzyskania projektowanej pomocy powinna wpłynąć na poprawę płynności finansowej podmiotów prowadzących działalność rolniczą, a tym samym docelowo na wzrost konkurencyjności polskich gospodarstw rolnych na rynku Unii Europejskiej.
Rozporządzenie jest zgodne z prawem Unii Europejskiej.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
Wieloletnia współpraca z rolnikami firm skupujących rzepaku zobligowała te firmy do odbioru towaru od rolników w trakcie żniw, mimo nieprzewidywalnej sytuacji na rynku w wyniku wybuchu wojny na Ukrainie i znaczącego (nigdy wcześniej nienotowanego w historii) przywozu rzepaku z Ukrainy do Polski. W ukraiński rzepak zaopatrywały się m.in. podmioty przetwórcze, co miało wpływ na wypieranie rzepaku krajowego z rynku i wymuszało spadek cen. W związku z zaistniałą sytuacją firmy skupujące rzepak od rolników stanęły w obliczu problemu ze sprzedażą z uwagi na nasycenie rynku krajowego importowanym rzepakiem, a w efekcie także spadkami cen.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
W projekcie proponuje się m.in.:
· wprowadzenie możliwości ubiegania się o pomoc przez podmioty prowadzące działalność w zakresie skupu rzepaku, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
W związku ze skutkami wywołanymi agresją Rosji wobec Ukrainy może być udzielana pomoc publiczna.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
- Podmioty prowadzące działalność w zakresie skupu zbóż lub obrotu zbożem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy
- Podmioty prowadzące działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy
- ARiMR.
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Z uwagi na konieczność pilnego wejścia w życie rozporządzenia przedmiotowy projekt rozporządzenia przygotowała strona społeczna
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
- wydatki 500 mln złotych
Źródła finansowania: Przyjęto, że projektowane zmiany jedynie w zakresie nowej pomocy spowodują dodatkowe skutki budżetowe w wysokości 500 mln zł. Przy wyliczaniu skutków przyjęto stawkę pomocy w wysokości 500 zł oraz fakt że podaż (produkcja + import) wyniosła ok. 4,5 mln ton, zużycie krajowe (przetwórstwo) wraz z eksportem wyniosło ok. 3,5 mln ton, czyli pozostało 1 milion ton rzepaku. Proponuje się, aby skutki finansowe powyższej pomocy zostały sfinansowane ze środków budżetu państwa.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
W ujęciu pieniężnym – 500 mln zł
W ujęciu niepieniężnym:
sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw - Poprawa płynności finansowej podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy
Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń Wprowadzenie projektowanych przepisów będzie miało wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców przez zapewnienie im płynności finansowej. Poza powyżej wskazanym oddziaływaniem wejście w życie projektowanego rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorców, oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe. Wejście w życie projektowanego rozporządzenia nie będzie miało również wpływu na sytuację ekonomiczną i społeczną osób niepełnosprawnych oraz osób starszych.
8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu
Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli zgodności – NIE
Komentarz: Pomoc jest dobrowolna, a zatem do zainteresowanych producentów rolnych oraz podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem należy decyzja, czy zgadzają się na dodatkowe obciążenie związane z ubieganiem się o pomoc. Natomiast ARiMR będzie udzielać projektowaną pomoc, co oznacza, że musi wprowadzić zmiany w dotychczas opracowanych procedurach oraz opracować procedury udzielania pomocy dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy
9. Wpływ na rynek pracy
Wejście w życie projektowanych przepisów umożliwi utrzymanie płynności finansowej gospodarstw rolnych oraz podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem, a tym samym utrzymanie miejsc pracy w sektorze rolnym oraz sektorze zajmującym się skupem rzepaku i obrotem produktami rolnymi
10. Wpływ na pozostałe obszary
Omówienie wpływu - Wejście w życie projektowanego rozporządzenia nie ma wpływu na inne obszary poza rolnictwem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych
11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego
Wejście w życie przepisów po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane?
Ewaluacja efektów nastąpi na podstawie przedłożonego przez ARiMR, stosownie do przepisów ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 1199),sprawozdania z działalności za 2023 r., w tym m.in. w zakresie wsparcia realizowanego na podstawie projektowanego rozporządzenia. Miernikiem będzie np. liczba podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu lub obrotu rzepakiem, które poniosły dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku kukurydzy spowodowanej agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy i które otrzymały pomoc.
oprarc, e-mk ppr.pl na podst źródło; ZZR KORONA