O szybkie powoływanie komisji do szacowania strat w rolnictwie po suszy i innych zjawiskach pogodowych zaapelował do wojewodów wiceszef MRiRW Rafał Romanowski. Jak podał resort, susza dotyczy już sześciu upraw: zbóż jarych i ozimych, krzewów owocowych, truskawek, roślin strączkowych i rzepaku.
Według ogłoszonego w środę komunikatu Ministerstwa Rolnictwa, najtrudniejsza sytuacja występuje w uprawach pszenicy jarej, gdzie susza występuje w 703 gminach na terenie 13 województw. Najmniejszą suszę odnotowano w uprawach w rzepaku; występuje ona w 1 proc. gmin na terenie 3 województw - wskazuje MRiRW.
Ministerstwo rolnictwa zorganizowało w środę spotkanie z wojewodami, mające na celu pomoc rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Spotkanie zorganizowano na polecenie ministra Krzysztofa Jurgiela w ramach prac wyłonionej ze składu Zespołu Zarządzania Kryzysowego Grupy Zadaniowej ds. monitorowania suszy rolniczej i ograniczenia jej negatywnych skutków.
"Za uruchamianie takiej pomocy ponosimy odpowiedzialność razem z wojewodami” - powiedział cytowany w komunikacie resortu Jurgiel. Według niego potrzebny jest bezpośredni kontakt z wojewodami, by na bieżąco monitorować sytuację i podejmować decyzje.
Jak wskazywał komunikat ministerstwa, według przewodniczącego Grupy Zadaniowej, wiceministra Rafała Romanowskiego spotkanie z wojewodami miało służyć wypracowaniu sposobów koordynacji działań i przekazywania informacji o stratach do działającego w resorcie Centrum Zarządzania Kryzysowego.
"Od kilku lat susza jest zjawiskiem występującym w polskim klimacie, ale w tym roku były też gradobicia, burze i deszcze nawalne, wskutek których ucierpiało wiele gospodarstw rolnych. Straty są zróżnicowane w zależności do regionu" – poinformował Romanowski. Do wojewodów zaapelował o szybkie powoływanie komisji do ich szacowania.
Poinformował też o przygotowanym w ministerstwie projekcie protokołu szacowania strat, z którego już mogą korzystać komisje. Projekt zostanie zinformatyzowany i ujednolicony, tak aby komisje mogły szybciej dokonać oceny. Wzór protokołu będzie obowiązkowy od 2017 r. - podało ministerstwo.
Podczas spotkania przedstawiono również działania, które mogą być uruchamiane w ramach reagowania na skutki negatywnych zjawisk pogodowych. Romanowski zauważył, że po uzyskaniu danych z komisji wojewódzkich szacujących szkody zostanie przeanalizowana decyzja o możliwości uruchomiania dodatkowej pomocy w ramach działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Komunikat precyzował, że ARiMR może wypłacić płatności dla gospodarstw rolnych, w których powstały szkody co najmniej na 70 proc. powierzchni upraw rolnych lub 70 proc. powierzchni upraw w szklarniach i tunelach foliowych. Pomoc na jedno gospodarstwo nie może być większa niż równowartość 15 tys. euro.
Jeżeli straty powodują zmniejszenie dochodu z całego gospodarstwa rolnego powyżej 30 proc. - to pomoc udzielana jest na podstawie zgłoszenia do Komisji Europejskiej, a jeżeli straty w całym gospodarstwie nie przekraczają 30 proc. - jest to pomoc udzielana w formie de minimis. Stawkę pomocy na 1 ha ogłasza minister rolnictwa nie później niż 14 dni przez rozpoczęciem terminu składania do biur powiatowych ARiMR wniosków o przyznanie pomocy.
Kwota pomocy podlega pomniejszeniu o 50 proc. dla rolników, którzy nie ubezpieczyli co najmniej połowy swoich upraw, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50 proc. zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej.
Resort przypomina również, że producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, mogą ubiegać się o kredyt preferencyjny na wznowienie produkcji rolnej, który może zostać przeznaczony na zakup m.in. kwalifikowanego materiału siewnego, nawozów mineralnych, środków ochrony roślin i paliwa na cele rolnicze. Podstawowym warunkiem ubiegania się o ten kredyt jest oszacowanie szkód przez komisję powołaną przez wojewodę w terminie do 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia szkód, nie później jednak niż do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji.
Na indywidualny wniosek rolnik może też otrzymać wsparcie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenia w całości lub w części bieżących składek - dodaje komunikat.
Ponadto - przypomina - z Agencji Nieruchomości Rolnych można uzyskać wsparcie w postaci odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także umorzenia czynszu z tytułu umów dzierżawy. W tym celu musi jednak zostać złożony do ANR indywidualny wniosek producenta rolnego - dodaje ministerstwo.
Pomoc w postaci ulg w podatku rolnym można otrzymać od wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast. W tym celu także należy złożyć indywidualny wniosek do urzędu gminy - zaznacza.
Wiceminister Romanowski poinformował wojewodów, że został już przygotowany projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
W projekcie określono kryteria przyznawania pomocy oraz tryb rozpatrywania wniosku, zatwierdzania umów oraz wypłaty środków. Uregulowano wysokość i zakres pomocy. Dostęp do tej formy pomocy będzie uzależniony od wysokości szkód powstałych w wyniku zdarzenia losowego. Szkody te muszą dotyczyć składnika gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów wchodzących w zakres kosztów kwalifikowanych. Projekt rozporządzenia został skierowany do konsultacji społecznych.
(PAP)