Kryzys czy propaganda? Postawy Polaków wobec wojny w Ukrainie

Firma Maison&Partners na zlecenie Warsaw Enterprise Institute po raz kolejny zapytała Polaków o ich postawy względem wojny na Ukrainie. Badanie zawężono do postaw, które mogą być przedmiotem oddziaływania rosyjskiej propagandy. Odsetek Polaków zgadzających się z tezami zbieżnymi z rosyjską propagandą rośnie i w niektórych przypadkach sięga 35–40 proc.

Fundacja WEI przedstawiła badanym 8 tez, które uznała za spójne z ogólnym celem narracji eksportowanych przez Kreml za granicę. Celem tym jest osłabienie poparcia dla pomocy Ukrainie w zachodnich społeczeństwach oraz wywołanie napięć społecznych w państwach, do których napłynęli uchodźcy wojenni. Uznano, że wyznacznikiem trendu negatywnego dla naszego kraju oraz Ukrainy, a korzystnego dla Kremla będzie wzrost liczby Polaków zgadzających się z co najmniej połową przedstawionych twierdzeń.

I tak aż 41 proc. badanych „zdecydowanie się zgadza” bądź „raczej się zgadza” z co najmniej czterema prezentowanymi w badaniu tezami, gdy we wrześniu było to jeszcze 34 proc. badanych. To wzrost o 7 pp. Przy czym większą skłonność do wyznawania tez zbieżnych z rosyjską propagandą mają ludzie młodzi, relatywnie częściej korzystający z social mediów.

► W sumie aż 40 proc. z nas uważa, że „nie należy drażnić Rosji, gdyż posiada ona broń nuklearną”. To wzrost o 5 pp. wobec pierwszej edycji badania.

► Większy odsetek Polaków zgadza się także z tezą, że „powinniśmy promować pokój za wszelką cenę, nawet za cenę ustępstw terytorialnych Ukrainy wobec Rosji”. Wzrósł on z 31 proc. we wrześniu 2022 r. do 36 proc. obecnie.

Ponadto wyniki badania wskazują, że zachodzi zmiana w postrzeganiu ukraińskich uchodźców. Choć stosunek Polaków do uchodźców z Ukrainy może wydawać się odległy od stosunku Polaków do samej wojny, są to kwestie wzajemnie powiązane. Im mniejszą empatią darzymy samych Ukraińców, w tym uchodźców z Ukrainy, i im mniej uznajemy ich za godnych pomocy, tym większą mamy skłonność do sceptycyzmu wobec pomocy Ukrainie w pokonaniu Rosji. I tak Ukraińcy są coraz częściej uznawani za „tak naprawdę imigrantów ekonomicznych”. Jednocześnie większość z nas (62 proc.) uważa, że na pomaganie im nas nie stać, a 30 proc., że wręcz nie powinniśmy tego robić, dopóki nie zerwą z kultem Bandery. Fundacja WEI przedstawiła w tym kontekście dwie dodatkowe tezy związane z pomaganiem Ukrainie:

► „Na pomaganiu Ukrainie się nie skończy, zostaniemy wplątani w wieloletnie konflikty zbrojne”. Z tą tezą zgodziło się w sumie 52 proc. Polaków.

► „Obecnie ma miejsce ukrainizacja Polski, która niszczy naszą kulturę i społeczeństwo”. Z tą tezą zgodziło się w sumie 40 proc. Polaków.

Lektura wyników badania WEI nie może prowadzić bezpośrednio do wniosku, że oto rośnie wpływ rosyjskiej propagandy na postawy Polaków. Taka możliwość nie jest wykluczona, jednak na nastroje i przekonania społeczeństwa wpływa duża liczba innych czynników – i tych także nie możemy z góry wyeliminować. Im większa w danym momencie panuje niepewność co do przyszłości, tym ta skłonność jest wyższa. Ta z pozoru banalna obserwacja nabiera szczególnego znaczenia dziś, na początku 2023 r., gdy wszyscy obawiamy się o swoją przyszłość, wiedząc, że czeka nas silne ogólnogospodarcze spowolnienie, a koszty życia będą wciąż wzrastać. W takich okolicznościach emocje biorą górę nad rozsądkiem. Spodziewać się jednak, że rosyjscy propagandyści nie będą chcieli tego wykorzystać, byłoby naiwnością.

Z wynikami badania „Kryzys czy propaganda? Postawy Polaków wobec wojny w Ukrainie” można zapoznać się klikając ►  TUTAJ

źródło: Warsaw Enterprise Institute: grafika: WEI