Jesień jest porą roku, która nakłada na rolników wiele obowiązków związanych z uprawą rzepaku ozimego. Ze względu na poważne zagrożenie ze strony szkodników i roznoszonych przez niektóre z nich chorób wirusowych, prace nad ochroną insektycydową powinny być prowadzone już w tym okresie.
Problemem jest skuteczna ochrona plantacji, ponieważ zmniejszyła się liczba dostępnych substancji aktywnych – zarówno w produktach stosowanych nalistnie, jak również w segmencie zapraw – ostateczne wycofanie zapraw zawierających substancje aktywne z grupy neonikotynoidów. Z insektycydów stosowanych nalistnie dotychczas największe znaczenie miały takie substancje jak chloropiryfos czy dimetoat, jednak obecnie rolnicy nie mogą z nich już korzystać. Bardzo ciekawą alternatywą dla nich jest TopGun 050 CS.
Ostatecznie producentom pozostają głównie doraźne środki do zwalczania szkodników, stosowane w formie oprysków nalistnych, często interwencyjnych. W związku z tym niezbędne jest prowadzenie szczegółowych lustracji plantacji oraz podejmowanie natychmiastowego działania poprzez zastosowanie zabiegów insektycydowych w sytuacjach przekroczenia progu ekonomicznej szkodliwości.
Popularne szkodniki rzepaku
Rzepak ozimy narażony jest na jesienne ataki szkodników. Zależnie od gatunku niszczą one młode rośliny, wygryzając fragmenty blaszek liściowych, podgryzając ich ogonki lub uszkadzając korzenie. Przy dużym, nasileniu może dochodzić nawet do całkowitego wyniszczenia plantacji lub do powstawania gołożerów.
Wybrane szkodniki rzepaku i objawy ich żerowania:
• tantniś
• krzyżowiaczek – larwy powodują niszczenie liści,
• gnatarz rzepakowiec – larwy żerują na liściach, powodując gołożery,
• mszyca kapuścianka – kolonie po spodniej stronie liści, żerowanie powoduje zmniejszenie wigoru roślin,
• pchełki ziemne – chrząszcze żerują na liścieniach i liściach, wyjadając w nich otwory,
• pchełka rzepakowa – larwy niszczą ogonki i nerwy liści, nasadę łodygi,
• chowacz galasówek – larwy żerują w tzw. galasach (naroślach) widocznych na szyjce korzeniowej lub korzeniu głównym
• miniarka kapuściana – larwy wyjadają tkankę miękiszową liści, niszczą ogonki liściowe
Progi szkodliwości ekonomicznej dla rzepaku
Zwalczanie insektów metodą chemicznego oprysku niesie za sobą konkretne koszty. Dlatego przed podjęciem decyzji o zastosowaniu takiego zabiegu niezbędne jest dokonanie oceny opłacalności. Polega ona na obliczeniu, czy wyższe będą koszty ochrony, czy straty, jeśli insektycydy nie zostaną zastosowane. Wskaźnikiem tej opłacalności jest próg szkodliwości ekonomicznej określony niezależnie dla każdego gatunku szkodnika, chwastu czy choroby. Progi szkodliwości ekonomicznej dla rzepaku są następujące:
• tantniś
• krzyżowiaczek, gnatarz rzepakowiec - 1 larwa na 1 roślinie,
• pchełka rzepakowa i ziemna – 1 dorosły owad na 1 mb rzepaku sianego w rzędzie,
• rolnice – 6-8 gąsienic na 1 m2 uprawy,
• mszyce – 2 kolonie ulokowane na brzegu plantacji na 1 m2 uprawy,
• chowacz galasówek – 2-3 dorosłe osobniki pojawiające się w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni,
• śmietka kapuściana – 1 dorosły owad pojawiający się w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni.
Top Gun
Wycofywanie z sprzedaży zapraw z grupy neonikotynoidów oraz wycofanie niektórych substancji aktywnych stosowanych nalistnie spowodowało, że rolnicy poszukują innych skutecznych rozwiązań. Jednym z nich jest preparat Top Gun. Insektycyd w formie zawiesiny kapsuł w cieczy do rozcieńczania wodą zawiera substancję czynną lambda-cyhalotrynę. Jest to związek z grupy pyretroidów.
Na szkodniki działa kontaktowo i żołądkowo, szczególnie skutecznie eliminując wymienione wcześniej gatunki. Poza ochroną rzepaku i zbóż może też być stosowany na uprawach buraka cukrowego, kukurydzy, cebuli, kapusty głowiastej, jabłoni i kukurydzy cukrowej.
Tabela dawkowania
oprac.(e-mk)