Dobrze utrzymana, produktywna krowa powinna cielić się co roku. Oznacza to, że zwierzę musi zacielić się w okresie wynoszącym 80 dni po wycieleniu. W tym czasie nie można pozwolić sobie na błędy. Jak uniknąć problemów reprodukcyjnych u bydła?
Rozpoznawanie oznak problemów reprodukcyjnych
Jednym z najważniejszych zaburzeń płodności u krów, jest brak rui po porodzie. Mowa o niewystąpieniu rui w ciągu 60 dni po udanej akcji porodowej. Z klinicznego punktu można wyróżnić 4 podstawowe postacie braku rui.
Cicha ruja
Cicha ruja u krów objawia się brakiem zewnętrznych objawów rujowych mimo zachowania cyklicznej aktywności jajników (samica pozostaje płodna). Zjawisko to występuje powszechnie u wysokowydajnych krów mlecznych.
Torbielowate zwyrodnienie jajników
Konsekwencją braku owulacji jest tworzenie się torbieli na jajnikach krów. Są to pęcherzykowate twory o wielkości około 2 do 2,5 cm. Stan ten utrzymuje się zazwyczaj przez 8 do 10 dni, przy równoczesnym braku ciałka żółtego. Krowy z cystami jajnikowymi zwykle nie wykazują objawów rui.
Nieczynność jajników
Problem ten może dotykać nawet do 45% krów z brakiem objawów rujowych. Jajniki są małe i gładkie, a dolegliwości towarzyszy niski poziom hormonów płciowych (progesteron, estrogeny). Najczęściej jest to spowodowane niedoborami energetycznymi po porodzie i obniżeniem poziomu wydzielania GnRH.
Ciałko żółte przetrwałe (rzekomociążowe)
Powstrzymanie cyklu rujowego spowodowane jest obecnością czynnego ciałka żółtego na jajniku ponad fizjologiczny limit czasu. Wystąpienie patogenezy najprawdopodobniej powiązane jest z niedostateczną produkcją prostaglandyny F2α przez błonę śluzową macicy.
Rozród bydła jest procesem uzależnionym od wielu czynników hormonalnych, nerwowych, środowiskowych, żywieniowych, pory roku, a także wydajności.
Potencjalne przyczyny problemów i diagnostyka
Obniżenie parametrów reprodukcyjnych bydła mlecznego w okresie laktacji wiążą się zwykle z intensyfikacją produkcji, co w połączeniu z błędami żywieniowymi wpływa negatywnie na kondycję krów. Jeżeli lekarz weterynarii nie stwierdzi stanów chorobowych, osłabienia zdolności reprodukcyjnych bydła należy poszukiwać w:
Zwierzęta osłabione w czasie wycielenia oraz te, których kondycja ciała po wycieleniu do początku rozrodu pozostawiała wiele do życzenia, będą zacielać się zbyt późno.
Wypada przypomnieć, że stres żywieniowy trwający od późnej ciąży, aż do momentu rozrodu może wpłynąć na wydłużenie okresu poporodowego. Jednoznaczna ocena podstawowej przyczyny spadku płodności bydła jest niezwykle trudna z uwagi na zmiany, jakie zaszły w genetyce i środowisku w ciągu ostatnich dziesięcioleci.
Zastosowanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu rozrodem
Organizację codziennych, a także okresowych prac niezbędnych dla utrzymania stada wspomagają różnego rodzaju aplikacje, roboty, urządzenia elektroniczne, systemy i programy komputerowe.
Pamiętajmy, że od jakości obsługi stada w dużej mierze zależy wysokość reprodukcyjna, a zatem kontrola żywienia, warunków bytowych i stanu zdrowia jest działaniem zmierzającym do skutecznego zarządzanie rozrodem. Systemy monitorujące mogą funkcjonować niezależnie od systemów udojowych lub być z nimi połączone i kompatybilne.
Jednym z nich jest SenseHub®, sprawujący nadzór nad stadem non stop. Za jego pośrednictwem hodowca otrzymuje bieżące informacje dotyczące krów, które mogą wymagać szczególnej uwagi.
System jest zalecany w przypadku kontroli rozrodu. Monitorowanie rui w czasie rzeczywistym pozwala zoptymalizować wskaźniki zapłodnień, eliminując ewentualne niespójności w ocenie stanu reprodukcji.
Dokładne wykrycie rui oraz precyzyjne wskazówki dotyczące inseminacji przyczyniają się do skrócenia okresów międzywycieleniowych, poprawiają produktywność krów oraz umożliwiają lepsze wykorzystanie potencjału genetycznego stada. Nadzór hodowlany usprawniają dodatkowo nowoczesne kolczyki dla bydła, rozszerzające możliwości identyfikacyjne poszczególnych zwierząt.
oprac, e-red, ppr.pl
.png)
Zaloguj przez Facebook
