fot. e-mk,ppr.pl
Społeczności wiejskie na całym świecie zmagają się z rosnącymi wyzwaniami wynikającymi z kryzysu klimatycznego. W miarę jak klęski żywiołowe stają się coraz częstsze i poważniejsze, a warunki środowiskowe stają się coraz trudniejsze, obciążenie tych społeczności wzrasta. Jednak to kobiety ponoszą największy ciężar tych skutków, w tym znaczne straty finansowe.
Do tej pory żadne badanie nie odważyło się określić ilościowo kosztów pieniężnych, jakie ponoszą te kobiety w wyniku stresu cieplnego, powodzi lub susz. Nowo opublikowany raport FAO zatytułowany „ Niesprawiedliwy klimat: pomiar wpływu zmian klimatycznych na biednych mieszkańców wsi, kobiety i młodzież” rzuca światło na to, jak zmiany klimatyczne nieproporcjonalnie wpływają na biednych mieszkańców wsi, osoby starsze i kobiety w krajach o niskich i średnich dochodach. Ujawnia wielomiliardowe straty wśród gospodarstw rolnych, na których czele stoją kobiety, co jeszcze bardziej pogłębia różnicę w dochodach mężczyzn i kobiet.
Aby głębiej zagłębić się w ustalenia raportu dotyczące dynamiki płci i wyzwań stojących przed kobietami wiejskimi w zmieniającym się klimacie, Newsroom FAO rozmawiał z Lauren Phillips, zastępcą dyrektora Wydziału Transformacji Obszarów Wiejskich i Równości Płci FAO.
Jakie są główne ustalenia raportu FAO „Niesprawiedliwy klimat” dotyczące kobiet?
Nierówność płci odgrywa znaczącą rolę w określaniu zdolności adaptacyjnych kobiet do zmian klimatycznych. Każdego roku kobiety-rolnicy oraz gospodarstwa domowe, których głowami są kobiety w gospodarstwach domowych o niskich i średnich dochodach, ponoszą bardzo duże straty spowodowane szokami klimatycznymi, takimi jak stres cieplny lub powodzie, przewyższające straty doświadczane przez gospodarstwa domowe prowadzone przez mężczyzn. W niniejszym raporcie określono ilościowo niektóre z tych strat.
Na przykład z powodu stresu cieplnego gospodarstwa domowe, których głową jest kobieta, tracą co roku o 8 procent więcej swoich dochodów niż gospodarstwa domowe, których głową jest mężczyzna. A to przekłada się na 37 miliardów dolarów rocznie. To dużo pieniędzy. Powodzie również mają wpływ na zmniejszenie dochodów gospodarstw domowych, których głowami są kobiety o 3 procent, czyli 16 miliardów dolarów rocznie w porównaniu z dochodami gospodarstw domowych, których głowami są mężczyźni.
Mówimy o sytuacjach, w których gospodarstwa domowe już wiele tracą na zmianach klimatycznych. Ale w przypadku tych, które prowadzą kobiety lub na działkach zarządzanych przez kobiety, straty są znacznie większe.
Z raportu wynika również, że jeśli zmiana klimatu wzrośnie o kolejny stopień Celsjusza, gospodarstwa domowe, których głowami są kobiety, mogą stracić 34 procent swoich dochodów w porównaniu z gospodarstwami domowymi, których głowami są mężczyźni. To absolutnie ogromna strata dla rodzin, które już cierpią z powodu ubóstwa i mają problemy z zapewnieniem swoim rodzinom codziennie odpowiednich, zdrowych ilości żywności.
W jaki sposób FAO było w stanie obliczyć te liczby?
W raporcie wykorzystano dane z 24 krajów o niskich i średnich dochodach w pięciu regionach i uwzględniono codzienne dane klimatyczne z 70 lat, porównane z dochodami ponad 100 000 gospodarstw domowych. Oznacza to, że mieliśmy dane dotyczące prawie miliarda osób. Udało nam się oszacować, o ile większe były straty w przypadku rodzin, na których czele stały kobiety.
Na przykład kobieta może nie mieć nawadniania na swoim gospodarstwie. Opublikowany przez nas w zeszłym roku raport „ Status kobiet w systemach rolno-spożywczych” pokazał, że w krajach, w których nawadnianie jest częściej stosowane w rolnictwie, kobiety mają do niego znacznie mniejszy dostęp.
Można więc wyobrazić sobie rolniczkę bez wody na swojej ziemi i być może nie otrzymała też nowych nasion, co mogłoby zapobiec stratom spowodowanym suszą. W rezultacie pracuje ciężej i dłużej, poświęcając dziennie dodatkową godzinę w porównaniu do rolnika płci męskiej, próbującego przystosować się do zmiany klimatu. Jednak bez dostępu do takich zasobów i technologii może mieć trudności z nadążeniem za zmieniającym się klimatem.
Zmiana klimatu powoduje również zwiększenie liczby godzin, które kobiety muszą przepracować, a ponieważ w prawie wszystkich krajach świata kobiety są już obciążone większym obciążeniem opieką, pogarsza to sytuację. Kobiety spędzają średnio 4 godziny dziennie na nieodpłatnych pracach domowych i opiekuńczych, mężczyźni zaś niecałe dwie. Oznacza to, że zmiana klimatu może zwiększyć obciążenie zadaniami, takimi jak zbieranie wody lub drewna, lub wszelkimi innymi obowiązkami opiekuńczymi niezbędnymi do utrzymania gospodarstwa domowego lub działalności rolniczej.
Jakie są pierwotne przyczyny tych dysproporcji?
W zeszłorocznym raporcie przeanalizowaliśmy wiele nierówności między płciami, które nadal utrzymują się bardzo długo. Istnieją różnice w wysokości zarobków kobiet za pracę w rolnictwie i systemach rolno-spożywczych, a także różnice w produktywności ich działek, ilości ziemi, do której mają dostęp, dostępie do technologii mobilnych i dostępie finansowym.
Ale do tego wszystkiego istnieją również utrzymujące się dyskryminujące normy społeczne, z którymi borykają się kobiety i dziewczęta w systemach rolno-spożywczych, które mogą ograniczać zakres ich pracy poza domem lub odległość, jaką mogą podróżować, aby wykonywać swoją pracę. Jeśli więc połączyć te materialne luki i nierówności z dyskryminującymi normami społecznymi, kobietom bardzo trudno jest osiągnąć taki sam poziom wyników w systemach rolno-spożywczych jak mężczyznom.
Co można zrobić, aby to zmienić?
Mamy do dyspozycji wiele narzędzi i istnieje szereg skutecznych środków politycznych. Na przykład zwiększenie rejestracji kobiet i zwiększenie dostępu do ziemi ma wiele korzyści dla wydajności rolnictwa. Może ograniczyć przemoc ze względu na płeć w gospodarstwach domowych i poprawić wyżywienie rodziny. Stosowanie podejścia, które uwzględnia zarówno luki w majątku, jak i normy, znanego jako podejście transformujące płeć, może pozytywnie wpłynąć na sposób, w jaki rodziny koordynują pracę i ogólne wzmocnienie pozycji. Większe wzmocnienie pozycji wynikające z tych podejść może zwiększyć dochody i odporność gospodarstwa domowego.
W rzeczywistości FAO oszacowało , że zmniejszenie różnic w zakresie siły roboczej i produktywności między kobietami i mężczyznami może znacząco wpłynąć na PKB, zwiększając go o 1 procent na całym świecie i zmniejszając brak bezpieczeństwa żywnościowego dla 45 milionów ludzi. Osiągnięcia te są możliwe, ponieważ znamy skuteczne podejścia do wzmacniania pozycji kobiet w systemach rolno-spożywczych.
W raporcie stwierdzono również, że projekty i polityki skupiające się na wzmacnianiu pozycji mogą w znacznym stopniu poprawić odporność na wstrząsy klimatyczne i inne. Oszacowano, że projekty wzmacniające pozycję mogą sprawić, że dodatkowe 235 milionów rodzin będzie bardziej odporne na takie wstrząsy. Dlatego zajęcie się tymi lukami i promowanie wzmacniania pozycji mają kluczowe znaczenie, jeśli chodzi o pomoc rodzinom i kobietom w zwiększaniu odporności na zmiany klimatyczne.
FAO współpracuje z innymi agencjami ONZ w różnych krajach w celu wdrożenia projektów zapewniających lepsze szkolenia i budowanie potencjału kobiet. Projekty te mają na celu pomóc kobietom w większym uczestnictwie w systemach rolno-spożywczych i łańcuchach wartości, a także uzyskać dostęp do technologii, które mogą wypełnić wspomniane wcześniej luki. Doskonałe dowody z krajów takich jak Ekwador pokazują, w jaki sposób rządy mogą wykorzystywać podejścia transformujące płeć. Ponadto na całym świecie istnieją znakomite przykłady tego, jak budowanie potencjału, szkolenie kobiet, szkoły biznesu dla rolników i projekty dotyczące łańcucha wartości mogą zapewnić znaczące wsparcie.
W małych rozwijających się krajach wyspiarskich na Pacyfiku, takich jak Palau, FAO pracuje nad wzmocnieniem odporności kobiet na zmiany klimatyczne, koncentrując się na łańcuchu wartości w turystyce i innych pracach w ramach systemów rolno-spożywczych. Kraje te są bardzo podatne na zmiany klimatyczne, a kobiety stanowią znaczną część siły roboczej. Dlatego niezwykle ważne jest zapewnienie im umiejętności, potencjału, aktywów i zasobów niezbędnych do przygotowania się na zmieniający się klimat.
Czy przeznacza się wystarczające środki finansowe na wspieranie kobiet wiejskich w zmieniającym się klimacie?
Tylko 6 procent funduszy dwustronnych skupiających się na systemach rolno-spożywczych przeznacza się na wywieranie wpływu na równość płci i wzmacnianie pozycji kobiet. To oczywiste, że to nie wystarczy. Ponadto w raporcie „Niesprawiedliwy klimat” sprawdziliśmy polityki różnych krajów i odkryliśmy, że zaledwie 6 procent krajowych polityk klimatycznych, znanych jako wkłady ustalane na szczeblu krajowym , w ogóle wspomina o kobietach w znaczący sposób.
Istnieje zatem znacząca szansa na zwrócenie większej uwagi na równość płci w politykach klimatycznych i rolnych, przyciągając w ten sposób więcej inwestycji do obszarów, w których konieczne są dalsze działania. Konsekwentnie współpracujemy z różnorodnymi partnerami, aby poszerzać równość. Oznacza to wspieranie większej liczby partnerstw i inwestycji, szczególnie ukierunkowanych na zmniejszenie różnic między płciami w systemach rolno-spożywczych i promowanie wzmocnienia pozycji kobiet w tych systemach. Mamy obecnie wystarczające dowody na skuteczne podejście do rozwiązania tych problemów.
Naprawdę powinniśmy zastanowić się, w jaki sposób możemy połączyć finansowanie, aby sprostać wielu wyzwaniom. Równość płci powinna stanowić część środków przeciwdziałających zmianom klimatycznym. Możemy mieć większy wpływ, jeśli będziemy pracować nad obydwoma tymi celami jednocześnie.
oprac, e-red, ppr.pl źródło-FAO