Europejscy rolnicy i spółdzielnie rolnicze ostrzegają przed zagrożeniem dla strategicznych interesów UE w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego, konkurencyjności rolnictwa i dochodów z działalności rolniczej

Komisja Europejska przedstawiła 20. maja dwie bardzo ambitne strategie. Ich sukces zależeć będzie od podmiotów działających w terenie: rolników, właścicieli lasów, ich spółdzielni i innych użytkowników gruntów. Przed podjęciem jakichkolwiek działań legislacyjnych należy przeprowadzić kompleksową, niezależną, wstępną ocenę skutków. Europejscy rolnicy, właściciele lasów i ich spółdzielnie potrzebują alternatyw, które umożliwią im osiągnięcie ambitnych celów bez niszczenia ich źródła utrzymania i europejskiej gospodarki wiejskiej. Takie działanie na oślep zagrozi bezpieczeństwu żywnościowemu oraz konkurencyjności europejskiego rolnictwa i dochodom z działalności rolniczej, na które kryzys COVID-19 już wywarł poważny wpływ.

Rolnictwo i leśnictwo mogą przyczynić się do osiągania różnych celów UE tylko z pomocą spójnej polityki oraz odpowiedniego finansowania. Wśród celów tych wymieniane są zapewnianie bezpieczeństwa żywnościowego i żywności, dostaw surowców odnawialnych, tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich, a jednocześnie wdrażanie praktyk przyjaznych dla różnorodności biologicznej, środowiska naturalnego i klimatu. Kryzys Covid-19 pokazał nam, że UE nie może sobie pozwolić na to, by pozwolić sobie na braki w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego.

„Ze względu na fakt, że cele określone w tych strategiach będą miały znaczące skutki gospodarcze, społeczne lub środowiskowe, przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji politycznej lub regulacyjnej w sprawie ustanowienia konkretnych celów dotyczących narzędzi, które rolnicy stosują w celu zapewnienia dostaw bezpiecznej, pożywnej i dostępnej cenowo żywności dla konsumentów UE, Komisja musi koniecznie przeprowadzić ocenę skutków. Koniecznie potrzebujemy wystarczających środków do walki ze szkodnikami i chorobami, które potencjalnie zagrażają naszym uprawom, sadom i zwierzętom gospodarskim. Rolnicy potrzebują odpowiednich narzędzi, prace nad którymi idą w parze z najnowszymi osiągnięciami naukowymi. Nasi decydenci muszą zapewnić nam kompleksowe podejście do łańcucha rolno-spożywczego, uwzględniające globalne rynki i lokalne realia oraz opierające swoją politykę na niezależnej nauce” - podkreślił przewodniczący Copa, Joachim Rukwied.

STRATEGIA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ - Celem Komisji jest ustanowienie jak największej liczby obszarów chronionych, co doprowadzi do ograniczenia areału produkcji rolnej i leśnej. Oprócz prawdopodobieństwa porzucania ziemi i surowszych ograniczeń w stosunku do obszarów już chronionych, 10%-owe wyłączenie gruntów z aktywnego użytkowania będzie miało poważne konsekwencje społeczno-gospodarcze i środowiskowe. Prawdopodobnie UE przerzuci swój ślad ekologiczny na kraje trzecie i będzie wywierać jeszcze większą presję na najbardziej zróżnicowanych biologicznie regiony planety.

Pozytywne zachęty i oddolne procesy partycypacyjne są niezbędne, aby społeczność rolnicza UE zaangażowała się w ten proces oraz by promować tworzenie większej liczby obszarów chronionych. Każdy rodzaj ochrony powinien uwzględniać wymogi gospodarcze, społeczne i kulturowe oraz cechy regionalne i lokalne. Zamiast dodatkowej biurokracji i ograniczeń, musimy zachęcać do inwestowania w oparciu o innowacyjne technologie i lepiej funkcjonujący, sprawiedliwszy łańcuch rolno-spożywczy.

Rolnictwo i leśnictwo nie mają wpływu na zewnętrzne zjawiska zmieniające ekosystemy, co należy wziąć pod uwagę w ocenie stanu różnorodności biologicznej. Obejmują one zmiany klimatyczne, zasklepianie gleby, rozwój infrastruktury, inwazyjne gatunki obce, drapieżniki, kłusownictwo itp. Dlatego, jeżeli da się udowodnić, że rolnik dołożył wszelkich starań do osiągnięcia celów i skorzystał ze wszystkich dostępnych zasobów, ani jego, ani innych użytkowników gruntów nie powinno się obwiniać za to, że pewnych celów nie udało się osiągnąć.

STRATEGIA OD POLA DO STOŁU - Zrównoważony system żywnościowy wymaga głębokiego zaangażowania rolników, którzy potrzebują do tego odpowiedniego wsparcia i niezbędnych narzędzi. Wnioski legislacyjne wynikające z tej strategii powinny przyczynić się do poprawy aktualnej niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej, która wynika z metod produkcji stosowanych poza UE, oraz do ochrony wysokich norm europejskich, które znajdują uznanie na arenie międzynarodowej.

„My, rolnicy i spółdzielnie rolnicze, powinniśmy uzyskać odpowiednie narzędzia oraz pewność polityczną, by móc przeprowadzić inwestycje niezbędne z punktu widzenia handlu wewnątrzunijnego i zewnętrznego. Nie chodzi tylko o wsparcie finansowe UE dla inwestycji, ale również o umożliwienie ich realizacji. Europejscy rolnicy i spółdzielnie rolnicze potrzebują alternatywnych technologii, lepiej funkcjonującego, sprawiedliwszego łańcucha żywnościowego i ściślejszego powiązania z konsumentami” - zaznaczył przewodniczący Cogeca Ramon Armengol.

W związku z tym europejscy rolnicy i spółdzielnie rolnicze wzywają Komisję Europejską do zapewnienia, aby przyszłym celom strategii „Od pola do stołu” towarzyszyła kompleksowa, wstępna ocena skutków obejmująca sektor użytkowania gruntów oraz odpowiednie konsultacje z odpowiednimi zainteresowanymi stronami. Jest to szczególnie istotne w przypadku stosowania środków ochrony roślin, sprzedaży środków przeciwdrobnoustrojowych, stosowania nawozów i przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt. Proponując cele w zakresie produkcji ekologicznej, Komisja musi uwzględnić skumulowane skutki społeczne i gospodarcze zwyczajowo niższych plonów w segmencie produkcji ekologicznej, realia rynkowe i spadek plonów konwencjonalnych ze względu na niedostępność niezbędnych narzędzi. Biorąc pod uwagę wszystkie te kwestie, z zadowoleniem przyjmujemy inicjatywę utworzenia obserwatorium bezpieczeństwa żywnościowego UE.

Trzeba zachęcać do spożywania zdrowej żywności i promować zbilansowaną dietę. Europejska społeczność rolnicza popiera wszelkie środki, które zachęcałyby konsumentów do przejścia na zdrowe odżywianie. Dlatego wszystkie rodzaje oznaczania wartości odżywczej i wytyczne żywieniowe powinny być oparte na rzetelnych podstawach naukowych. W związku z tym tego typu inicjatywy powinny uwzględniać ogromne znaczenie wartości odżywczej produktów rolnych, w tym produktów pochodzenia zwierzęcego, których wkładu w zdrową dietę nie można ignorować.

WPR - Jak potwierdzono w opublikowanym dzisiaj wewnętrznym dokumencie analitycznym Komisji, WPR nadal jest najlepszym narzędziem do realizacji celów w zakresie ochrony środowiska określonych na szczeblu europejskim. WPR obejmuje 6,5 mln rolników. Dzięki płatnościom WPR i warunkom ustanowionym w zasadzie warunkowości, takich jak integrowana ochrona roślin, dobrostan zwierząt, bezpieczeństwo żywności, stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych i elementy krajobrazu, polityka ta dysponuje największym potencjałem do wpłynięcia na decyzje podejmowane przez rolników. Cele wyznaczone przez państwa członkowskie w ramach ich planów strategicznych WPR powinny to uwzględniać i nie tylko realizować ambicje Europejskiego Zielonego Ładu, ale także wziąć pod uwagę to, co już zostało osiągnięte. Na przykład od lat dziewięćdziesiątych XX wieku rolnictwo UE ograniczyło swoje emisje o ponad 20 %, zwiększając jednocześnie produkcję o 25 %.

Copa - Cogeca