Ceny rzepaku pod dużą presją zapasów soi

Zgodnie z prognozą USDA z 11 marca światowa produkcja nasion i owoców najważniejszych roślin oleistych w sezonie 24/25 zwiększy się do 679,4 mln t wobec 657,1 mln t w sezonie 23/24 (+3,4%), co będzie przede wszystkim efektem wyższych zbiorów soi (+6,5%), podczas gdy zbiory rzepaku i ziaren słonecznika obniżą się (odpowiednio o 4,1% i 7,1%). Wyższe zbiory soi wynikać będą ze zwiększenia jej produkcji w Brazylii (+10,5% - ze względu na większą powierzchnię zasiewów oraz wyższe plony) i w USA (+7,2% - efekt większej powierzchni zasiewów).

Zgodnie z prognozą USDA globalne zużycie nasion i owoców roślin oleistych w sezonie 24/25 zwiększy się do
669,3 mln t wobec 646,2 mln t w sezonie 23/24 (+3,6%). W kierunku wzrostu zużycia roślin oleistych
oddziaływać będą ich relatywnie niskie ceny w połączeniu ze zwiększoną dostępnością. Pozytywny dla zużycia
roślin oleistych jest również prognozowany przez nas łagodny wzrost cen ropy naftowej w latach 2025-2026,
który będzie oddziaływał w kierunku zwiększenia ich wykorzystania do produkcji biopaliw.

W warunkach wyraźnie wyższej produkcji roślin oleistych od ich zużycia w sezonie 24/25 prognozowany jest wzrost ich światowych zapasów do 139,1 mln t wobec 133,0 mln t w sezonie 23/24 (+4,7%). W konsekwencji wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zwiększy się do 20,8% wobec 20,6%, osiągając najwyższą wartość od sezonu 18/19. W przypadku soi, mającej największy udział w światowej produkcji roślin oleistych (ok. 60%), wskaźnik ten zwiększy się do 29,7% wobec 29,3%, co również będzie najwyższym poziomem od sezonu 18/19.
Zgodnie z szacunkami USDA produkcja rzepaku w sezonie 24/25 obniży się do 85,7 mln t wobec 89,4 mln t w sezonie 23/24.

Spadek produkcji rzepaku wynika z jego niższych zbiorów w UE (-13,5%) i Ukrainie (-21,1%) - w
obu przypadkach efekt mniejszej powierzchni zasiewów i słabszych plonów.

Z kolei światowe zużycie rzepaku w sezonie 24/25 zmniejszy się nieznacznie do 87,2 mln t wobec 88,8 mln t w sezonie 23/24 (-0,3%), do czego przyczyni się jego mniejsza dostępność. W konsekwencji światowe zapasy rzepaku obniżą się w sezonie 24/25 do 9,1 mln t wobec 11,0 mln t w sezonie 23/24 (-17,3%). W efekcie wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zmniejszy się do 10,4% wobec 12,4%, sygnalizując istotne obniżenie dostępności rzepaku na światowym rynku.
W ostatnich tygodniach mamy do czynienia z podwyższoną zmiennością cen rzepaku ze względu na wzrost napięć w światowym handlu.

Podwyższonymi cłami ze strony USA oraz Chin została objęta Kanada, która jest największym światowym eksporterem rzepaku. Jednocześnie czynnikiem ograniczającym perspektywę silnego
wzrostu cen rzepaku pozostają znaczące światowe zapasy soi. Uwzględniając czynniki krajowe prognozujemy, że na koniec 2025 r. cena skupu rzepaku wyniesie ok. 2400 zł/t i ok. 2500 zł/t na koniec 2026 r.

Głównymi czynnikami ryzyka dla naszej prognozy są warunki agrometeorologiczne wśród kluczowych światowych producentów i eksporterów roślin oleistych, pierwsze szacunki światowej produkcji roślin oleistych w sezonie 25/26, które pojawią się w II kw. 2025 r., a także dalszy rozwój sytuacji geopolitycznej.

oprac, e-red, ppr.pl na podst źródło: AGROmapa Credit Agricole