Od drugiej połowy dziesiątego miesiąca 2016 roku ceny masła w UE utrzymywały się na kursie wzrostowym. Tendencja ta, choć osłabiona, notowana była jeszcze na przełomie lat 2016 i 2017. Druga połowa stycznia bieżącego roku przyniosła jednak spadki cen masła w UE, które notowane są także w lutym.
W dniu 5 lutego 2017 roku średnia ważona cena masła w Unii Europejskiej wynosiła 4,17 EUR/kg i była o 1,93% niższa niż przed miesiącem. W lutym unijne ceny masła wciąż znajdowały się znacznie powyżej poziomu z analogicznego okresu 2016 roku, w dniu 05.02.2017 r. różnica ta wynosiła 51%. W analizowanym okresie jeszcze niższe niż średnio w UE były ceny masła w Polsce, która jest czwartym krajem we Wspólnocie pod względem wielkości produkcji tego przetworu mlecznego (za Niemcami, Francją i Irlandią). W dniu 5 lutego 2017 roku jego ceny spadły w skali miesięcznej do poziomu 3,87 EUR/kg, a więc były o 6,97% niższe niż przed miesiącem (w ujęciu PLN odnotowano 11,8% zniżkę w skali miesięcznej do 16,07 PLN/kg). Stawki te były o niemal 57,1% wyższe od ceny interwencyjnej ale o 7,2% niższe od średniej ważonej dla całej UE.
Tłuszcz mleczny z Polski był w tym okresie zatem znacznie bardziej konkurencyjny niż jeszcze przed miesiącem, gdy osiągał wyższe ceny niż przeciętnie w UE. Na rynku głównego odbiorcy masła z Polski, jakim są Niemcy, ceny masła na początku lutego 2017 roku utrzymywały się na poziomie wyższym niż w Polsce. Na rynku największego unijnego producenta, ceny omawianego przetworu mlecznego w dniu 5 lutego 2017 r. osiągnęły poziom 4,05 EUR/kg, czyli były na poziomie 0 6,9% niższym niż przed miesiącem. W przypadku innego potentata–Holandii, również zaobserwowano zniżkę w skali miesięcznej. Tu dnia 5 lutego 2017 r. średnia cena masła wynosiła 3,97 EUR/kg. W przypadku Niemiec, ceny masła na początku drugiego miesiąca 2017 r. były o 50% wyższe niż przed rokiem, w Holandii natomiast o ponad 52,1%.
Spadki cen masła w UE są konsekwencją poprawiającej się pogody w Europie i stopniowego sezonowego przesunięcia głównego obszaru produkcji z półkuli południowej do północnej. Zbliża się szczyt produkcji, który na północy zwykle ma miejsce w maju.
Ponadto wielu czołowych importerów artykułów mleczarskich, w tym masła, zaopatrzyło się w wystarczające zapasy w poprzednich miesiącach, w związku z czym w styczniu i w lutym na globalnym rynku mleczarskim obserwowana jest znikoma aktywność w handlu zagranicznym. W związku z takim stanem rzeczy produkcja mleka i przetworów mlecznych w UE rośnie, popyt jest stabilny a w konsekwencji ceny masła zniżkują.
Obecnie średnia cena tony masła z Unii jest na niższym poziomie niż w USA (u jednego z największych konkurentów Wspólnoty)–o 5,5%. Na niższym niż średnio w UE poziomie utrzymują się natomiast ceny masła eksportowanego z państw Oceanii (Nowej Zelandii i Australii), w przeliczeniu ok. 4,11 EUR/kg. Na dzień 5 lutego 2017 r. w ramach publicznej interwencji nie składowano masła. Natomiast w ramach programu prywatnego magazynowania (PSA), w ubiegłym roku do końca września (gdy zakończono skup interwencyjny) do składów dostarczono 143,59 tys. ton masła. Popularność tego programu rosła ze względu na to, że ceny rynkowe w wielu krajach UE w I kwartale 2016 r. spadły poniżej ceny interwencyjnej. W późniejszym okresie w związku z rosnącymi cenami do składów dostarczane były niewielkie ilości masła. Instrument ten największym zainteresowaniem cieszył się w Holandii (61,39 tys. ton), Niemczech (24,87 tys. ton) i Francji (23,05 tys. ton).
W Polsce do składów w ramach programu dostarczono 4,33 tys. ton masła. W całym 2015 roku w ramach programu prywatnego magazynowania do składów dostarczono łącznie 141,37 tys. ton masła (w Polsce 0,55 tys. ton), czyli ponad sześcioipółkrotnie więcej niż w 2014 r.
Według najnowszych danych KE, zwyżkujące od drugiego kwartału 2016 r. ceny masła mają swoje odzwierciedlenie w produkcji mlecznego tłuszczu w UE. W ciągu pierwszych jedenastu miesięcy 2016 roku była ona na poziomie o 3,7% wyższym od tego z analogicznego okresu 2015 roku. W Polsce w okresie tym odnotowano ponad 9,3% wzrost do 185,9 tys. ton. Jeszcze dynamiczniej rozwija się eksport masła poza UE. Tu po dwunastu miesiącach 2016 roku notowany jest aż 20% wzrost.
AB FAMMU/FAPA na podst. danych: MR, AMI ZMB, DairyCo,