W świetle decyzji Zjednoczonego Królestwa o wystąpieniu z Unii Europejskiej Komisja Europejska osiągnęła dziś porozumienie na poziomie negocjacyjnym z Wielką Brytanią w sprawie zmienionego protokołu w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej i zmienionej deklaracji politycznej w sprawie przyszłej UE Stosunki z Wielką Brytanią- czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej z 17 października 2019roku.
Zmieniony protokół stanowi prawnie działające rozwiązanie, które pozwala uniknąć twardej granicy na wyspie Irlandii, chroni gospodarkę obejmującą całą wyspę i porozumienie Wielkiego Piątku (Belfast) we wszystkich jego wymiarach oraz chroni integralność jednolitego rynku UE.
Irlandia Północna pozostanie dostosowana do ograniczonego zestawu zasad jednolitego rynku, aby uniknąć twardej granicy na wyspie Irlandii. Dzisiejszy protokół pozwoli również uniknąć wszelkich granic celnych na wyspie Irlandii, zapewniając jednocześnie, że Irlandia Północna pozostanie częścią obszaru celnego Zjednoczonego Królestwa. Zgromadzenie Irlandii Północnej będzie miało decydujący głos w sprawie długoterminowego stosowania odpowiedniego prawa UE w Irlandii Północnej.
Główna zmiana w deklaracji politycznej dotyczy przyszłych stosunków gospodarczych między UE a Wielką Brytanią, w których obecny rząd Wielkiej Brytanii wybrał model oparty na umowie o wolnym handlu (FTA). Deklaracja polityczna potwierdza ambicję zawarcia umowy o wolnym handlu z zerowymi taryfami i kontyngentami między UE a Wielką Brytanią oraz stwierdza, że solidne zobowiązania na równych warunkach powinny zapewnić otwartą i uczciwą konkurencję.
Czy zabezpieczenie zostało usunięte? Czy nadal istnieje?
Zmieniony protokół nie jest już polisą ubezpieczeniową, która obowiązuje, dopóki UE i Wielka Brytania nie zawrą kolejnej umowy, która zastąpi ją w części lub w całości. Jest to w pełni funkcjonalne rozwiązanie, które będzie obowiązywać, chyba że nie uzyska demokratycznego wsparcia Zgromadzenia Irlandii Północnej.
Zgromadzenie zostanie poproszone o dalsze wspieranie protokołu 4 lata po zakończeniu okresu przejściowego, a następnie co [4] lata.
Oczywiście warunki przyszłych stosunków handlowych między UE a Wielką Brytanią - pod względem naszych wspólnych ambicji zerowych ceł i kontyngentów między UE a Wielką Brytanią - będą miały wpływ na praktyczne stosowanie nowo uzgodnionego protokołu.
CELNE I REGULAMINY
Czy to oznacza, że Irlandia Północna pozostanie na jednolitym rynku towarów UE?
Irlandia Północna pozostanie dostosowana do ograniczonego zestawu zasad związanych z jednolitym rynkiem UE w celu uniknięcia twardej granicy: przepisy dotyczące towarów, przepisy sanitarne dotyczące kontroli weterynaryjnych („zasady SPS”), przepisy dotyczące produkcji rolnej / marketingu, VAT i akcyza na towary i zasady pomocy państwa.
W jaki sposób Irlandia Północna może opuścić unię celną UE i nadal unikać granicy celnej na wyspie Irlandii?
Irlandia Północna pozostaje częścią obszaru celnego Zjednoczonego Królestwa. Będzie zatem mógł korzystać z przyszłych umów o wolnym handlu (FTA), które Wielka Brytania może zawrzeć z krajami trzecimi. Przyszłe umowy o wolnym handlu w Zjednoczonym Królestwie mogą przewidywać, że towary produkowane w Irlandii Północnej mogą być eksportowane do krajów trzecich na dokładnie takich samych warunkach jak towary wytwarzane w innych częściach Wielkiej Brytanii.
Unijny kodeks celny będzie miał zastosowanie do wszystkich towarów wprowadzanych do Irlandii Północnej. Pozwala to uniknąć wszelkich kontroli celnych i kontroli na wyspie Irlandii.
W odniesieniu do ceł, cła UE będą miały zastosowanie do towarów wprowadzanych do Irlandii Północnej, jeżeli towary te ryzykują wejście na jednolity rynek UE. Żadne opłaty celne nie będą jednak należne, jeśli towary wprowadzane do Irlandii Północnej z pozostałej części Zjednoczonego Królestwa nie będą zagrożone wejściem na jednolity rynek UE.
Dotyczy to wszystkich towarów, które nie podlegają dalszemu przetwarzaniu i które spełniają kryteria ustalone przez wspólny komitet w celu określenia ryzyka dalszego przemieszczenia tego towaru, z uwzględnieniem szczególnych okoliczności w Irlandii Północnej. W przypadku towarów z krajów trzecich, które nie są uważane za zagrożone, opłaty celne obowiązujące w Irlandii Północnej będą takie same jak w innych częściach Zjednoczonego Królestwa.
Wspólny komitet określi, do końca okresu przejściowego, kryteria powyższych ocen ryzyka i może je zmienić podczas ich stosowania. Kryteria te uwzględniają takie kwestie, jak ostateczne miejsce przeznaczenia towarów oraz wartość lub ryzyko przemytu.
Zjednoczone Królestwo może zwrócić cła nałożone zgodnie z prawem Unii, w przypadku gdy cło brytyjskie jest niższe, z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji dotyczących właściwego stosowania przepisów UE dotyczących pomocy państwa.
W przypadku niektórych szczególnych przypadków, takich jak przenoszenie własności osobistej, przesyłki o niewielkiej wartości lub przesyłane przez jedną osobę do drugiej, żadne opłaty nie będą należne.
Czy to chroni jednolity rynek UE?
Zmieniony protokół w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej jest w pełni działającym prawnie rozwiązaniem, które pozwala uniknąć twardej granicy na wyspie Irlandii, chroni gospodarkę obejmującą całą wyspę i porozumienie Wielkiego Piątku (Belfast) we wszystkich jego wymiarach oraz chroni integralność Jednolity rynek. Irlandia Północna będzie nadal stosować unijny kodeks celny i pozostanie dostosowana do zasad jednolitego rynku, aby uniknąć twardej granicy na wyspie Irlandii.
Niezbędne kontrole i kontrole będą przeprowadzane na towarach wprowadzanych do Irlandii Północnej z reszty Zjednoczonego Królestwa, w tym na przykład na posterunkach kontroli granicznej, aby zapewnić przeprowadzenie niezbędnych kontroli sanitarnych i fitosanitarnych („SPS”).
Władze Zjednoczonego Królestwa wdrożą i będą stosować przepisy prawa Unii, które protokół stosuje w Wielkiej Brytanii w odniesieniu do Irlandii Północnej. W związku z tym wszystkie kontrole będą przeprowadzane przez władze brytyjskie posiadające odpowiednie mechanizmy nadzoru i egzekwowania dla UE.
Czy Irlandia Północna będzie mogła skorzystać z przyszłych brytyjskich umów o wolnym handlu?
Irlandia Północna pozostanie częścią obszaru celnego Zjednoczonego Królestwa. Nic w zmienionym protokole w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej nie uniemożliwia Wielkiej Brytanii włączenia Irlandii Północnej w zakres terytorialny którejkolwiek z ewentualnych przyszłych umów o wolnym handlu, pod warunkiem że umowy te nie będą miały wpływu na stosowanie protokołu.
Oznacza to, że Irlandia Północna nadal będzie mogła korzystać z przyszłych umów o wolnym handlu z Zjednoczonym Królestwem, na przykład w zakresie usług i inwestycji, ale także eksportu swoich towarów. Irlandia Północna będzie mogła skorzystać z importu towarów, które nie są zagrożone wejściem na jednolity rynek UE jako towary same w sobie lub po poddaniu ich handlowemu przetwarzaniu.
Co z VAT?
Irlandia Północna pozostanie częścią brytyjskiego obszaru VAT, przy czym HMRC pozostanie odpowiedzialny za stosowanie przepisów dotyczących VAT, w tym pobór podatku VAT i ustalanie stawek VAT. Wielka Brytania zachowa przychody z tego podatku. Aby uniknąć twardej granicy na wyspie Irlandii, a jednocześnie chronić integralność jednolitego rynku, unijne przepisy dotyczące VAT będą nadal obowiązywać w Irlandii Północnej. Ponadto zwolnienia z podatku VAT i obniżone stawki stosowane w Irlandii mogą być również stosowane w Irlandii Północnej, aby uniknąć zakłócenia równych warunków działania na wyspie. Irlandia Północna nadal może obsługiwać unijny system VIES (system wymiany informacji o VAT) i dzielić się danymi z Irlandią i innymi państwami członkowskimi.
Co ze zgodą?
UE i Wielka Brytania zgodziły się stworzyć nowy mechanizm „zgody”, który da Zgromadzeniu Irlandii Północnej decydujący głos w sprawie długoterminowego stosowania odpowiedniego prawa UE w Irlandii Północnej, w oparciu o intensywne rozmowy między Irlandią a Wielką Brytanią . Komisja utrzymuje stały i bliski kontakt z rządem irlandzkim w tej sprawie.
Ten mechanizm zgody dotyczy istotnych kwestii dostosowania przepisów dotyczących towarów i ceł, jednolitego rynku energii elektrycznej, podatku VAT i pomocy państwa.
W praktyce oznacza to, że cztery lata po zakończeniu okresu przejściowego Zgromadzenie zwykłą większością głosów może wyrazić zgodę na dalsze stosowanie odpowiedniego prawa Unii lub głosować za zaprzestaniem jego stosowania, w którym to przypadku Wielka Brytania powiadomi UE. W takim przypadku protokół przestanie obowiązywać dwa lata później.
Co cztery lata następnie Zgromadzenie może głosować nad dalszym stosowaniem odpowiedniego prawa Unii. W przypadku gdy głos Zgromadzenia zgromadzi poparcie społeczności dla dalszego stosowania odpowiedniego prawa Unii, następne głosowanie może odbyć się dopiero po 8 latach.
DEKLARACJA POLITYCZNA
Czy w deklaracji politycznej Zjednoczone Królestwo zwróciło się z prośbą o obniżenie poziomu ambicji, jeśli chodzi o gwarancje równych szans?
Główna zmiana w deklaracji politycznej dotyczy przyszłych stosunków gospodarczych między UE a Wielką Brytanią, w których obecny rząd Wielkiej Brytanii wybrał model oparty na umowie o wolnym handlu. Deklaracja polityczna zawiera wspólną ambicję posiadania umowy o wolnym handlu z zerowymi taryfami i kontyngentami między UE a Wielką Brytanią. Stwierdza, że zabezpieczenia na równych warunkach powinny zapewnić przyszłe stosunki oparte na otwartej i uczciwej konkurencji. Dokładny charakter zobowiązań będzie współmierny do ambicji przyszłych relacji i uwzględni powiązanie gospodarcze i bliskość geograficzną Wielkiej Brytanii. Wymaga to zabezpieczeń zapewniających równe warunki działania, które utrzymują wspólne wysokie standardy obowiązujące na koniec okresu przejściowego w obszarach pomocy państwa, konkurencji, norm społecznych i norm zatrudnienia, środowiska, zmian klimatu i odpowiednich kwestii podatkowych, aby uniknąć nieuczciwą przewagę konkurencyjną w stosunku do UE lub Wielkiej Brytanii. Konieczne będą odpowiednie mechanizmy egzekwowania prawa na szczeblu krajowym, a także rozwiązywania sporów między UE a Wielką Brytanią.
NASTĘPNE KROKI
Czy to wciąż oznacza, że Wielka Brytania opuści UE 31 października? Jakie są kolejne kroki?
Do Rady Europejskiej (art. 50) w czwartek 17 października należy przeprowadzenie dyskusji politycznej i podjęcie decyzji o dalszych działaniach. Rada Europejska (art. 50) musi zatwierdzić umowę o wystąpieniu i zatwierdzić zmienioną deklarację polityczną w sprawie przyszłych stosunków.
Aby umowa o wystąpieniu mogła wejść w życie, musi zostać ratyfikowana przez UE i Zjednoczone Królestwo. W przypadku UE Rada Unii Europejskiej musi wyrazić zgodę na podpisanie umowy o wystąpieniu przed wysłaniem jej do Parlamentu Europejskiego w celu uzyskania zgody. Parlament Europejski decyduje o harmonogramie swoich prac. Zjednoczone Królestwo musi ratyfikować umowę zgodnie z własnymi ustaleniami konstytucyjnymi.
W przypadku braku przedłużenia terminu przewidzianego w art. 50 prawo Unii przestaje mieć zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa z dniem 31 października.
źródło: Komisja Europejska