Żywec staniał 20 procent przez rok

Bank Gospodarki Żywnościowej zauważa, że pojawienie się ognisk ASF na terytorium Polski w lutym br. przyczyniło się do powstania trudnej sytuacji dla podmiotów zajmujących się produkcją trzody na terenie całego kraju. Objawia się to znacznymi, 18-procentowymi, spadkami cen trzody odnotowanymi w okresie czterech tygodni. W rezultacie w tygodniu 24.02-02.03.2014 r. przeciętna cena trzody, którą płacono w monitorowanych przez MRiRW zakładach, wyniosła 4,22 zł/kg. W ujęciu rocznym oznacza to 20-procentowy (o 1,02 zł/kg) spadek cen żywca.
Tak głębokie spadki cen, do poziomu notowanego ostatnio na początku marca 2011 r., wynikają w dużej mierze z ograniczeń w handlu, jakie pojawiły się po odkryciu ognisk ASF wśród dzików. W tym względzie na terenie kraju został wyznaczony tzw. obszar zagrożenia ASF. Objęte zostały nim w województwie podlaskim: powiat sejneński, sokólski, hajnowski, bielski, siemiatycki, gminy w powiecie augustowskim: Płaska, Lipsk, Sztabin, gminy w powiecie białostockim: Czarna Białostocka, Supraśl, Zabłudów, Michałowo, Gródek, w województwie mazowieckim powiat łosicki, w województwie lubelskim powiat bialski, włodawski oraz miasto Biała Podlaska. Ten region został objęty m.in. zakazem handlu na targowiskach. Istnieją również znaczne ograniczenia w sprzedaży trzody oraz mięsa (nie poddanego specjalnej obróbce) z tego obszaru z resztą kraju.
Pojawienie się ognisk ASF w Polsce spowodowało, że główni partnerzy handlowi na rynkach pozaunijnych, w tym Rosja, Białoruś, Chiny, Japonia i Korea Południowa wprowadziły natychmiastowy zakaz importu trzody i mięsa wieprzowego z Polski. W 2013 r. na te rynki trafiło ok. 38% łącznego eksportu nieprzetworzonego mięsa wieprzowego z Polski. Zatem wstrzymanie sprzedaży na tych rynkach stanowi duży problem dla producentów trzody, mięsa i eksporterów. Powyżej wymienione czynniki znalazły odzwierciedlenie w obserwowanym spadku cen żywca. Oczekujemy, że ceny w kwietniu nieznacznie wzrosną, ale będzie to nadal stosunkowo niski poziom ok. 4,4-4,7 zł/kg.
W obliczu zaistniałej sytuacji MRiRW zwróciło się do Komisji Europejskiej (KE) o wyrażenie zgody na przyznanie rekompensat dla producentów trzody. Władze KE zgodziły się na współfinansowanie środków pomocowych. W rezultacie połowa funduszy będzie pochodzić ze środków unijnych, a reszta będzie finansowana z zasobów krajowych. Należy podkreślić, że ta pomoc będzie przysługiwać podmiotom z obszaru zagrożenia. MRiRW poinformowało, że producenci trzody z wyznaczonej strefy będą otrzymywali rekompensaty na podstawie faktur za sprzedane tuczniki w okresie od 18 lutego br. KE i MRiRW uważnie śledzą rozwój sytuacji na rynku trzody i wieprzowiny, w przypadku zaistnienia nowych okoliczności mogą rozszerzyć zastosowanie instrumentów pomocowych.