Ziemia rolna drożeje szybciej

Bank Gospodarki Żywnościowej podaje, że według GUS przeciętny poziom cen gruntów ornych w transakcjach zawieranych pomiędzy rolnikami w 2012 r. osiągnął wartość 25 442 zł/ha. Roczna dynamika wzrosła zatem z ok. 10,9 proc. w 2011 r. do ok. 27,2 proc. w 2012 r. Skala rocznego przyrostu cen była porównywalna do dynamik notowanych w latach najsilniejszego wzrostu tj. 2007-2008 (ceny rocznie rosły o ok. 30 proc.).
W przypadku ziem oferowanych za pośrednictwem ANR, ich przeciętna cena w 2012 r. była równa 19 288 zł/ha, co oznacza wzrost o 12,4 proc. r/r (w 2011 r. dynamika r/r wyniosła 12,3 proc.). Ponadto, ANR w 2012 r. sprzedała ponad 130 tys. ha gruntów (125 tys. ha w 2011 r.). Wskazany poziom sprzedaży, najwyższy od 10 lat, został osiągnięty pośrednio dzięki rekordowej liczbie ponad 4,4 tys. przetargów ograniczonych (prawie pięciokrotny wzrost wobec 2011 r.).
W 2012 r. dynamika cen ziemi w transakcjach pomiędzy rolnikami w zależności od klasy bonitacyjnej pokazuje, że największy popyt dotyczył gruntów dobrych (I-IIIa klasa bonitacyjna). W tej grupie ceny wzrosły o 34,3 proc. r/r i wynosiły średnio 32 102 zł/ha. Równie silnie, bo o 23,3 proc. r/r , do poziomu 25 660 zł/ha, wzrosły ceny gruntów średnich (IIIb i IV). Dla porównania przeciętny koszt nabycia gruntów słabych (V-VI) w okresie rocznym zwiększył się o 16,4 proc., osiągając poziom 19 096 zł/ha.
Poprawa opłacalności produkcji rolnej, a tym samym kondycji finansowej gospodarstw rolnych sprzyja wzrostowi popytu na ziemię. Ponadto poprzez rozwój infrastruktury drogowej i budownictwa mieszkaniowego w ostatnich kilku latach, nastąpił znaczny wzrost atrakcyjności wielu mniejszych miejscowości oraz obrzeży dużych aglomeracji miejskich, a tym samym ceny gruntów na tych terenach wzrosły. Co więcej, pro popytowo od kilku lat na rynek ziemi oddziałuje rozwój inwestycji w energię odnawialną oraz mało stabilna sytuacja na rynku kapitałowym. Posiadanie/zakup ziemi traktowane jest jako inwestycja obarczona mniejszym ryzykiem.
Analitycy Banku BGŻ spodziewają się, że 2013 rok może być dość interesujący. Na rynku, a raczej w przetargach ograniczonych, pojawi się ziemia z Zasobu WRSP z tzw. wyłączeń 30 proc. dzierżawionej powierzchni. Na podstawie nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (z 16.09. 2011 r.), Agencja wysłała 1085 zawiadomień dotychczasowym dzierżawcom, proponując wyłączenie 136 tys. ha ziemi. Dzierżawcy wyrazili zgodę na wyłączenie 77 tys. ha.
Jedynie do końca 2013 r. rynek wspierany będzie kredytami preferencyjnymi na zakup ziemi, a także możliwością sprzedaży gruntów przez ANR na raty. Wsparcie to może być jednak cofnięte Polsce decyzją sędziów Trybunału Sprawiedliwości UE. Na początku br. rzecznik TS wydał negatywną opinię, twierdząc że Rada d. Rolnictwa nie miała kompetencji aby przedłużać dostępność kredytów preferencyjnych w Polsce. Tym samym, rolnicy który nabyli po 2009 roku grunty z rządową dopłatą prawdopodobnie będą musieli tą pomoc zwrócić. W dłuższej perspektywie należy pamiętać , że w maju 2016 r. upływa memorandum na zakup ziemi przez cudzoziemców.