Wójtowie i burmistrzowie zgromadzeni na XXII Zgromadzeniu Ogólnym Związku Gmin Wiejskich RP, stwierdzili , że środki alokowane w regionalnych programach operacyjnych oraz Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, potencjalnie dostępne na dofinansowanie przedsięwzięć na obszarach wiejskich są zdecydowanie niewystarczające.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 jako jeden z programów skierowanych na poprawę obecnej sytuacji gospodarczej kraju nie zapewnia wymaganego rozwoju obszarów wiejskich, szczególnie w odniesieniu do gmin o niskim tempie wzrostu gospodarczego. Większość działań programu jest adresowanych bezpośrednio do rolników lub dotyczy działalności rolniczej i leśnej. Wśród 23 działań programu tylko 2 są skierowane bezpośrednio do samorządów gminnych. Są to: „Odnowa i rozwój wsi”, oraz „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”; jedno działanie jest adresowane do samorządów powiatowych: „Poprawianie i rozwijanie infrastruktury… - scalanie gruntów”’ oraz 5 poprzez oś IV Leader. Z całkowitej kwoty Programu 17.2 mld euro jedynie 2.06 mld euro są przeznaczone na realizację przedsięwzięć rozwojowych gmin wiejskich. Stanowi to zaledwie 12% całości PROW .
Pozostała kwota jest kierowana bezpośrednio do rolników i innych podmiotów wiejskich w ramach instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej UE w okresie 2007 – 13 jak również przeznaczona na realizację niektórych zobowiązań państwa wobec tych podmiotów z lat 2004 – 2006. Stwierdzamy, że kwota przeznaczona na wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich jest decydowanie niewystarczająca – mówi Mariusz Poznański, przewodniczący Związku gmin Wiejskich RP.
Zdaniem członków ZGW RP Zawartość regionalnych programów operacyjnych, metodologia ich przygotowania oraz rozwiązania przyjęte w szczegółowych dokumentach towarzyszących tym programom (a w szczególności kryteria oceny projektów) nie zapewniają realnej dostępności gmin do środków alokowanych na poszczególne osie priorytetowe i działania.
Związek Gmin Wiejskich RP wielokrotnie wskazywał w swoich stanowiskach na potrzebę: zapewnienia dostępności do środków w RPO z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju, ustalenia limitów środków w poszczególnych osiach priorytetowych i działaniach, dostępnych osobno dla gmin wiejskich oraz miejskich, a także szczególnego wsparcia przedsięwzięć rozwojowych gmin wiejskich o niskich dochodach oraz dotkniętych ograniczeniami przyrodniczymi i krajobrazowymi i zapewnienia pełnego udziału przedstawicieli gmin wiejskich zrzeszonych w ZGW RP w komitetach monitorujących RPO.
- Nasze postulaty nie zostały uwzględnione w programowaniu finansowym na lata 2007 – 2013. Ten fakt przyczyni się do dalszego pogłębienia różnic cywilizacyjnych pomiędzy obszarami wiejskimi a miejskimi. Równocześnie upowszechnia się w mediach informacje o rzekomej szerokiej dostępności gmin wiejskich do środków z PROW i RPO, zwiększając w ten sposób oczekiwania mieszkańców gmin. Stwierdzamy, że z powodu zarówno zbyt małej ilości środków w stosunku do potrzeb jak i ograniczonego dostępu na zadania priorytetowe te oczekiwania nie będą mogły zostać zaspokojone.
Samorządy poszczególnych województw przyjęły w swoich regionalnych programach operacyjnych różne koncepcje alokacji środków. W niektórych programach regionalnych stworzono możliwości szerokiego dostępu do środków pomocowych dla obszarów wiejskich sięgające 35 % ogólnej puli środków. Przyjęta metodologia liczenia zakłada jednakże, że wszelkie inwestycje dofinansowane z RPO na terenach wiejskich a nie będące zadaniami gmin (np. drogi wojewódzkie i powiatowe, placówki edukacyjno-wychowawcze, wielko-powierzchniowe składowiska odpadów komunalnych itp.) są kwalifikowane jako wsparcie obszarów (gmin) wiejskich. Stworzono w ten sposób wrażenie poważnego dofinansowania rozwoju obszarów wiejskich, co w rzeczywistości nie wspomaga priorytetów i zadań gmin wiejskich.
W tych okolicznościach, wobec zakończonych już procedur tworzenia regionalnych programów operacyjnych oraz PROW, kierujemy do Sejmu i Rządu RP oraz samorządów wojewódzkich wezwanie o: poszanowanie potrzeb rozwojowych gmin wiejskich w ramach prowadzonych postępowań kwalifikacyjnych wobec projektów aplikowanych przez gminy wiejskie,zapewnienie pełnego udziału przedstawicieli ZGW RP w komitetach monitorujących regionalnych programów operacyjnych oraz zabezpieczenia w ramach systemu wyrównawczego subwencji drogowej umożliwiającej realną poprawę stanu dróg gminnych oraz pilnego jej wdrożenia – mówi Mariusz Poznański.
6114500
1