Wzrost bezpieczeństwa żywności

Globalny PKB per capita rósł szybciej niż ceny żywności w pierwszym kwartale 2013 roku, jak wynika z danych Światowego Indeksu Żywności opracowanego przez Economist Intelligence Unit (EIU) na zlecenie DuPont. Spowodowało to wzrost poziomu bezpieczeństwa żywności na świecie, jak również w Polsce, gdzie jej osiągalność cenowa wynosi obecnie 80,5 pkt. (0,5 pkt. więcej w porównaniu z poprzednią aktualizacją indeksu z dnia 5 marca 2013).

– Od lipca 2012 roku, czyli pierwszej publikacji Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywności, punktacja Polski stale rośnie . Zaczynaliśmy od 72,3 pkt., a dziś możemy się już pochwalić wynikiem 75,2 pkt. Wzrost punktacji świadczy o naszej stabilnej pozycji.  Co ciekawe, Polska w grupie państw o wysokim dochodzie zajmuje 24 miejsce na 27 badanych państw z wynikiem 75,2 pkt. Tym samym wyprzedza m.in. Węgry (72,7 pkt.), czy Słowację (72,5 pkt.) – mówi Piotr Gill, Dyrektor Generalny DuPont Polska

Polska od lipca 2012 roku znajduje się na 24 miejscu Indeksu, mimo, że jej ogólna punktacja po raz kolejny wzrosła (z 75,0 pkt. w poprzednim kwartale do 75,2 pkt. obecnie). W badanym okresie osiągalność cenowa żywności w kraju wzrosła o 0,5 pkt. do 80,5 pkt. Biorąc pod uwagę ten wskaźnik Polska zajmuje 22 miejsce na świecie. W porównaniu do poprzedniego kwartału utrzymała taką samą punktację jeśli chodzi o wskaźnik dostępu do żywności – 65,9 pkt., zajmując 23 miejsce na świecie i tym samym wyprzedzając między innymi Włochy (65,4 pkt.) czy Izrael (65,0 pkt.). W kategorii bezpieczeństwo i jakość żywności Polska zajmuje również wysokie 26 miejsce w Indeksie, z wynikiem 79,3 pkt.
Zgodnie z kalkulacjami EIU szacuje się, że w pierwszym kwartale tego roku dochód per capita w ujęciu globalnym wzrósł o 1 procent w porównaniu do poprzednich trzech miesięcy. Z kolei średni poziom cen żywności na świecie wzrósł w badanym okresie jedynie o 0,8 proc., jak wynika z danych Indeksu Cen Żywności opracowywanego przez Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) (Organizację Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa).

Największą poprawę w poziomie osiągalności cenowej żywności odnotowały państwa o wysokim poziomie wzrostu gospodarczego, jak Chiny, Panama i Chile. Natomiast państwa przechodzące przez kryzys gospodarczy bądź finansowy, m.in. Grecja i Wenezuela, doświadczyły największych spadków w wartości tego wskaźnika.

Co istotne, jak wynika z pomiarów indeksu FAO, w badanym kwartale ceny żywności kupowanej najczęściej przez najbardziej zagrożonych brakiem bezpieczeństwa żywności – ceny zbóż oraz podstawowych produktów żywnościowych spadły o 2,4 proc. Prognozy EIU na 2013 rok zapowiadają dalsze spadki, co powinno wpłynąć na wzrost poziomu osiągalności cenowej żywności.

W ubiegłym roku światowe ceny kukurydzy rosły, po części w wyniku suszy w Stanach Zjednoczonych, która spowodowała obniżenie zapasów magazynowych do najniższego poziomu od 6 lat. W tym roku amerykańscy rolnicy, którzy są największymi producentami kukurydzy na świecie, planują największy obsiew od 77 lat. Przewiduje się, że produkcja innych zbóż, szczególnie pszenicy, również wzrośnie. Większe plony spowodują zwiększenie zapasów, co wpłynie na obniżenie ich cen. Uczyni to podstawowe produkty żywnościowe bardziej osiągalnymi cenowo oraz zwiększy poziom bezpieczeństwa żywności.

Dobre prognozy co do wielkości zasobów na 2013 rok zależą jednak od tego czy amerykańscy rolnicy pokonają przeszkody związane ze zmiennością pogody, które pojawiły się na początku tego roku. Niespodziewanie niskie temperatury opóźniły rozpoczęcie pory siewów na niektórych obszarach. Jeśli rolnicy nie zdążą nadrobić straconego czasu, w ciągu najbliższych dni ceny mogą wzrosnąć bardziej niż przewiduje to EIU. Fakt ten może obniżyć poziom bezpieczeństwa żywności w dalszej części roku.  

– Gospodarka światowa powoli nabiera rozpędu, co powinno doprowadzić do wzrostu poziomu zatrudnienia oraz dochodu, a także wpłynąć pozytywnie na bezpieczeństwo żywności – twierdzi Leo Abruzzese, Global Forecasting Director Economist Intelligence Unit. – Równocześnie spodziewamy się spadku cen towarów nietrwałych. Nasze najświeższe prognozy wskazują na obniżenie cen żywności, pasz oraz napojów łącznie na poziomie 5,7 proc. w 2013 roku – dodaje.

Kwartalna aktualizacja Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywności dotycząca poziomu osiągalności cenowej żywności opiera się na zmianie poziomu cen, badanych przez Indeks Poziomu Cen opracowywany przez FAO. EIU odnosi wyniki zmiany poziomu żywności podane przez FAO dla każdego kraju, do historycznego związku pomiędzy światowymi i krajowymi wahaniami cen żywności. Wynik każdego z państw jest następnie dostosowywany do przewidywanej zmiany w wielkości jego PKB w przeciągu badanego kwartału. Takie podejście do badania zmiany poziomu cen gwarantuje kompleksową ocenę, która wpływa na poprawę bądź zmniejszenie krajowego bezpieczeństwa żywności.

Światowy indeks Bezpieczeństwa Żywności (Global Food Security Index) został opracowany na zlecenie DuPont przez Economist Intelligence Unit (EIU) i pogłębiania on dialog na temat bezpieczeństwa żywności na świecie, bada osiągalność cenową, dostęp do żywności oraz jej jakość i bezpieczeństwo w 105 krajach. Narzędzie to jest aktualizowane co kwartał o zmiany poziomu cen żywności w poszczególnych państwach, co wpływa na bezpieczeństwo żywności w każdym z nich.