13 czerwca odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego. W ordynacji przyjęto, że będą to wolne, bezpośrednie, proporcjonalne, powszechne wybory, przeprowadzone w głosowaniu tajnym. Kandydaci zarejestrowani są w 31 komitetach wyborczych. Według Krajowego Biura Wyborczego, uprawnionych do głosowania jest ok. 29,8 mln Polaków i 161 obywateli UE mieszkających na stałe w Polsce. Będziemy głosować w ponad 25 tys. lokali wyborczych.
Prawo wybierania w Polsce posłów do Parlamentu Europejskiego ma każdy polski obywatel, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, pod warunkiem, że nie został pozbawiony praw publicznych, wyborczych lub nie jest ubezwłasnowolniony. Czynne prawo wyborcze na terenie Polski ma też obywatel UE, który nie ma obywatelstwa polskiego, ale najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz - zgodnie z prawem - stale zamieszkuje w Polsce i został ujęty w stałym rejestrze wyborców.
Europosłów wybierzemy na 5-letnią kadencję, w czasie której nie mogą zostać odwołani. Warto zaznaczyć, że nie są oni związani żadnymi instrukcjami i są zobowiązani złożyć oświadczenia lustracyjne.
Stanowiska europosła nie można łączyć z pełnieniem funkcji posła na Sejm RP, senatora, sekretarza stanu i zatrudnieniem w administracji rządowej, ani z funkcją: prezesa Narodowego Banku Polskiego, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka - oraz zastępców tych osób, członka Rady Polityki Pieniężnej, członka KRRiTV i ambasadora. Mandatu parlamentarzysty europejskiego nie można także łączyć z zatrudnieniem w Kancelarii Prezydenta, Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu.
Kandydatem do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej może być osoba, która najpóźniej w dniu głosowania kończy 21 lat, nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego i od co najmniej 5 lat stale zamieszkuje w Polsce lub na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
W podziale mandatów będą uczestniczyć komitety wyborcze, które otrzymały co najmniej 5 proc. ważnych oddanych głosów w skali kraju.
Będziemy głosować w godzinach od 8:00 do 22:00, jednego dnia - 13 czerwca. Głosy oddawać będziemy na listy okręgowe (ustanowiono 13 okręgów), zgłoszone przez poszczególne komitety wyborcze oraz na jednego z kandydatów z tej listy, przez co wskazuje się jego pierwszeństwo w uzyskaniu mandatu.
Głos ważny - oddany tylko na jedną listę; stawiamy "x" w kratce z lewej strony przy nazwisku wybranego kandydata.
Głos nieważny - oddany na więcej niż jedną listę, czyli postawienie "x" w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście; nie oddanie głosu na którąkolwiek z list, czyli nie postawienie "x" obok nazwiska kandydata z którejkolwiek z list.
Głosowanie zostanie przeprowadzone w obwodach utworzonych w kraju (w tym w szpitalach, w zakładach pomocy społecznej, w zakładach karnych oraz aresztach śledczych). Obwody utworzone zostaną także za granicą oraz na polskich statkach morskich.
Głosować można w miejscu stałego zamieszkania - o ile dana osoba nie złożyła wniosku o wpisanie jej do rejestru wyborców w innym miejscu.
Obywatele UE nie będący obywatelami polskimi, ale stale zamieszkujący na obszarze danej gminy i mający prawo wybierania, mogą głosować w swym miejscu zamieszkania, pod warunkiem, że złożą w urzędzie gminy wniosek o wpisanie do stałego rejestru wyborców.
Można wziąć udział w głosowaniu poza miejscem stałego zamieszkania, jednak trzeba było złożyć w urzędzie gminy, gdzie czasowo się przebywa (najpóźniej 10 dni przed wyborami), wniosek o dopisanie do listy wyborców. Z takiego rozwiązania mogły skorzystać także osoby zameldowane czasowo w danym miejscu, a także bezdomni.
Wyborcy niepełnosprawni mogą głosować w wybranym przez siebie obwodzie głosowania dostosowanym do ich potrzeb, na obszarze gminy, w której stale zamieszkują. Powinni byli jednak (najpóźniej 10 dni przed wyborami) złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym obwodzie głosowania.
Wyborca, który zamierza zmienić miejsce pobytu przed dniem wyborów, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą czy na polskim statku morskim.
Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania składa się w urzędzie gminy, w której wyborca jest ujęty w spisie wyborców, najpóźniej w drugim dniu przed dniem wyborów.
Obywatele polscy stale zamieszkujący za granicą, którzy będą przebywać w kraju w dniu wyborów, mogą wziąć udział w głosowaniu w dowolnym obwodzie głosowania, jeśli przedłożą obwodowej komisji wyborczej ważny polski paszport oraz dokument potwierdzający, że stale zamieszkują za granicą, np. kartę stałego pobytu czy dokument potwierdzający zatrudnienie za granicą.
Obywatele polscy stale mieszkający za granicą, którzy chcą tam wziąć udział w głosowaniu, powinni złożyć do właściwego konsula wniosek o wpisanie do spisu wyborców w obwodzie utworzonym za granicą najpóźniej w piątym dniu przed wyborami.
W dniu wyborów obwodowa komisja wyborcza może dopisać do spisu wyborców jedynie te osoby, które: przedłożą zaświadczenie o prawie do głosowania, zostały pominięte w spisie wyborców, zostały skreślone ze spisu w związku z umieszczeniem w spisie wyborców w szpitalu lub zakładzie pomocy społecznej, jeśli udokumentują, że opuścili te placówki w przeddzień wyborów.
Z możliwości dopisania do spisu wyborców w dniu wyborów mogą też skorzystać obywatele polscy stale zamieszkujący za granicą, którzy chcą głosować w kraju na podstawie ważnego paszportu oraz osoby, które przybyły do szpitala lub zakładu pomocy społecznej w przeddzień wyborów.
Wyniki wyborów ogłasza Państwowa Komisja Wyborcza w drodze obwieszczenia zamieszczonego w Dzienniku Ustaw. O ważności wyborów decyduje Sąd Najwyższy.