WTO: Walka o geny

Czy za kilka lat Amerykanie będą mogli bez ograniczeń eksportować do Unii Europejskiej genetycznie modyfikowaną żywność? Może o tym zdecydować trybunał Światowej Organizacji Handlu. W poniedziałek zaczął on rozpatrywać amerykański pozew przeciwko UE, która na razie nie pozwala na import takiej żywności.

Trybunał WTO rozpatruje skargi krajów członkowskich organizacji, które uważają, że ich partnerzy handlowi, stosując niedozwolone metody handlowe, zamykają swój rynek na towary z zagranicy. Dokładnie to zarzucają Unii Stany Zjednoczone w kwestii genetycznie modyfikowanej żywności. 

Wyrok trybunału będzie ostateczny - WTO może nakazać np. otwarcie rynku na sporne towary. Jeżeli taki nakaz zostanie zignorowany, kraj pozywający (w tym przypadku USA) może nałożyć cła odwetowe o wartości poniesionych strat. Według Departamentu Handlu USA amerykańskie firmy tracą rocznie ok. 300 mln dol. z powodu unijnych utrudnień (ok. 75 proc. produkowanej w USA soi i 30 proc. kukurydzy jest genetycznie modyfikowanych).

Eksperci obstawiają, że Amerykanie mogą wygrać proces z Unią. W UE od pięciu lat obowiązuje moratorium na import genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO). Piętnastka nie chce wpuścić ich na swój rynek, bo nie ma pewności, czy nie są one szkodliwe dla konsumentów. W ubiegłym miesiącu Parlament Europejski zdecydował, że genetycznie modyfikowaną żywność można importować, ale musi być ona specjalnie oznaczona. By ta decyzja stała się obowiązującym prawem, muszą ją zaakceptować kraje członkowskie Unii. To nie będzie łatwe - sprzeciw w tej sprawie wyraziła np. Dania.

Amerykanie uważają, że moratorium to pogwałcenie zasad wolnego handlu i dyskryminacja ich produktów.

Przeciwko GMO wypowiada się z kolei część organizacji pozarządowych zajmujących się ekologią (m.in. Greenpeace). W poniedziałek organizacja ta zorganizowała protest przed siedzibą WTO w Genewie, zarzucając Światowej Organizacji Handlu, że wspiera interesy amerykańskich korporacji transnarodowych zajmujących się produkcją genetycznie modyfikowanej żywności.