Wotum nieufności wobec ministra Marka Sawickiego

Klub Parlamentarny Ruchu Palikota 21 czerwca  złożył do Marszałka Sejmu RP wniosek o wyrażenie przez Sejm RP wotum nieufności wobec Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego.

Poniżej przedstawiamy jego treść


Wniosek o wyrażenie przez Sejm RP wotum nieufności dla Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pana Marka Sawickiego
1. Na podstawie art. 95 ust. 2 oraz art. 159 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a także na podstawie art. 115 i 116 Regulaminu Sejmu RP – składamy wiosek o wyrażenie wotum nieufności dla Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pana Marka Sawickiego.
2. Do występowania w imieniu wnioskodawców upoważniamy Przewodniczącego Klubu Poselskiego Ruch Palikota Janusza Palikota.
Uzasadnienie:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Marek Sawicki promował swoją osobę w spocie emitowanym podczas Euro 2012 w najdroższym czasie reklamowym.
Minister Sawicki w ten sposób wykorzystał publiczne pieniądze na rozpowszechnienie swojego wizerunku, biorąc udział w reklamie, która z założenia miała promować efekty unijnego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
1. Czas emisji
Spoty reklamowe, w których przez prawie cały czas ich trwania pokazany jest Minister Sawicki i Prezes ARiMR, na tle nowoczesnych gospodarstw rolnych w oczywisty sposób stanowi ukrytą kryptoreklamę tych polityków, a nie faktyczną informację o Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Łącznie wyemitowano 33 spoty reklamowe z udziałem Ministra Sawickiego.
Emisja miała miejsce w najdroższym czasie antenowym, w trakcie nadawania
meczów Euro 2012. Wówczas według badań średnia oglądalność wynosiła 6,38 mln widzów, a w trakcie najbardziej atrakcyjnych meczów polskiej reprezentacji przekraczała liczbę kilkunastu milionów widzów.
Na podstawie art. 117 § 6 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U.11.21.112, z późn. zm.) oraz Rozporządzenia KRRiT z dnia 12 lipca 2011 r. w sprawie czasu oraz ramowego podziału czasu przeznaczonego na rozpowszechnianie nieodpłatnie audycji wyborczych, trybu postępowania dotyczącego podziału czasu, zakresu rejestracji oraz sposobu przygotowania i emisji audycji wyborczych w programach publicznej radiofonii i telewizji,
(Dz.U.11.154.915) bezpłatny czas antenowy w programach ogólnokrajowych Telewizji Polskiej, przysługujący do podziału wszystkim komitetom wyborczym, wynosił w 2011 360 minut w Programie 1, 360 minut w Programie 2 oraz 180 minut w Programie TVP Polonia, dodatkowo emitowane z reguły w niszowym czasie emisyjnym.
Na tym tle jaskrawo wyróżnia się wyemitowanie w najlepszym czasie antenowym, 33 spotów, promujących de facto Ministra Sawickiego.
2. Koszty reklamy
Dokładna suma pieniędzy przeznaczona na spoty reklamowe nie jest obecnie możliwa do przytoczenia, ponieważ TVP nie udziela informacji o szczegółach umowy z ARiMR, powołując się na tajemnicę handlową. Informacje medialne i wypowiedzi specjalistów rynku medialnego wskazują jednak, iż może chodzić o kwotę rzędu 2-3 mln zł. Suma ta stanowi prawie 1/3 całości subwencji z budżetu państwa, jakie otrzymało w 2011 r. Polskie Stronnictwo Ludowe (9.452.682,14 zł1) i jest prawie trzykrotnie wyższa od wydatków tej partii przeznaczonej na Fundusz Wyborczy (1.197.000 zł). Przewyższa również trzy i półkrotnie kwotę pieniędzy wydanych przez PSL w wyborach parlamentarnych w 2011 r. na
ogłoszenia i spoty telewizyjne (824.049 zł2).
Wydana przez ARiMR kwota pieniędzy na spoty reklamowe z pewnością mogła być wydana na cele dużo pożyteczniejsze dla polskiego rolnictwa w ramach ustawowych celów ARiMR, np. zwiększenie pomocy dla rolników ponoszących straty w uprawach spowodowane bezśnieżną zimą (według danych MR objęły one w bieżącym roku 1,41 mln ha upraw zbóż) czy też na rozwój rolnictwa ekologicznego i edukacji w zakresie ekologii.
1 Informacja finansowa PSL o otrzymanej subwencji oraz o poniesionych z tej subwencji wydatkach w 2011 r., Warszawa 20.03.2012 r.
2 Sprawozdanie finansowe Komitetu wyborczego PSL do PKW.
3. Niecelowość reklamy
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich kończy się z upływem 2013 r. W związku z tym mocno wątpliwe jest jego reklamowanie za tak duże środki finansowe, w końcowym okresie jego funkcjonowania.
3.1 Brak adresata
Widzami emitowanych spotów byli w przeważającej większości ludzie niezwiązani w żaden sposób z rolnictwem. Według badań GUS z 2011 roku w
Polsce liczba ludności zamieszkałej w miastach wynosi ok. 60 %, zatem wobec tych osób emisję reklamy ARiMR trudno inaczej uzasadnić niż jako promocję Ministra Sawickiego i przy okazji partii, której jest członkiem - PSL.
Spoty reklamowe jako forma promocji Programu, nie mogą znacznie zwiększyć zainteresowania rolników Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Przykładowo według danych samej Agencji, z wnioskami o udzielenie pomocy na zalesienie gruntów rolnych oraz nie użytkowanych rolniczo, w ciągu dwóch tygodni czerwca (a więc po emisji spotów), wpłynęły 143 wnioski. Należy pamiętać, że wnioski wymagają przygotowania a pierwsi wnioskodawcy oczekują jedynie możliwości złożenia uprzednio przygotowanego wniosku. Od
czasu realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007 r.) zainteresowanie jego działaniami utrzymywało się na stałym, wysokim
poziomie. W związku z tym, można uznać, że dotychczasowy sposób informowania rolników był wystarczający do spełniania zadań przez Agencję.
Znacznie bardziej racjonalne byłoby zintensyfikowanie i nakierunkowanie spotów reklamowych na poszczególne obszary działań, w ramach których przyznawana jest pomoc z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskichprezentująca w wyczerpujący sposób procedurę i zasady udzielania pomocy konkretnym zainteresowanym rolnikom. Natomiast kampania reklamowa prowadzona przez ARiMR odnosi się ogólnie do całego Programu, nie udzielając żadnych przydatnych informacji potencjalnym beneficjentom, przez co tak naprawdę nie trafia do swoich docelowych adresatów.
3.2 Brak środków na bieżącą obsługę W czasie kiedy w telewizji nadawano spoty reklamowe ARiMR, na jej stronach internetowych podano informację, iż w ramach działania "Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności" objętego Programem Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. nr 20, poz. 119 z późniejszymi zmianami), do 15 czerwca 2012 złożono w skali kraju 22 268 wniosków o pomoc finansową, z których wynika zapotrzebowanie finansowe na 126 554 920 zł. Natomiast limit środków przewidzianych na to działanie w całym okresie wdrażania PROW 2007 - 2013 wynosi 30 mln euro (w przeliczeniu na zł
125 302 62). Oznacza to, że już w połowie czerwca Agencji brakowało prawie 1,5 mln zł na sfinansowanie wszystkich wniosków rolników o pomocy. W związku z tym bezcelowe było reklamowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, który już w połowie czerwca nie mógł objąć finansowaniem bieżących wnioskodawców, a co za tym idzie nie poradziłby sobie z obsługą nowych beneficjentów.
3.3 Przyszli beneficjenci
Większość potencjalnych beneficjentów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, już przed emisją spotu posiadało informację o warunkach udzielenia pomocy. Przykładowo Agencja przyjmuje od 1 czerwca do 31 lipca br. od rolników wnioski o przyznanie pomocy na zalesienie gruntów rolnych jak i gruntów innych niż rolne. Natomiast wśród niezbędnych warunków udzielenia takowej pomocy jest min. posiadanie przez rolników sporządzonego wcześniej przez właściwe Nadleśnictwo planu zalesienia. W związku z tym ubiegający się
o pomoc rolnicy siłą rzeczy wcześniej musieli znać założenia udzielanej przez Agencję pomocy i nie była im do tego potrzebą żadna specjalna akcja reklamowa.
Ponadto, reklamowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w końcowym okresie jego funkcjonowania jest niecelowe również dlatego, iż większość zaliczanych do niego działań, w ramach których można uzyskać pomoc finansową, ma wyznaczone terminy końcowe na składanie wniosków przez rolników do końca I półrocza lub tego roku. Natomiast na podstawie wielu
Rozporządzeń Ministra Rolnictwa3, regulujących procedurę badania wniosków, ich rozpatrzenie następuję w przeciągu kilku miesięcy. Z kolei według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności
nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007- 2013 (Dz.U. nr 200 poz. 1442 z późn. zm.) termin składania wniosków przez rolników wynosił 10 dni.
Skutkuje to tym, że w przeważającej większości przypadków tak naprawdę szansę uzyskania pomocy w ramach Programu Obszarów Wiejskich mają tylko ci rolnicy, którzy złożyli stosowne wnioski przed datą rozpoczęcia emisji spotów reklamowych. Po ich wyemitowaniu w praktyce potencjalni beneficjenci mogą nie zdążyć z procedurą uzyskania pomocy. Świadczy to po raz kolejny o
bezcelowości emisji spotów i poniesionych na nie wydatków.
Tak naprawdę skuteczność w uzyskaniu pomocy finansowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich zależy od prawidłowego przygotowania i sporządzenia wniosku i załączonych do niego dokumentów. W związku z tym w oczywisty sposób bardziej celowe i społecznie użyteczne byłoby przeznaczenie środków finansowych Agencji na pomoc rolnikom w procedurze wypełniania i
składania stosownych wniosków niż w jego samym promowaniu.
3 - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Dz.U.07.200.1444
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 kwietnia 2007 r.w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Grupy producentów rolnych" objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Dz.U.2007.81.550
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Modernizacja gospodarstw rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Dz.U.07.193.1397
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007- 2013, Dz.U.07.200.1442
4. Sprzeniewierzenie się ustawowym obowiązkom
Minister Sawicki, poprzez promowanie się w spocie ARiMR sprzeniewierzył się swoim ustawowym obowiązkom. Zgodnie z przepisem art. 3. ust. 1. ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa1) (Dz. U. z dnia 9 czerwca 2008 r.) do obowiązków Ministra Rolnictwa należy sprawowanie nadzoru nad Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Natomiast za istotę nadzoru przyjmuje się badanie działalności nadzorowanego podmiotu, połączone z możliwością pomocy, wpływu, a także modyfikacji tej działalności w celu zapewnienia jej zgodności z prawem i właściwym wykonaniem powierzonych zadań4. Trudno do tak pojmowanego nadzoru zaliczyć występowanie w spotach reklamowych. Należałoby się tutaj zastanowić nawet nad tym, czy nie doszło do naruszenia przez Ministra Sawickiego znamion przestępstwa nadużycia funkcji przez funkcjonariusza publicznego z
art. 231 KK.
W tym kontekście warto pamiętać, że zgodnie z Art. 2 ust. 4 ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu, (Dz.U.2002.101.925 j.t.) członkowie Rady Ministrów ponoszą odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu za naruszenie Konstytucji lub ustaw.
Marek Sawicki, sprawujący jednocześnie mandat posła, poprzez swoje działanie sprzeniewierzył się również Zasadom Etyki Poselskiej - Uchwała Sejmu RP z dnia 17 lipca 1998 r. Zasady Etyki Poselskiej. (M.P. z dnia 22 lipca 1998 r.), naruszając chociażby uregulowaną w art. 3 Zasad Etyki Poselskiej zasady bezpośredniości, zgodnie z którą poseł powinien kierować się interesem
publicznym. Nie powinien wykorzystywać swojej funkcji w celu uzyskania mieć wpływ na jego działalność jako posła.
W związku z emisją ze środków finansowych ARiMR spotów telewizyjnych warto byłoby również rozważyć przeprowadzenie audytu wewnętrznego wydatków Agencji, szczególnie w zakresie ich gospodarności i celowości. (art. 4 J. Boć, Prawo administracyjne, Wrocław 2007, s. 237. 283 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych Dz.U.2009.157.1240.
5. Uwagi końcowe
Ze względów etycznych i moralnych niedopuszczalne jest wykorzystywanie na autopromocję milionowych kwot z kasy państwa, podczas gdy polska wieś staje się coraz biedniejsza. Szczególnie oburzający jest fakt, iż wyemitowana reklama była już wykorzystywana przez Ministra Sawickiego w ubiegłorocznej kampanii wyborczej.
Udział w wyżej wymienionym spocie reklamowym godzi w powagę stanowiska, jakie zajmuje Pan Minister Marek Sawicki, człowiek któremu zaufało społeczeństwo. Ponowna nieuczciwość zmusza do stanowczych działań.
Wskazać należy, że obecnie w PSL prowadzone są wybory na szczeblu wojewódzkim a na jesień zaplanowano Kongres partii. Minister Marek Sawicki promując swoją osobę w emitowanych spotach reklamowych, wspiera jednocześnie oddanych mu popleczników terenowych. Oczywistym jest, że oni będą wspierali Ministra na Kongresie PSL jesienią br. Zatem Minister Marek
Sawicki mógł nadużyć posiadanych uprawnień celem przejęcia władzy w PSL.
Podsumowując, Klub Poselski Ruch Palikota wnioskuje o wyrażenie wotum nieufności wobec Pana Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego.