Ważne elementy agrotechniki rzepaku: żyzna i sprawna biologicznie gleba oraz nawożenie startowe

Rzepak wymaga gleb w dobrej kulturze, o uregulowanym odczynie, prawidłowej strukturze gruzełkowatej i zasobnych w próchnicę.
Jednak ponad 55% gleb Polski jest ubogich w próchnicę i  zawiera <2%próchnicy. W gospodarstwach z taką ziemią niezbędne jest stosowanie nawozów poprawiających żyzność gleb i zapobiegających dalszemu spadkowi zawartości próchnicy. Wg. prof. A. Fabera z IUNG Puławy roczne straty próchnicy w wyniku jej mineralizacji dochodzą do 800 kg/ha. Proces ten szczególnie intensywnie przebiega w woj. pomorskim, zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim, w których to rocznie z gleb znika średnio 1000 kg próchnicy.

Stan gleb w Polsce
W tym roku po długiej i bardzo śnieżnej zimie, ziemia praktycznie nie zamarzła oraz po bardzo obfitych opadach deszczu w maju i czerwcu, zwłaszcza w południowej i centralnej Polsce straty próchnicy są jeszcze większe. Szczególnie na polach gdzie wiosną wystąpiły lokalne podtopienia,stała woda doszło do zachwiania stosunków wodno-powietrznych, uszkodzenia struktury gruzełkowatej gleby, wyginięcia dżdżownic, które napowietrzają glebę, znacznej zmiany flory bakteryjnej w kierunku mikroorganizmów beztlenowych i grzybów. Duże straty próchnicy występują w regionach, gdzie przeważają uproszczone płodozmiany z przewagą roślin zbożowych oraz nie stosuje się obornika. W gospodarstwach, w których wystąpiły takie sytuacje należy zastosować nawozy poprawiające żyzność gleb np. Rosahumus - zawierający 85 % kwasów humusowych, potas i żelazo.
Kwasy humusowe zawarte w Rosahumusie bardzo korzystnie wpływają na żyzność gleb, modyfikują strukturę gruzełkowatą gleby, zwiększają zdolność koloidów do wiązania wody, rozluźniają gleby zwięzłe i poprawiają ich przewietrzanie. Ciemniejszy kolor gleby zwiększa absorbcję energii słonecznej. Kwasy humusowe zatrzymują rozpuszczone w wodzie nawozy mineralne w strefie korzeniowej i zmniejszają ich wypłukiwanie. Stymulują wzrost korzeni, szczególnie pionowych, przez co zwiększają pobieranie składników pokarmowych oraz zwiększają oddychanie korzeniowe i syntezę chlorofilu. Kwasy humusowe są także doskonałą pożywką dla mikroorganizmów glebowych.

Rozwój pożytecznych bakterii glebowych
Z kolei Delsol zapewnia rozwój pożytecznej flory bakteryjnej w glebie. Nawóz stymuluje rozwój w glebie bakterii Pseudomona Putidia i Pseudomonas Fluorescens, które żyją w ryzosferze systemu korzeniowego. Bakterie te produkują kwas ketoglutenowy, stymulator rozwoju systemu korzeniowego roślin oraz auksyny (kwas indolilooctowy), kwas salicylowy, antybiotyki np. fenazynę. Zwiększona produkcja tych substancji modyfikuje skład bakterii i grzybów w ryzosferze oraz chroni system korzeniowy rzepaku przed atakami grzybów. Ponadto bakterie te tworzą z żelazem połączenia chelatowe „SIDEROFORY” (Piowerdynę i Piocholinę ). Wiązania te powodują, że żelazo, które jest podstawowym składnikiem niezbędnym do rozwoju wszystkich roślin, bakterii i grzybów jest łatwo pobierane przez rzepak, ale staje się niedostępne dla mikroorganizmów chorobotwórczych, przez co spada ich liczebność na danym polu i zagrożenie porażenia chorobami. Bakterie te zwiększają także dostępność dla roślin fosforu, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego.

Zalecenia dla poprawy żyzności gleby

• Oprysk Rosahumusem w dawce 3-6 kg/ha najlepiej wykonać przed siewem nasion – na ściernisko po zbożach lub w zespole uprawek przedsiewnych. Na polach o zawartości próchnicy < 2% Rosahumus najlepiej zastosować doglebowo 2-3 lata pod rząd. Na plantacjach na, których zawartość próchnicy jest wyższa niż 2% i nie było w tym roku żadnych problemów z nadmiarem wody polecamy zastosować Rosahumus doglebowo w dawce 3-6 kg/ha, a przez kolejne 2 lata wystarczy zastosować nawożenie dolistne Rosahumusem w dawce 250-300 g/ha jesienią w fazie 6 liści oraz po ruszeniu wegetacji wiosennej. Przy aplikacji dolistnej Rosahumus można stosować łącznie z innymi nawozami dolistnymi: np. Rosasol, Missibor, Mikrostar complex.
• Delsol stosujemy 1 raz w sezonie w dawce 1-2L/ha. Oprysk tym nawozem można wykonać przed siewem nasion, po siewie. Nawóz najlepiej zastosować po Rosahumusie, ponieważ kwasy humusowe zawarte w tym nawozie są doskonałą pożywką dla bakterii glebowych. Delsol można stosować także we wczesnych fazach rozwojowych rzepaku razem z Rosahumusem w dawce 250g/ha.
• Do podstawowego, przedsiewnego nawożenia rzepaku jesienią polecamy Rosafert 5-12-24-3 + mikro oraz 33,5% siarki.

Nawożenie startowe rzepaku
Dobry start rzepaku od wschodów, silny rozwój systemu korzeniowego, gruba silna szyjka korzeniowa oraz odpowiednia ilość liści przed zimą mają decydujący wpływ na zimotrwałość uprawy oraz wzrost roślin wiosną i dobre plonowanie. Dlatego też niezmiernie istotne jest zapewnienie roślinom rzepaku już jesienią (na starcie), dostatecznej ilości składników pokarmowych, szczególnie fosforu, potasu, cynku, siarki i boru.

Fosfor
Fosfor w uprawie rzepaku jest niezbędny do wytworzenia odpowiedniego systemu korzeniowego, odpowiada za proces kwitnienia i wiązania nasion. Bardzo istotne jest, aby był on dostępny dla roślin rzepaku od momentu kiełkowania. W okresie wschodów i początkowego wzrostu roślin rzepaku ozimego często jest sucho a na przełomie września i października występują już jesienne przymrozki, które ograniczają dostępność fosforu z gleby dla roślin, w wyniku czego następują poważne zaburzenia w jego pobieraniu, a w następstwie tego roślinom brakuje energii do wzrostu, rozwoju i syntezy chlorofilu.
Pobieranie fosforu jest bardzo uzależnione od odczynu gleby i temperatury. Na glebach kwaśnych i w niskich temperaturach pobieranie fosforu jest najsłabsze. Ponadto fosfor jest pierwiastkiem mało ruchliwym w glebie. Największa absorpcja fosforu przez korzenie następuje w warunkach bezpośredniego kontaktu strefy włośnikowej z jonami fosforu. W przypadku azotu odległość ta może wynosić nawet 2 cm.

Cynk
Cynk wpływa na przemiany biochemiczne i podziały komórkowe zachodzące w stożku wzrostu młodych roślin rzepaku, kiedy różnicują się wszystkie organy - potencjalna wysokość roślin, ilość i długość łuszczyn oraz ilość nasion w łuszczynach, a więc wszystkie najistotniejsze z punktu widzenia rolnika parametry plonu. Ponadto dobre zaopatrzenie od samych wschodów rzepaku w cynk zwiększa odporność roślin na jesienne przymrozki, poprawia mrozoodporność. Cynk wpływa także na lepsze wykorzystanie fosforu i azotu.

Bor
Bor z kolei jest składnikiem odpowiedzialnym za rozwój strefy włośnikowej systemu korzeniowego oraz lotność pyłku i wiązanie nasion. Ponieważ ponad 90% gleb Polski jest ubogich w bor niezmiernie istotne jest zapewnienie odpowiedniej ilości boru w glebie już od kiełkowania nasion. Jesienią 2012 r. po bardzo długiej, ciepłej i suchej jesieni na ogromna skale uwidoczniły się na plantacjach rzepaku objawy niedoboru boru w postaci pęknięć łodygi. Objawy te nasiliły się wiosną, osłabiając sztywność łodyg oraz ograniczając transport składników pokarmowych do kwiatów i łuszczyn obniżają plony rzepaku.

Nawożenie rzepaku wraz z siewem
Doskonałym sposobem na dobry start rzepaku jesienią, zapewnienie jego optymalnego rozwoju przed zimą jest poprawa żyzności i sprawności biologicznej gleb oraz nawożenie startowe nawozem Microstar PMX lub Microstar PZ wraz z siewem nasion.

Wprowadzenie tego nawozu do agrotechniki rzepaku najlepiej połączyć z całkowitą rewolucją w agrotechnice i siewem nasion w szerokie rzędy co 45 cm, a w rzędzie co 8 cm. Wymaga to zamiany w siewniku do buraków tarczy wysiewającej nasiona buraków na tarczę do nasion drobnych. Przy takim siewie obsada roślin wynosi ok. 30-33szt/m2 a ilość wysiewanych nasion to tylko 1,5-1,8 kg/ha.
Tak siany rzepak lepiej się krzewi, wytwarza grubą i silną szyjkę korzeniową, więcej silnych pędów bocznych i zdecydowanie więcej łuszczyn. Dzięki zmniejszeniu ilości nasion potrzebnej do wysiewu koszt zastosowania Microstaru PMX/PZ jest minimalny.

Microstar PZ zawiera 10% N, 40% P2O5, 2% Zn oraz 11% siarki. Microstar PMX zawiera 10% N, 38% P2O5, 3% MgO, 11% siarki oraz mikroelementy B, Cu, Fe ,Mn, Zn. Nawozy te mają postać mikrogranulatu (0,5-1 mm) całkowicie rozpuszczalnego w wodzie, a 1 kg nawozu zawiera ok. 1.000.000 mikrogranulek.

Fosfor w nawozie występuje w postaci połączeń organicznych, dzięki czemu jest całkowicie bezpieczny dla nasion i kiełków roślin oraz dostępny dla roślin prawie w 100% niezależnie od odczynu gleby. Precyzyjne dozowanie nawozu wraz z siewem nasion w dawce 20-30 kg/ha pozwala obniżyć dawki fosforu do 50%.

Dodatkowo wysoka zawartość cynku zwiększa odporność roślin na jesienne chłody oraz poprawia wykorzystanie fosforu i azotu z gleby. Z kolei Microstar PMX zamiast cynku zawiera 3%magnezu oraz bor, mangan bardzo ważne dla rozwoju systemu korzeniowego rzepaku. Bardzo korzystna jest także zawartość siarki, która jest niezbędna do budowy aminokwasów siarkowych, tj. metioniny, cysteiny, tryptofanu. Dlatego też jest ona niezbędna do właściwego wykorzystania nawozów azotowych.

Dzięki temu rośliny od kiełkowania nasion rozwijają się bardzo dobrze, są mniej wrażliwe na niekorzystne warunki atmosferyczne takie jak np. susza, chłody, nadmiar wody oraz glebowe tj. kwaśny odczyn gleby, złe stosunki wodno-powietrzne. W dalszym etapie rozwoju rośliny korzystają już z fosforu podanego rzutowo na całą powierzchnię pola.


 
Microstar PZ + Rosahumus – Piaski, 13.09.2011.
 



Microstar PZ + Rosahumus – Piaski, 5.10.2011.





Po pierwszym jesiennym ochłodzeniu zaobserwowano na kontroli, przy siewie tradycyjnym i pełnym nawożeniu NPK zahamowanie wzrostu i zablokowanie pobierania składników pokarmowych.



 
Piaski 12.06.2012 r. Z lewej strony roślina rzepaku siana w szerokich rzędach, nawożona Microstarem PZ i Rosahumusem, z prawej kontrola, siew tradycyjny bez Microstaru PZ i Rosahumusu. Różnica w pokroju widoczna gołym okiem.

 

Rzepak siany w szerokie rzędy z Rosahumusem i Microstarem, Piaski 12.06.2012.


 
Rzepak siany w szerokie rzędy z Rosahumusem i Microstarem PZ, Piaski 13.07.2012r





Z lewej strony siew tradycyjny, z prawej siew w szerokie rzędy, Rosahumus, Delsol + Microstar PZ. Piaski 9.11.2012.
 

 

Z lewej strony siew tradycyjny, z prawej siew w szerokie rzędy, Rosahumus, Delsol + Microstar PZ. Piaski 9.11.2012r

Przy zakupie nawozu Microstar PZ/PMX istnieje możliwość bezpłatnego wypożyczenia lub kupna w promocyjnych cenach precyzyjnego dozowników do nawozu firmy Delimbe lub APV. Dozownik ten jest prosty w montażu na siewniku. Posiadamy dozowniki 4, 6 i 8 rzędowe.


 
Microstar PZ jest powszechnie stosowany przez producentów kukurydzy, buraków cukrowych i rzepaku w Niemczech, Belgii, Holandii i Francji, dzięki czemu rolnicy uzyskują tam wysokie i stabilne plony. W Polsce jesienią 2011 r. pierwsi rolnicy zasiali rzepak z Microstarem PZ. Korzyści wynikające ze zmiany technologii siewu i stosowania nawożenia startowego Microstarem są bardzo duże, co sprawia, że ten sposób siewu i nawożenia rzepaku jest coraz popularniejszy.
Szczegółowych informacji nt. technologii nawożenia rzepaku, Microstarem PZ udzielają :

Piotr Murat – 502-352-750
Marcin Dębiński – 509-165-927
Tomasz Kozłowski – 512-821-635

Więcej informacji na ten temat:
Użyźniacz gleby Rosahumus http://rosahumus.pl/
Regenerator gleby Delsol http://agrosimex.pl/index.php?page=oferta&id_cat=27&id_prod=325
Nawóz startowy Microstar http://doradca-rolniczy.pl/nawoz-startowy-dla-rzepaku-microstar-pzpmx