W sprawie Inspekcji Weterynaryjnej

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało nowy projekt rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania i wysokości opłat za czynności wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną, sposobu i miejsc pobierania tych opłat oraz sposobu przekazywania informacji w tym zakresie Komisji Europejskiej oraz zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych uważa, że przedstawiony przez resort rolnictwa projekt zawiera wiele nieścisłości i jest mało czytelny dla rolników, przez co dochodzić będzie do nieporozumień przy jego stosowaniu przez służby weterynaryjne.

Samorząd rolniczy stanowczo sprzeciwia się też utrzymaniu dotychczasowego zasad określenia kosztów dojazdu wyznaczonych lekarzy weterynarii wg tzw. „kilometrówki”. Doprowadza to do wielu nadużyć i pobierania opłat za dojazd od każdego rolnika z tej samej wsi.

- Jesteśmy zdania, iż koszty dojazdu powinny zostać wliczone do opłaty podstawowej w oparciu o wyliczone szacunkowe koszty dojazdu do jednej kontroli - mówi Krzysztof Przedpełski z Biura Krajowej Rady Izb Rolniczych Zdaniem KRIR opłaty za czynności wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną powinny być pobierane w miejscu wykonania czynności gotówką lub karta płatniczą. Natomiast jeśli zobowiązany do opłaty nie może tego uczynić, wnoszone na rachunek bankowy, wskazany przez powiatowego lekarza weterynarii, a w przypadku opłat: za przeprowadzenie weterynaryjnej kontroli granicznej – przez granicznego lekarza weterynarii, za usługowe badania laboratoryjne – przez wojewódzkiego lekarza weterynarii, – jeżeli są opłacane przelewem.

Natomiast dowolność sposobu pobierania opłat dana powiatowemu lekarzowi weterynarii lub osobie przez niego upoważnionej powoduje dodatkowe uciążliwości dla rolnika, który zmuszony jest opuścić gospodarstwo, aby udać się do banku, dokonać opłaty i dopiero w siedzibie Inspekcji odebrać świadectwo.

Samorząd rolniczy uważa również , że opłaty powinny zostać generalnie obniżone gdyż art.26 ust. 5 pkt. 2 i 3 w/w ustawy zezwala się wystawiającemu świadectwo, aby tego dokonał na podstawie danych uzyskanych w wyniku realizacji programów monitorowania, planów badań kontrolnych oraz innych urzędowych kontroli przeprowadzonych przez uprawnione organy. Właściwie prowadzona ewidencja wyników badań monitoringowych oraz ustaleń kontroli urzędowych w gospodarstwach jest, więc wystarczającą podstawą do wystawienia świadectwa dla zwierzęcia, jeśli jest ono wprowadzone do systemu IRZ. Jest to spełnienie wymogu, aby wystawiający świadectwo poświadczył dane, co, do których posiada wiedzę. Są to, więc czynności wyłącznie biurowe polegające na ewidencjonowaniu danych i korzystaniu z zasobów uzyskanych w wyniku działań urzędowych. Ewidencja zwierząt i stad ze stwierdzonymi chorobami znajduje się między innymi w powiatowym inspektoracie weterynarii i nie wymaga wizytacji gospodarstwa, jeśli nie wprowadzono do niego innych zwierząt, co też można stwierdzić w inspektoracie poprzez ustawowo zagwarantowany wgląd w system IRZ (Identyfikacja i Rejestracja Zwierząt), prowadzony przez Biura Powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Niestety współpraca Inspekcji Weterynaryjnej z Agencją prawie nie istnieje z braku zainteresowania Inspekcji Weterynaryjnej gromadzonymi tam danymi. Z uwagi na powyższe opłata za wystawienie świadectwa zdrowia dla zwierząt przeznaczonych do handlu powinna być równa lub tylko nieznacznie wyższa niż inne opłaty od czynności administracyjnych. Obecność inspektora weterynarii lub osoby upoważnionej jednokrotnie w ciągu roku jest wystarczająca dla stwierdzenia stanu ewidencji zwierząt (prowadzenie rejestru, stan kolczyków i paszportów). Czasami i te dane są dostępne dla inspekcji w jej siedzibie, ponieważ bywają uzyskane przy innych kontrolach, np. nadanie certyfikatu dostawcy mleka. Stan obecny sankcjonuje pobyt inspektora w gospodarstwie tyle razy w roku ilekroć do handlu jest przeznaczone cielę, a okres między transakcjami jest dłuższy niż 10 dni kalendarzowych (365:11= ok. 33).

- Odnośnie zaś projektu w sprawie zmieniającej rozporządzenie w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii wydaje się, iż zamiast zwiększać obciążenia finansowe dla budżetu państwa z tytułu zwiększania stawek opłat, ponoszonych obecnie i w przyszłości przez IW, na rzecz czynności wykonywanych przez wyznaczonych lekarzy weterynarii (jako podmiotów fizycznych), należałoby doprowadzić do zmian systemowych organizacji państwowej Inspekcji Weterynaryjnej oraz ogłaszanie konkursów ofert przetargowych na wykonywanie usług na rzecz Inspekcji Weterynaryjnej jak również rozszerzenia uprawnień techników weterynarii – mówi Krzysztof Przedpełski.

Samorząd rolniczy jest świadomy trudności organizacyjnych i finansowych Inspekcji Weterynaryjnej oraz problemów z wynagrodzeniem osób upoważnionych do czynności inspekcyjnych, lecz wobec narastających problemów finansowych producentów żywca utrzymywanie kosztownej fikcji pod pretekstem kontroli jest amoralne. Samorząd rolniczy zdaję sobie sprawę również z dyskomfortu, jaki odczuwają lekarze weterynarii, których kwalifikacje i prestiż w środowisku wiejskim podważa sprowadzenie ich do roli poborcy dodatkowego „podatku”.