W sprawie dopłat

Mamy pięć dni, by dogadać się z Unią Europejską w sprawie rozdzielania dopłat dla rolników. Jeśli się nie uda, PSL może powiedzieć "nie" w unijnym referendum – grożą liderzy Stronnictwa. Czy przy okazji może upaść koalicja rządowa?

Nie jak się zapowiadało w piątek, ale dopiero we wtorek rząd podejmie decyzję w sprawie dopłat. Treść traktatu akcesyjnego o wejściu Polski do UE miała być wprawdzie uzgodniona do piątku, ale – jak nam powiedział anonimowo jeden z członków rządu – "kilka dni poślizgu nie zakłóci harmonogramu". Z naszych informacji wynika, że te kilka dni premier Leszek Miller chce wykorzystać na ostudzenie atmosfery w rządzie, a przede wszystkim na przekonywanie (telefoniczne) unijnych przywódców do polskiej propozycji dzielenia dopłat. Wiadomo, że jeszcze w środę wieczorem premier Miller rozmawiał z premierem Grecji.

Polscy rolnicy dostaną na początek z unijnych pieniędzy dopłaty na poziomie około 40 proc. płatności dla farmerów w "starej" Unii (25 pkt. proc. Unia zaoferowała od razu w formie płatności, 15 pkt. proc. przesunęła z funduszy rozwoju wsi). Do tego 15 pkt proc. będziemy mogli dodać z własnego budżetu. Strona polska upiera się że na grudniowym szczycie UE w Kopenhadze uzgodniliśmy, że całość dopłat z budżetu Unii możemy przeznaczyć dla wszystkich rolników – dzieląc je "od hektara" (tzw. system uproszczony). Według Brukseli w systemie uproszczonym możemy wypłacać tylko 25 pkt. proc, a resztę tylko producentom, którzy są dotowani w UE (tzw. system mieszany). Wprowadzenie systemu mieszanego dla Polski oznacza znaczne komplikacje i mniej pieniędzy dla przeciętnego rolnika. Z kolei dla Unii system uproszczony oznacza, że pewne nasze produkty (głównie warzywa i owoce) będą uprzywilejowane w stosunku do tych ze "starej" Unii- bo tam nie są w ogóle dotowane.

 Wydaje się że premier jest bardzo zaangażowany w przepchnięcie w Brukseli sytemu uproszczonego – powiedział nam szef sejmowego klubu PSL Zbigniew Kuźmiuk. Jeśli jednak Millerowi nie uda się jego misja i rząd we wtorek zaakceptuje system mieszany, Kalinowski prawdopodobnie zgłosi do tej decyzji wotum separatum. Nie oznacza to jednak wyjścia ludowców z koalicji rządowej. O tym może zdecydować 120-osobowa Rada Naczelna Stronnictwa która zbiera się 22 lutego. Rada zdecyduje czy PSL podpisze się pod traktatem akcesyjnym, a tym samym czy poprze w referendum wejście Polski do Unii. Rada może też wymienić prezesa, chociaż wydaje się, że właśnie wotum separatum może go przed tym uchronić. Dotychczas zwolennicy głosowania w referendum za Unią mieli w radzie miażdżącą przewagę, a Kalinowski był niekwestionowanym liderem. 

Szef PSL ma w radzie opozycję, która w roli prezesa widzi wicemarszałka Sejmu Janusza Wojciechowskiego. Jednak – jak mówili ludowcy – "tylko szaleniec" wymieniałby prezesa, który jest na trzecim miejscu w rankingu popularności polityków. Po ujawnieniu kontrowersji wokół traktatu sytuacja się zmieniła. Prezes Kalinowski własną twarzą w telewizji i na ulotkach poświadczył, że rolnicy dostaną po 400 zł do hektara. Jeśli tak się nie stanie, chłopi poczują się oszukani – mówi Kuźmiuk. W tej sytuacji – jego zdaniem – Rada Naczelna może traktat odrzucić. Wiceprezes PSL Eugeniusz Kłopotek powiedział w czwartkowym "Salonie Politycznym Trójki", że "krąg osób w PSL sprzyjających integracji dramatycznie się zawęża". Kłopotek – zaliczany do najbliższych współpracowników, a zarazem zwolenników Kalinowskiego – mówi – Polski rząd powinien w rozmowach z Unią pokazać kręgosłup. Dosyć tego upokarzania. Może to oznaczać, że PSL nie podpisze się pod traktatem, jeśli nie uda się przeforsować systemu uproszczonego dla dopłat. Co ciekawe, odrzucenie traktatu przez Radę Naczelną wcale nie jest jednoznaczne z wyjściem PSL z koalicji. Kłopotek mówi wprawdzie, że w takiej sytuacji nie bardzo wyobraża sobie trwanie obecnej koalicji. Ale już inny prominentny działacz PSL nie ukrywa że taka sytuacja jest możliwa, bo sam Miller jest zainteresowany utrzymaniem koalicji.