Unia mlekiem płynie

Bank Gospodarki Żywnościowej podaje, że rok 2014, ostatni rok kwotowy, charakteryzował się dużym wzrostem produkcji mleka w Unii Europejskiej. Według danych Komisji Europejskiej w ubiegłym roku unijne mleczarnie skupiły łącznie 148,5 mln t mleka, tj. o 4,6 proc. więcej niż rok wcześniej.
Silne wzrostowe tendencje w produkcji obserwowano szczególnie w I połowie ub. roku. Były one odpowiedzią na korzystne warunki pogodowe oraz rekordowo wysokie ceny skupu mleka przy stabilizacji bądź spadkach kosztów produkcji. W samym grudniu dostawy surowca zwiększyły się już o zaledwie 0,8% w relacji rocznej.

Ogółem w okresie styczeń-grudzień 2014 roku, wśród liczących się producentów mleka, bardzo duży wzrost skupu zaobserwowano w Wielkiej Brytanii (o 8,3% do 14,8 mln t), Francji (o 5,7% do 25,3 mln t), Hiszpanii (o 5,5% do 6,7 mln t), Irlandii (o 4,3% do 5,8 mln t) oraz w Polsce - o 6,7% do 10,6 mln t. Jedynym krajem, który odnotował spadek dostaw mleka (o 5,1% w relacji rocznej), była Grecja.

Według prognoz textit{Dairy Australia} w 2015 roku tempo wzrostu wolumenu produkcji w UE-28 spowolni do 2,0% w relacji rocznej, zakładając normalne warunki pogodowe. Oceniamy, że niskie dynamiki wzrostu będą się utrzymywały przede wszystkim w I półroczu, ze względu na spadek cen skupu oraz konieczność zapłacenia kar za przekroczenie kwot.

Tegoroczna, wyższa podaż surowca przełożyła się na wzrost produkcji tzw. stałych artykułów mlecznych, często kierowanych na eksport, których ceny w 2013 roku kształtowały się na rekordowych poziomach. Produkcja galanterii mlecznej i mleka płynnego spadała.

Ogółem w 2014 roku unijne zakłady mleczarskie więcej wytworzyły przede wszystkim odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) - o 22% w relacji rocznej, łącznie 1350,4 tys. t - ale także pełnego mleka w proszku (PMP) - o ponad 5%, łącznie 662,2 tys. t - oraz masła - o 4,1% do 1995,5 tys. t.

Prawie połowa (49%) OMP wyprodukowanego w UE została wyeksportowana poza jej granice (657,2 tys. t, co oznacza wzrost o 62% w relacji rocznej). Masło jest wprawdzie w większym stopniu kierowane na rynek wewnętrzny, niemniej eksport też odgrywa dużą rolę. W ubiegłym roku zwiększył się on o 19% w relacji rocznej do 121,9 mln ton. Z kolei sprzedaż PMP na rynkach zagranicznych zwiększono o 5% r/r do 392,8 tys. t.

Ze względu na dość trudną sytuację gospodarczą w UE w 2013 r. i I połowie 2014 r. i związany z tym spadek popytu na artykuły mleczne nie należące do produktów pierwszej potrzeby, zakłady mleczarskie zmniejszyły z kolei przetwórstwo mleka na ten cel. Według danych Eurostatu w 2014 roku obniżyła się przede wszystkim produkcja przetworów fermentowanych (np. jogurtów) - o2,9% do 5915,7 tys. t.