Tanio, jak za mąkę?

Bank Gospodarki Żywnościowej informuje, że w ostatnim kwartale 2014 r. znacznie pogorszyły się marże przemiałowe młynów. W okresie tym przeważały wzrostowe tendencje cen zakupu pszenicy i żyta, podczas gdy przez dużą część kwartału ceny mąki i otrąb nadal spadały.
Jeszcze w końcówce III i na samym początku IV kwartału 2014 r. cena pszenicy konsumpcyjnej w kraju spadała. Jednak przez pozostałą część ostatniego kwartału 2014 r. ceny systematycznie wzrastały. W rezultacie przeciętna cena w całym kwartale, wyliczona na podstawie cen tygodniowych podawanych przez zakłady i punkty skupu monitorowane przez MRiRW, wyniosła 684 zł/t. Mimo systematycznych wzrostów, była ona jednak nadal minimalnie (o 0,4 proc.) niższa niż przeciętna cena w III kwartale, która wynosiła 686 zł/t. Jednocześnie osiągnięty poziom był o 9,2 proc. niższy niż w IV kwartale 2013 r.

Podobnie wyglądały tendencje cenowe na rynku żyta konsumpcyjnego. Przeciętna cena w kwartale ukształtowała się na poziomie 503 zł/t, tj. praktycznie takim samym (-0,1 proc.) jak kwartał wcześniej i o 3,7 proc. niższym niż rok wcześniej.

Warto jednak zauważyć, że w tym samym czasie przeciętne ceny zbytu mąki i otrąb spadły w znacznie większym stopniu. Ceny mąki spadały jeszcze w listopadzie, a potem rosły w bardzo niewielkim stopniu. Przeciętna cena zbytu popularnej mąki pszennej typu 500 sprzedawanej luzem w IV kwartale ub.r. wyniosła 916 zł/t i była o 4,5 proc. niższa niż w III kwartale i o 10,6 proc. niższa niż w IV kwartale 2013 r. Jeszcze większy spadek dotyczył cen otrąb pszennych sprzedawanych luzem. Ich przeciętna cena w IV kwartale wyniosła 368 zł/t i była o 20,2 proc. niższa niż kwartał wcześniej i o 29,7 proc. niższa niż rok wcześniej. Oznacza to, że szczególnie w końcówce 2014 r. marże przemiałowe były pod dużą presją.

Liczona na cenach bieżących marża przemiałowa (przy założeniu produkcji 50 proc. mąki 500, 25 proc. mąki 750 i 25 proc. otrąb) w ostatnim kwartale 2014 r. wyniosła zaledwie 96 zł/t, co jest bardzo niską wartością, o 36 proc. niższą niż w III kwartale. Oczywiście sytuacja każdego młyna jest inna i jest uzależniona chociażby od prowadzonej polityki zakupowej i poziomu utrzymywanych zapasów, polityki sprzedażowej, regionu działania i wielu innych czynników. Niemniej jednak, przeciętnie osiągnięty poziom marż był niski i można podejrzewać, że sytuacja wielu młynów dosyć trudna. Trzeba pamiętać, że wyliczona w ten prosty sposób marża musi pokryć wszystkie koszty działalności młyna, poza kosztami surowca.

Co interesujące, mimo wyraźnych spadków cen zbytu mąki z zakładów, ceny detaliczne spadły jak dotychczas w niewielkim stopniu. Dla porównania, przeciętna cena mąki tortowej 450 w opakowaniach detalicznych (1 kg) sprzedawanej z zakładów w okresie październik-listopad 2014 r. była o 8,5 proc. niższa niż rok wcześniej, a cena detaliczna mąki pszennej wg GUS w tym samym czasie obniżyła się zaledwie o 3,6 proc.