Spotkania konsultacyjne Programu Operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013

W  Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaplanowano na dzień 22 sierpnia br. kolejne spotkanie z przedstawicielami środowiska rybackiego. Będzie ono poświęcone konsultacjom Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”, którego beneficjentami będą nie tylko podmioty działające w ramach rybołówstwa morskiego, ale również w sektorach rybactwa śródlądowego, przetwórstwa ryb, a także szkoły wyższe i inne podmioty działające na rzecz całego sektora rybackiego.
Poprzednie spotkanie odbyło się w dniu 12 sierpnia br. w Gdyni. Formalnie nie uczestniczyli w nim reprezentanci sześciu organizacji rybołówstwa morskiego, niemniej jednak członkowie tych organizacji byli obecni na Sali i aktywnie uczestniczyli w dyskusji. Ponadto, w spotkaniu brali udział przedstawiciele ponad 20 organizacji, instytucji i podmiotów działających w ramach sektora rybackiego.
Konsultacje Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” odbyły się zgodnie z wymaganiami zawartymi w przepisach rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (art. 17 rozporządzenia) i zgodnie z tymi przepisami miały miejsce do momentu oficjalnego przekazania Komisji Europejskiej pierwszego projektu ww. Programu Operacyjnego, tj. do końca czerwca ubiegłego roku. Od tego momentu trwa proces negocjacji, który został przerwany przez KE w związku z wydaniem rozporządzenia Komisji (WE) nr 804/2007 z dnia 9 lipca 2007 r. ustanawiającym zakaz połowów dorsza w Morzu Bałtyckim (podobszary 25-32, wody WE) przez statki pływające pod banderą Polski. Zaistniała konieczność podjęcia dialogu z Komisją Europejską nad Krajowym Planem Restrukturyzacji Floty Bałtyckiej, którego przyjęcie było warunkiem do wznowienia negocjacji Programu Operacyjnego 2007-2013.

Niezwłocznie po uzgodnieniu Planu Restrukturyzacji, tj. w kwietniu br. przedstawiono środowisku rybackiemu projekt Programu Operacyjnego 2007-2013 uwzględniający zapisy wspomnianego Krajowego Planu Restrukturyzacji oraz sugestie i uwagi Komisji Europejskiej. W tym celu w dniu 29 kwietnia br. w Gdyni odbyło się spotkanie z przedstawicielami środowiska rybackiego, w trakcie którego były zgłaszane uwagi do tego dokumentu. Szereg uwag wpłynęło pisemnie także po ostatnim spotkaniu.
Rozpowszechniana ostatnio przez media informacja o braku konsultacji Programu Operacyjnego 2007-2013 jest więc nieprawdziwa. Pomimo formalnego ich zakończenia w roku 2007, konsultacje są dodatkowo przeprowadzane od wiosny tego roku.
Z początkiem maja br. rozpoczęto intensywne negocjacje Programu Operacyjnego 2007-2013 z Komisją Europejską. Punktem wyjścia do ich prowadzenia był projekt dokumentu uwzględniający zgłoszone dotychczas uwagi i postulaty środowiska. Dokument powstały w efekcie tych rozmów został w dniu 8 lipca br. oficjalnie przesłany do Komisji Europejskiej.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi w Brukseli, Program Operacyjny 2007-2013 spełnia wymogi zapewniające jego przyjęcie, które nastąpi po wydaniu przez KE nowej decyzji finansowej w związku z koniecznością przeniesienia alokacji na Europejski Fundusz Rybacki z 2007 r., na lata następne, jak również zajęciu przez Polskę stanowiska czy będzie korzystać z nadzwyczajnych środków przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 744/2008 z dnia 24 lipca 2008 r. ustanawiającym tymczasowe szczególne działania mające na celu wspieranie restrukturyzacji flot rybackich Wspólnoty Europejskiej dotkniętych kryzysem gospodarczym.
Podejmowane w tej chwili, przez różne środowiska, działania zmierzające do opóźnienia przyjęcia Programu Operacyjnego skutkować będą przesunięciem w czasie rozpoczęcia wypłaty premii za złomowanie statków rybackich, rekompensat za tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej oraz rekompensat społeczno-gospodarczych.
Zdziwienie budzi fakt, iż organizacje wnioskujące o wstrzymanie zatwierdzenia Programu Operacyjnego 2007-2013 nie biorą pod uwagę wynikających z tego konsekwencji dla swoich członków. Trudne do zinterpretowania są także intencje reprezentantów środowiska, którzy oczekują przygotowania w ciągu 2 tygodni zmian w Programie Operacyjnym 2007-2013, opracowania rozporządzeń wykonawczych oraz harmonogramu wypłat rekompensat.
Wszystkie te kwestie wymagają omówienia, dlatego też organizowane jest jutro w resorcie kolejne spotkanie z przedstawicielami środowiska rybackiego.
Na Program Operacyjny przeznaczona jest kwota ok. 979 mln euro, nie zaś, jak ostatnio błędnie podały niektóre media, kwota 1.300 mln euro.
Wyjaśnić należy również, iż założenia Programu Operacyjnego 2007-2013 nie obejmują tworzenia agend przy urzędach marszałkowskich. Środki finansowe na realizację osi priorytetowej IV „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich” przeznaczone zostaną na projekty realizowane przez Lokalne Grupy Rybackie na tzw. obszarach zależnych od rybactwa. Natomiast wdrażaniem, działań związanych z realizacją osi IV Programu, w tym weryfikacją i oceną wniosków, będą zajmowały się urzędy marszałkowskie. Środki na sfinansowanie struktur administracyjnych, powstałych w tym celu w urzędach marszałkowskich, pochodzić będą z pomocy technicznej Programu Operacyjnego 2007-2013 (wstępnie przewidujemy sfinansowanie 30 etatów w skali kraju). Tym samym nieprawdziwe jest stwierdzenie, iż blisko 300 mln euro przeznaczone jest na sfinansowanie struktur administracyjnych. Przeznaczona na finansowanie osi IV kwota 313 mln euro przeznaczona zostanie wyłącznie na realizację projektów w ramach tej osi.
W zakresie modernizacji statków rybackich poziomy dofinansowania są bardzo precyzyjnie określone w Rozporządzeniu 1198/2006. Polska projektując Program Operacyjny zastosowała maksymalne, dopuszczone przez to rozporządzenie progi dofinansowania. Jednocześnie informujemy, że istnieje możliwość zwiększenia kwoty dofinansowania inwestycji związanych z modernizacją jednostek rybackich w ramach nowego rozporządzenia 744/2008, które wprowadza pewne odstępstwa od rozporządzenia 1198/2006, między innymi zwiększające poziom dofinansowania do 60%. Jednakże, aby objąć statki rybackie tego rodzaju pomocą konieczne jest ograniczenie zdolności połowowej całej polskiej floty (a nie tylko jej segmentu dorszowego) o minimum 30%.