Spis bocianów

W sobotę, 10 lipca rusza VI Międzynarodowy Spis Bociana Białego. Wszystkie gminy Podhala mają już swoich rachmistrzów spisowych. Najbliższe wolne tereny to dopiero rejon Lubnia, Tokarni i Pcimia.

Co dziesięć lat organizowane są międzynarodowe spisy bocianów białych. Setki wolowntariuszy w całej Europie ruszają w teren, żeby wyśledzić gniazda bocianie, rejestrować liczbę młodych, sprawdzać, które gniazda opustoszały, gdzie ptaki wybudowały nowe siedziby. Stan populacji bociana białego jest bowiem doskonałym wskaźnikiem czystości środowiska naturalnego.

Pierwszy spis bocianów białych zorganizował na terenie ówczesnej Galicji profesor Uniwersytetu Lwowskiego Eugeniusz Janota w 1876 roku. Pierwszy międzynarodowy spis bocianów przeprowadzono w 1943 roku. Od 1974 roku spisy międzynarodowe organizowane są cyklicznie, co 10 lat. W Polsce w latach 70. i 80. organizował je Zakład Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk. Obecny spis organizuje i nadzoruje Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "pro Natura" z siedzibą we Wrocławiu. Wszyscy zainteresowani udziałem w spisie mogą wysłać swoje zgłoszenie (podając imię, nazwisko adres kontaktowy, telefon, e-mail) na adres Towarzystwa - ul. Podwale 75, 50 - 449 Wrocław lub na adres internetowybocian@eko.org.pl. Dla zainteresowanych pomocą mamy jednak wiadomość, że wszystkie gminy w powiecie nowotarskim i tatrzańskim mają już swoich rachmistrzów spisowych. Najbliższe wolne do spisania tereny to gminy Lubień, Tokarnia i Pcim.

Uczestnik spisu bocianów wraz z przyjęciem swojego zgłoszenia dostaje specjalne ankiety, z którymi wędruje po wyznaczonym terenie. W formularzu zaznacza każde napotkane gniazdo bocianie, zapisuje ilość młodych w gnieździe, stan gniazda, jego położenie itp. Dane trafiają do siedziby Towarzystwa "Pro Natura", gdzie w ciągu najbliższego roku będą opracowywane i analizowane. Potem szczegółowy raport o stanie bocianów w Polsce znajdzie się w Internecie.

Z ostatniego spisu powszechnego bocianów wynika, że na całym świecie jest ok. 160 tys. par tych ptaków, z czego 40 tys. żyje i gniazduje w Polsce. Jak podkreślają organizatorzy spisu, liczebność i stan populacji bocianów jest ważnym wskaźnikiem stanu środowiska naturalnego. Bocian występuje tam, gdzie środowisko jest mało skażone, a rolnictwo zbliżone do naturalnego. Wszelkie zmiany w rolnictwie związane np. z komasacją upraw rolnych, ogradzaniem, meliorowaniem łąk, wprowadzaniem na dużą skalę środków chemicznych, natychmiast odbijają się na położeniu bocianów. Polska ze swoim ciągle bardzo naturalnym rolnictwem i czystym środowiskiem jest swoistą ostoją tego gatunku. Na Podhalu bociany, także rzadkie egzemplarze bociana czarnego, czują się świetnie i są otoczone szczególną sympatią społeczną. Na progu wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej i zmian w rolnictwie, jakie może to spowodować, badania stanu populacji bocianów są szczególnie ważne, by uchwycić punkt wyjścia i badać następujące w przyszłości zmiany.