Mimo zdecydowanych działań Komisji Europejskiej nielegalny zmodyfikowany genetycznie ryż długoziarnisty pojawił się w Polsce. Jak informuje Główny Inspektor Sanitarny w 3 próbkach na 48 zbadanych stwierdzono obecność materiału genetycznie zmodyfikowanego. Próbki te pochodziły ze sklepów województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego i dolnośląskiego.
Produkty są wycofywane z rynku, jak również stosowne powiadomienia o tym fakcie zostaną wysłane do Komisji Europejskiej w ramach systemu ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt (RASFF).
Po pojawieniu się w USA nielegalnego ryżu firmy biotechnologicznej Bayer w wielu krajach świata pojawiła się bardzo zdecydowana reakcja Japonia w odpowiedzi ogłosiła, że wstrzymuje import ryżu z USA. Unia Europejska, która w ubiegłym roku sprowadziła blisko 200 tys. ton amerykańskiego ryżu długoziarnistego, wymaga szczegółowych testów każdej partii.
Komisja Europejska zażądała także szczegółowych wyjaśnień od amerykańskich władz i bada, czy ryż mógł trafić na europejski rynek. Na razie nie ma co do tego pewności. Nie wiadomo w szczególności, czy ziarna ryżu genetycznie modyfikowanego nie zostały wymieszane z ryżem z upraw tradycyjnych i następnie wyeksportowane.
W UE żadna odmiana ryżu genetycznie modyfikowanego nie jest dopuszczona do obrotu; to samo dotyczy - zdaniem rzeczniczki KE Antonii Mochan - białka, którego ślady amerykańskie władze znalazły w próbkach.
W dniu 6 listopada br. Komisja Europejska przyjęła nową Decyzję nr 2006/754/WE, która zmienia Decyzję 2006/601 z dnia 5 września 2006 r. w sprawie środków nadzwyczajnych w odniesieniu do niedozwolonego genetycznie zmodyfikowanego organizmu pod nazwą LL RICE 601 w produktach z ryżu. Decyzja zmieniająca rozszerza listę produktów o 4 rodzaje ryżu w łuskach, w odniesieniu do których będą stosowane środki nadzwyczajne.
Ponadto decyzja zmieniająca wprowadziła nowy obowiązek dla Państw członkowskich, który polega na pobieraniu i badaniu próbek produktów wprowadzanych po raz pierwszy do obrotu na teren Unii Europejskiej (np. kontrola graniczna). Dotyczy to produktów dla których przedsiębiorca przedłoży oryginalne sprawozdanie z badań analitycznych, stwierdzające, że produkt nie zawiera ryżu LL RICE.
Produkty bez ww. sprawozdań stwierdzających nieobecność w nich ryżu LL RICE 601 nie będą przedmiotem kontroli do czasu, aż przedsiębiorca dopełni swoich obowiązków.
Reasumując, produkty określone w decyzji 2006/754, aby mogły wejść do obrotu w UE muszą być zbadane dwukrotnie. Pierwszy raz na zlecenie przedsiębiorcy, drugi raz w ramach urzędowej kontroli przy wprowadzeniu na teren UE. Dzięki temu podwójnemu sprawdzaniu ryzyko wprowadzenia na rynek UE genetycznie zmodyfikowanego ryżu LL RICE 601 będzie znikome.
W dniu 14 września br. naukowy panel ds. organizmów genetycznie zmodyfikowanych Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął stanowisko dotyczące genetycznie zmodyfikowanego ryżu LL RICE 601.