Rynek ziemi rolniczej w Polsce

Na rynku ziemi rolniczej zachodzą obecnie istotne i radykalne zmiany. Przyczyną tych zmian jest wejście w życie 15 lipca 2003 roku, ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. Nr 64, poz. 592), przystąpienie Polski do Unii Europejskiej i związane z tym zjawiska społeczno-ekonomiczno-polityczne, a także ogólny kryzys gospodarczy, który dotknął większość gałęzi gospodarki i dziedzin życia gospodarczego w naszym kraju.

Rynek ziemi rolniczej w Polsce ma szanse stać się coraz bardziej atrakcyjny, chociaż występuje sporo problemów i barier, które mogą zatrzymać jego rozwój. Największą szansą na wzrost zainteresowania ziemią rolną jest jej relatywnie niska cena w stosunku do cen w Unii Europejskiej.
Obrót ziemią rolniczą jest regulowany przez Kodeks Cywilny oraz ustawy dodatkowe. Odrębne przepisy określają zasady sprzedaży i dzierżawy gruntów przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także sprzedaży terenów zaklasyfikowanych jako rolnicze cudzoziemcom.

Zasoby ziemi jakimi obecnie dysponuje Agencja Nieruchomości Rolnych zostały zebrane w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych (1992-1994) głównie po likwidowanych PGR-ach oraz z Państwowego Funduszu Ziemi. Grunty rolne Skarbu Państwa wyróżniają się z rynku ziemi rolniczej specyficznymi cechami. Są to: regionalne zróżnicowanie ich rozmieszczenia, tryb ich rozdysponowania, struktura oraz różny system preferencji i kredytowania stosowany przez Agencję Nieruchomości Rolnych.

Rolnictwo w Polsce charakteryzuje ciągły proces przemian własnościowych, strukturalnych i ekonomicznych. Duża liczba jednostek zróżnicowanych pod względem wielkości gospodarstw, kierunku i poziomu produkcji powoduje złożoność i ciągłą zmienność sytuacji ekonomicznej rolnictwa. Na tę złożoność i zmienność zasadniczy wpływ ma trudna sytuacja ekonomiczna ogółu ludności, ograniczony popyt na artykuły rolno-spożywcze i co za tym idzie niskie ceny tych artykułów zarówno w skupie jak i na targowiskach. Te elementy ekonomiczne decydują o strukturze i liczbie gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą, o stopniu wykorzystywania i sposobach użytkowania gruntów rolniczych, o kierunkach produkcji rolnej, a także o prowadzeniu działalności pozarolniczej w gospodarstwach rolnych.