Rozszerzają się granice ubóstwa

Liczba osób żyjących poniżej granicy ubóstwa wzrosła z 15 proc. w 2001 r. do 18,5 proc. w roku ubiegłym. Spowodowane jest to głównie rosnącym bezrobociem oraz złą sytuacją finansową wielu rodzin żyjących z pracy w rolnictwie.

Z badań budżetów gospodarstw domowych, przeprowadzonych przez GUS, wynika, że w 2002 r. około 58 proc. osób żyło w rodzinach, w których poziom wydatków był niższy od minimum socjalnego przyjętego za granicę sfery niedostatku (w 2001 r. około 57 proc.). Zasięg ubóstwa skrajnego, za granicę którego przyjęto poziom minimum egzystencji, oszacowano na około 11 proc., wobec 9,5 proc. rok wcześniej.

Odsetek osób żyjących w rodzinach, w których poziom wydatków był niższy od ustawowej granicy ubóstwa, wyniósł w 2002 r. 18,5 proc. (15 proc. w roku poprzednim).

W najtrudniejszej sytuacji znalazły się rodziny, których podstawę utrzymania stanowiły świadczenia społeczne. W tych rodzinach stopa ubóstwa skrajnego sięgała 34 proc. Wśród gospodarstw domowych, gdzie głowa rodziny posiadała wykształcenie średnie, odsetek osób żyjących poniżej minimum egzystencji wyniósł w 2002 r. około 5 proc., zasadniczym zawodowym – 14 proc., natomiast z wykształceniem podstawowym – 21 proc.

Ubóstwem w Polsce relatywnie częściej dotknięci są ludzie młodzi, w tym w dużej części dzieci, głównie z rodzin wielodzietnych i niepełnych. W trudnej sytuacji są też osoby starsze – co 13 osoba od 65 roku życia żyła w roku ubiegłym w skrajnym ubóstwie (w 2001 r. – prawie co 20). W miastach w takiej sytuacji żyło 7 proc. osób (w 2001 r. – 6 proc.), w tym w dużych ośrodkach liczących powyżej 500 tys. mieszkańców – 2,5 proc., a w miastach do 20 tys. mieszkańców – około 11 proc.

Na wsi poniżej granicy ubóstwa, przyjętej na poziomie minimum egzystencji, żyło około 15 proc. osób. Do najbardziej zagrożonych biedą należały województwa: warmińsko-mazurskie, podkarpackie, świętokrzyskie i lubelskie (kolejność w 2001 r.: świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, podkarpackie i lubelskie).