Nowelizacja wykreślająca ryzyko ognia i pożaru z ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich da w końcu rolnikom możliwość zakupu polis.
Wykreślenie to jest wynikiem stanowiska Komisji Europejskiej, która po przesłaniu jej w trybie notyfikacji ustawy z 7 lipca 2005 r. o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich dokonała oceny tej pomocy w świetle wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa w sektorze rolnictwa. KE uznała, że ryzyko ognia i eksplozji powinno wchodzić w zakres ubezpieczenia handlowego. Jednak podczas prac parlamentarnych nad wykreśleniem Sejm przyjął poprawki zmierzające do poszerzenia listy upraw i zwierząt gospodarskich objętych tym ubezpieczeniem. Posłowie chcą, aby dopłaty do polis objęły także uprawy chmielu, warzyw, drzew i krzewów owocowych oraz hodowlę drobiu i ryb. Także te poprawki wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej. Aby jednak nie wstrzymywały one wykonania pozostałych przepisów ustawy, możliwość ubezpieczenia dodanych upraw i zwierząt Sejm odsunął do 2007 r.Senat zakończył 24 maja prace nad tymi przepisami, nie wnosząc do nich żadnych poprawek. Wejdą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Dozwolona pomoc państwa
Konieczność notyfikacji wynika z kontroli Komisji Europejskiej nad dotacjami państwa dla sektora publicznego. Zgodnie z prawem wspólnotowym dotychczasowa pomoc państwa dla sektora rolnego w postaci dopłat do kredytów klęskowych jest niedozwolona i do końca 2008 r. należy ją zlikwidować. Stąd pomysł Ministerstwa Rolnictwa zastąpienia systemu osłonowego systemem ubezpieczeniowym. Ustawa z 7 lipca 2005 r. (Dz. U. nr 150, poz. 1249) o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich reguluje zasady dofinansowania polis dla rolników. Na jej podstawie PZU, Warta, Allianz, Concordia i Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych podpisały z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi kontrakty na oferowanie ubezpieczeń rolnych.
Choć pierwotna ustawa już w zeszłym roku weszła w życie, a umowy z firmami ubezpieczeniowymi zostały podpisane, przepisy musiały zostać zaakceptowane przez Komisję Europejską, jako że dofinansowanie polis będzie odbywało się z publicznych pieniędzy.
Ile zapłaci rolnik
W tegorocznej ustawie budżetowej przewidziano na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich 55 mln złotych, co zdaniem ministerstwa powinno zapewnić ubezpieczenie około 15 proc. produkcji rolniczej - 1,6 mln hektarów upraw i 1,5 mln zwierząt gospodarskich. Takie jest zresztą prognozowane zainteresowanie rolników nowym ubezpieczeniem.
Zgodnie z ustawą część składki zostanie zapłacona przez rolników, a druga, od 35 do 50 proc., zostanie sfinansowana z pieniędzy publicznych. W wypadku ubezpieczenia upraw składka będzie wynosiła 3,5 proc. ich wartości. Odpowiednio w wypadku ubezpieczenia zwierząt gospodarskich składka wyniesie 0,5 proc. ich wartości.
Z rozporządzenia przygotowanego przez ministerstwo wynika szczegółowa wysokość dopłat do składki. W wypadku upraw rolnych będzie ona wynosiła 35 proc. składki do 1 hektara uprawy ziemniaków i buraków cukrowych i 40 proc. do pozostałych. Dopłata do składki do ubezpieczenia zwierząt gospodarskich wyniesie: w wypadku koni - 45 proc., bydła, owiec, kóz i świń - 50 proc. na pojedyncze zwierzę. W razie ubezpieczenia np. 1 ha pszenicy o wartości 2 tys. zł składka wyniesie 70 zł, z czego państwo zapłaci 28 zł, a rolnik pozostałe 42 zł. Składka za ubezpieczenie krowy dojnej o podobnej wartości wyniesie około 10 zł, z czego rolnik zapłaci 5,50 zł. Stawki w wypadku nowych upraw i hodowli nie są jeszcze znane.
Konieczna nowelizacja
Dopisane do ustawy uprawy chmielu, warzyw, drzew i krzewów owocowych uchodzą za znacznie bardziej ryzykowne. Szczególnie ze względu na przymrozki, które co roku czynią wielkie spustoszenie w polskich sadach. Z kolei hodowla drobiu - wobec licznych chorób, jakie mu zagrażają - też bardziej narażona jest na niepowodzenie niż innych zwierząt gospodarskich. Dlatego według niektórych ekspertów ustawa wymaga kolejnej nowelizacji, aby określić nowy limit składki liczonej od wartości tych upraw czy hodowli. Dotychczasowe limity w wysokości 3,5 i 0,5 proc. są w ocenie środowiska ubezpieczeniowego stanowczo za niskie.
Do czego państwo dopłaci
Ubezpieczenie upraw:
- zbóż, kukurydzy, rzepaku, ziemniaków lub buraków cukrowych, od stycznia 2007 także chmielu, warzyw, drzew i krzewów owocowych
- ochrona od zasiewu lub wysadzenia do zbioru.
Ubezpieczenie zwierząt gospodarskich: - koni, bydła, owiec, kóz i świń, od stycznia 2007 także drobiu i ryb.
Odszkodowanie zostanie wypłacone w razie szkód spowodowanych przez:
- huragan,
- powódź,
- deszcz nawalny,
- grad,
- piorun,
- osunięcie się ziemi,
- lawinę,
- suszę,
- ujemne skutki przezimowania lub przymrozków wiosennych (w wypadku ubezpieczenia upraw),
- ubój z konieczności (w wypadku ubezpieczenia zwierząt gospodarskich).
Z ustawy wykreślono pożar i eksplozję, które nie mogą być ubezpieczone jedynie w sposób komercyjny.