Rolnicy pytają - resort rolnictwa odpowiada

Czy premia na działanie: „Ułatwienie startu młodym rolnikom" na starych zasadach w ramach PROW 2007-2013 może być potraktowana jako wkład własny w działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych" w perspektywie PROW 2014-2020?
- Nie przewiduje się takiej możliwości.

Na jakich zasadach będzie wyliczana żywotność ekonomiczna gospodarstwa (wartość ESU) w działaniu „Modernizacja gospodarstw rolnych" w PROW 2014-2020?
- Wielkość ekonomiczna gospodarstwa na potrzeby PROW 2014-2020 będzie wyliczana przy zastosowaniu nowego parametru, jakim jest Standardowa Produkcja (ang. Standard Output - SO). W Unii Europejskiej nie stosuje się już jednostek ESU. Standardowa Produkcja to średnia wartość produkcji z 5 lat określonej działalności produkcyjnej (roślinnej lub zwierzęcej) uzyskiwana w ciągu 1 roku z 1 ha lub od 1 zwierzęcia (z wyjątkami: grzyby jadalne – 100 m2, drób – 100 szt., pszczoły – 1 pień pszczeli, czyli 1 rodzina pszczela), w przeciętnych dla danego regionu warunkach produkcyjnych. Określenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa wykonuje się na podstawie danych dotyczących rozmiaru działalności rolniczej, struktury upraw, stanu pogłowia zwierząt oraz opracowanych współczynników, które odnoszą się do poszczególnych działalności lub do grup działalności rolniczych (współczynniki SO). Współczynniki SO wyrażane są w jednostce pieniężnej.
Przy obliczaniu współczynników SO uwzględniane są wartości produkcji produktów głównych takich jak mięso, mleko i jaja oraz produktów ubocznych takich jak cielęta, wełna czy pierze. Współczynnik wyznaczany jest na poziomie regionalnym. W Polsce wyznaczono 4 następujące regiony, z których każdy obejmuje 4 województwa: Małopolska i Pogórze (województwa: małopolskie, śląskie, świętokrzyskie, podkarpackie),Mazowsze i Podlasie (województwa: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie),Pomorze i Mazury (województwa: lubuskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie),Wielkopolska i Śląsk (województwa: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, opolskie, wielkopolskie).
Współczynniki SO obliczane są przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ).
Na stronie internetowej Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (www.ksow.pl) udostępniono formularz do kalkulacji wielkości ekonomicznej gospodarstwa, opracowany w oparciu o współczynniki SO „2007”. Kalkulacja ma wyłącznie charakter poglądowy. Wyniki uzyskane w związku z korzystaniem z tego formularza nie będą mogły być podstawą do ubiegania się o pomoc w ramach PROW 2014-2020, jednakże ułatwiają zorientowanie się, jaka grupa gospodarstw stanowi grupę docelową w poszczególnych działaniach PROW 2014-2020.


Czy będą zrównane wartości ESU między makroregionami; w obecnej chwili region kujawski i wielkopolski jest faworyzowany nawet o 30% w stosunku do makroregionu Mazowsze?
- Na potrzeby Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 wielkość ekonomiczną gospodarstwa ustala się w Europejskiej Jednostce Wielkości Ekonomicznej tj. ESU, przy wykorzystaniu współczynników standardowych nadwyżek bezpośrednich. Współczynniki zostały ustalane przez IERiGŻ na podstawie przepisów Unii Europejskiej. Współczynniki ustalono dla czterech regionów, gdyż warunki prowadzenia działalności rolniczej w poszczególnych regionach Polski nie są identyczne.
Nie przewiduje się rezygnacji z ustalania współczynników SO, które będą wykorzystywane do ustalania wielkości ekonomicznej na potrzeby PROW 2014-2020, na poziomie regionalnym.

Czy można kupić maszyny rolnicze np. w kwietniu czy maju 2014 r. przed ogłoszeniem naboru na działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ramach PROW 2014-2020 na poczet już tego działania? W przypadku kiedy rolnik skorzystał z działania „ Ułatwienie startu młodym rolnikom" w ramach PROW 2007-2013, może nabyć te maszyny i otrzymać dofinansowanie w ramach nowego PROW ?
- Nie planuje się możliwości realizacji inwestycji przed ogłoszeniem naboru wniosków o przyznanie pomocy. W okresie 2014-2020 szczególny nacisk będzie kładziony na unikanie tzw. efektu deadweight, który dotyczy sytuacji, w której rolnik byłby w stanie zrealizować operację bez wsparcia publicznego.

Czy grupy producentów mleka utworzone po dniu 1 stycznia 2014 r. będą mogły korzystać z dofinansowania w ramach PROW 2014-2020?
- Beneficjentami działania „Tworzenie grup i organizacji producentów” PROW 2014-2020 będą mogły być grupy producentów rolnych, w tym grupy producentów mleka, zarejestrowane od dnia 1 stycznia 2014 roku na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.) oraz organizacje producentów, określone na podstawie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L z dnia 20 grudnia 2013 r. Nr 347 str. 671), w tym organizacje producentów zarejestrowane na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 50 oraz 1272).
O wsparcie będą mogły ubiegać się te podmioty, które będą działać jako przedsiębiorcy składający się z osób fizycznych oraz wykonujący swoją działalność jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo. Ponadto podmioty te powinny łączyć producentów jednego produktu lub grupy produktów, którzy nie byli członkami grupy producentów/wstępnie uznanej grupy producentów/organizacji, utworzonej ze względu na ten sam produkt lub grupę produktów, której przyznano pomoc na rozpoczęcie działalności ze środków Unii Europejskiej po dniu 1 maja 2004 r.. Dodatkowo, podmioty chcące skorzystać ze wsparcia powinny przedłożyć wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy biznesplan i zadeklarować jego realizację w celu osiągnięcia jego założeń w trakcie trwania 5-letniego okresu wsparcia.
Cele wsparcia w ramach tego działania określone są w art. 27 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1305/2013 i są to:
a) dostosowanie do wymogów rynkowych procesu produkcyjnego i produktów producentów, którzy są członkami takich grup lub organizacji;
b) wspólne wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurtowych;
c) ustanowienie wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności; oraz
d) inne zadania, które mogą być prowadzane przez grupy i organizacje producentów, takich jak rozwijanie umiejętności biznesowych i marketingowych oraz organizowanie i ułatwianie procesów wprowadzania innowacji.
Pomoc dla grup i organizacji producentów będzie realizowana w formie rocznych płatności w okresie pierwszych pięciu lat od uznania grupy lub organizacji producentów przez państwo członkowskie i będzie stanowiła procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy ze sprzedaży produktów lub grup produktów, wytworzonych w gospodarstwach rolnych jej członków w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy lub organizacji.
Wsparcie w ramach przedmiotowego działania będzie wynosić:

• w pierwszym roku – 10 %,
• w drugim roku – 8%,
• w trzecim roku – 6%,
• w czwartym roku – 5%,
• w piątym roku – 4%.

Określone zostały również nowe, maksymalne, możliwe do uzyskania roczne kwoty wsparcia dla grup i organizacji producentów, w wysokości 100 000 euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy. Jednocześnie zaznaczenia wymaga fakt, iż w ramach działania obowiązywać będą kryteria wyboru wniosków o przyznanie pomocy (zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 49 ww. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1305/2013), co w praktyce oznacza, iż nie każda grupa lub organizacja producentów, która złoży wniosek o przyznanie pomocy w ramach przedmiotowego działania, będzie mogła otrzymać wsparcie.
Grupa lub organizacja producentów, która uzyska wsparcie w ramach działania „Tworzenie grup i organizacji producentów” PROW 2014-2020 będzie musiała realizować swój biznesplan, a wypłata piątej, ostatniej płatności uzależniona będzie od osiągnięcia przez grupę lub organizację producentów celów założonych w biznesplanie.

Czy spółka prawa handlowego, która jest ubojnią bydła i jednocześnie właścicielem gospodarstwa rolnego może być beneficjentem działania dotyczącego budowy budynku inwentarskiego i hodowli bydła mięsnego?
- O pomoc może ubiegać się rolnik. W programie określono, że rolnik oznacza osobę fizyczną lub osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której gospodarstwo rolne położone jest na terenie Polski i która prowadzi działalność rolniczą.
W przypadku poddziałania „Modernizacja gospodarstw rolnych” doprecyzowano, że w przypadku rolnika będącego jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, o pomoc może ubiegać się jedynie spółka osobowa.
Mając na uwadze powyższe, o pomoc może ubiegać się podmiot, który jest osobą prawną (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, spółką akcyjną) albo spółką osobową w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych.
Niektóre z działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 zakładają wymóg prowadzenia rachunkowości rolnej. W związku z powyższym proszę o określenie, na jakich zasadach będzie opierało się prowadzenie tego systemu rachunkowego oraz w przypadku działań, których warunkiem dostępu do programu będzie prowadzenie rachunkowości rolnej, który rok będzie rokiem bazowym, tzn. rokiem referencyjnym, z którego przychody określą spełnienie wymagań progowych.
- W obecnej wersji projektu PROW 2014-2020 nie przewiduje się, aby prowadzenie rachunkowości było kryterium dostępu w którymkolwiek z działań. W poddziałaniach: „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Premie dla młodych rolników” oraz „Restrukturyzacja małych gospodarstw” proponuje się natomiast wprowadzenie zobowiązania beneficjenta do prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów. Sposób prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów będzie określony na etapie przygotowania wdrażania Programu.