Rolnicy piszą do premiera

Poniżej prezentujemy pismo Wielkopolskiej Izby Rolniczej do premiera RP w sprawie zbiornika Jeziorsko


Szanowny Panie Premierze!
W imieniu rolników i mieszkańców gmin nadwarciańskich, w związku z kolejnymi zalaniami gruntów rolnych na całej długości rzeki Warty, zwracamy się o pomoc w przeprowadzeniu zmiany pozwolenia wodno-prawnego oraz instrukcji użytkowania zbiornika Jeziorsko.
Występujemy z tą prośbą do Pana Premiera, ponieważ wszystkie dotychczasowe próby doprowadzenia do porozumienia ze służbami odpowiedzialnymi za zarządzanie zbiornikiem nie przynoszą efektu. Pomimo wielokrotnych wniosków, petycji, licznych konferencji i składanych obietnic - nie doszło do zmiany przepisów w tym zakresie. Protest w sprawie kolejnego zalania Doliny Warty złożyły w ostatnim czasie do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, z powiadomieniem Ministerstwa Środowiska, Wojewodów Łódzkiego i Wielkopolskiego, Marszałków Województwa Łódzkiego i Wielkopolskiego, Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu i Łodzi oraz Regionalnej Dyrekcji Gospodarki Wodnej w Poznaniu samorządy powiatu słupeckiego, tj. gminy Lądek, Zagórów i Pyzdry. W pełni popieramy ten protest i przyłączamy się do niego, także w imieniu samorządów gmin nadwarciańskich powiatu konińskiego.
Powodem tak narastającego problemu jest sprzeczność interesów. Zbiornik Jeziorsko leży na terytorium dwu województw: łódzkiego i wielkopolskiego. Decyzje dotyczące jego funkcjonowania podejmowane są w porozumieniu. Trudności w znalezieniu satysfakcjonującego obie strony rozwiązania wynika z faktu, iż obecnie nadrzędną funkcją zbiornika dla woj. Łódzkiego stało się wykorzystywanie go do celów wypoczynkowych. Zatem obniżenie poziomu piętrzenia na zbiorniku i tym samym zwiększenie rezerwy powodziowej stoi w sprzeczności z interesem właścicieli obiektów rekreacyjnych.
Na skutek tak małej rezerwy powodziowej, w sytuacji zwiększonych opadów atmosferycznych, Dolina Warty staje się de facto zbiornikiem retencyjnym, w którym nadwyżka wód przez kilka tygodni jest sztucznie podtrzymywana przez zrzuty z Jeziorska. Po takich kilkutygodniowych zastoinach pozostaje rozkładające się, gnijące rumowisko, stanowiące zagrożenie epidemiologiczne dla mieszkańców tych okolic. Duże straty ponoszą także rolnicy, którzy tracą zbiory, bez możliwości uzyskania odszkodowań, gdyż w Dolinie Warty żadna firma ubezpieczeniowa nie chce podjąć ryzyka i ubezpieczyć upraw. Uważamy, że pomoc Państwa powinna być skierowana tam, gdzie powodem tragedii ludzkiej jest siła wyższa, a nie tam, gdzie winne są przepisy, które powstały ręką człowieka. Uważamy, że pomimo sprzecznych interesów można znaleźć wyjście z sytuacji i wypracować rozwiązanie, w którym nie będzie poszkodowanych aż tak wielu ludzi.
Nie mniej istotnym powodem potrzeby dokonania zmian w zarządzaniu zbiornikiem jest konieczność ochrony bezcennych siedlisk przyrodniczych w Dolinie Warty. W roku 1998 na tym sztucznym zbiorniku (!) utworzono rezerwat przyrody. Wykorzystuje się ten fakt, jako usprawiedliwienie utrzymywania wysokiego poziomu wody już od wczesnej wiosny do końca czerwca. Nawet w bieżącym roku, kiedy mieliśmy bardzo śnieżny marzec i kwiecień i należało spodziewać się fali powodziowej po stopnieniu śniegów, zbiornik Jeziorsko zgodnie z instrukcją użytkowania cały czas się wypełniał i tym samym zmniejszał swoją rezerwę powodziową. Są na to dowody w postaci informacji o przepływach.
Skutki takich zalań ponoszą nie tylko rolnicy i mieszkańcy Doliny. Naukowe środowiska przyrodnicze są bardzo zaniepokojone zagrożeniami, jakie niosą ze sobą powodowane przez człowieka zmiany obiegu wody w tych cennych obszarach Natury 2000. Zmiany te polegają na katastrofalnym przesuszeniu Doliny Warty w okresie normalnych, wczesnowiosennych wezbrań roztopowych oraz dopuszczaniem do długotrwałych, nienaturalnie wysokich podtopień w okresie wegetacji, kiedy to odbywa się rozród zwierząt chronionych, w tym ptaków, dla których obszary naturowe utworzono. Naukowcy podkreślają, że powyższe zagrożenia ze strony gospodarki wodnej są niekorzystne dla chronionej przyrody poprzez eliminowanie przyjaznych dla niej form ekstensywnego rolnictwa w dolinie Warty.
W chwili obecnej zagrożone utratą statusu obszaru chronionego są obszary:
NATURA 2000:

• PLB300002 - Dolina Środkowej Warty,
• PLB300017 - Ostoja Rogalińska,
• PLH 300009 - Ostoja Nadwarciańska,
• PLH300053 - Lasy Żerkowsko-Czeszewskie,
• PLH300012 - Rogalińska Dolina Warty,
• PLH300010 - Ostoja Wielkopolska,
• Parki Narodowe:
• Wielkopolski Park Narodowy,
• Park Narodowy Ujście Warty,
• Parki Krajobrazowe:
• Nadwarciański Park Krajobrazowy,
• Żerkowsko-Czeszewski PK,
• Rogaliński PK,
• Sierakowski PK.

W związku z powyższym istnieje bardzo poważne zagrożenie, że składane co 3 lata do Komisji Europejskiej sprawozdanie na temat stanu tych środowisk, może już nie zyskać akceptacji z powodu tak silnej degradacji.
Aby omówić kwestie związane z zarządzaniem Zbiornikiem Jeziorsko i jego wpływem na ochronę przeciwpowodziową, Wielkopolska Izba Rolnicza organizuje w dniu 17 lipca br. specjalną konferencję połączoną z możliwością wizji lokalnej, która odbędzie się w Sali Ratuszowej Urzędu Miasta w Koninie, przy ul. Wiosny Ludów 6. Początek o godz. 10:00. Serdecznie zapraszamy Pana Premiera do udziału w tej konferencji.
Licząc na zrozumienie przedstawionych postulatów i pozytywne odniesienie się do nich, pozostaję z poważaniem.

Prezes
Wielkopolskiej Izby Rolniczej

(-) Piotr Walkowski