Od 30 czerwca 2008 r. rolnicy będą mogli składać w biurach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski od przyznanie renty strukturalnej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Będzie to już drugi nabór wniosków na to działanie z nowego PROW.
Przepisy dotyczące zasad i trybu przyznawania rent strukturalnych precyzyjnie określają, do kiedy można składać wnioski. W 2008 r. termin składania wniosków o przyznanie pomocy finansowej z tytułu rent strukturalnych upłynie z końcem dnia roboczego następującego po dniu, w którym ARiMR poda do publicznej wiadomości na stronie internetowej Agencji informację, że rolnicy złożyli 7200 wniosków.
Wniosek o rentę strukturalną wraz z załącznikami składa się na formularzu udostępnionym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w biurze powiatowym ARiMR, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.
W 2007 r. ARiMR przyjęła od rolników 8883 wnioski o przyznanie renty strukturalnej. Do 23 czerwca br. 7791 wniosków zostało rozpatrzonych przez Agencję. Kierownicy biur powiatowych ARiMR wydali 6351 decyzji o przyznaniu renty rolnikom, którzy przekazali gospodarstwa i zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej. Od otrzymania postanowienia o przyznaniu renty strukturalnej rolnik ma 6 miesięcy na przedłożenie w ARiMR dokumentów potwierdzających przekazanie gospodarstwa rolnego i zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej.
Rentę strukturalną może otrzymać rolnik, który:
1. ukończył 55 lat, lecz nie osiągnął wieku emerytalnego i nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty;
2. prowadził nieprzerwanie działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym przez co najmniej 10 lat bezpośrednio poprzedzających złożenie wniosku o rentę strukturalną i w tym okresie podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 5 lat;
3. przekaże gospodarstwo rolne o powierzchni użytków rolnych co najmniej:
o 1 ha, w przypadku gospodarstw położonych w województwach: małopolskim, podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim albo
o 3 ha, w przypadku gospodarstw położonych w pozostałych województwach;
4. został wpisany do ewidencji producentów (prowadzonej przez ARiMR), stanowiącej część krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
5. w dniu złożenia wniosku o rentę strukturalną:
o podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu,
o nie zalegał z zapłatą należności z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników;
6. zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej.
Warunki jakie musi spełniać przejmujący gospodarstwo
Jeśli przejmujący gospodarstwo jest osobą fizyczną, musi:
1. mieć mniej niż 40 lat w przypadku następcy albo mniej niż 50 lat w przypadku przejmującego gospodarstwo na powiększenie;
2. posiadać kwalifikacje zawodowe przydatne do prowadzenia działalności rolniczej;
3. nie mieć ustalonego prawa do emerytury lub renty;
4. zobowiązać się do prowadzenia osobiście działalności rolniczej na przejętych użytkach rolnych przez co najmniej 5 lat oraz do złożenia wniosku o wpis do ewidencji producentów.
Planowane jest wprowadzenie zmian do Rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Renty strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na 2007-2013 (Dz. U. nr 109 poz. 750 z dnia 21.06.2007 r.).
Przejmującym gospodarstwo w programie rent strukturalnych może zostać osoba, która posiada kwalifikacje zawodowe przydatne do prowadzenia działalności rolniczej. Kwalifikacje takie posiada osoba, która:
a) ukończyła zasadniczą lub średnią rolniczą szkołę zawodową, lub
b) ukończyła wyższą uczelnię rolniczą, lub
c) po ukończeniu studiów wyższych innych niż rolnicze ukończyła studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem.
Natomiast osoby, które posiadały inne wykształcenie, niż wyżej wymienione lub uzyskały tytuł kwalifikacyjny (lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza) w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej, musiały dodatkowo posiadać co najmniej 3 lub 5 letni staż pracy w rolnictwie.
Dotąd zgodnie z ww. Rozporządzeniem za staż pracy uznawany był tylko okres, liczony do dnia złożenia wniosku, w którym osoba przejmująca gospodarstwo rolne podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Obecnie planuje się, aby za staż pracy w rolnictwie uznawany był również okres, w którym osoba przejmująca gospodarstwo:
a) prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o łącznej powierzchni użytków rolnych wynoszącej co najmniej 1 ha, będących jej własnością, przedmiotem użytkowania wieczystego lub przedmiotem dzierżawy lub
b) była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, wykonując pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej lub
c) odbyła staż pracy, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 i Nr 70, poz. 416), obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.
Gospodarstwo można przekazać:
1. Następcy – poprzez przeniesienie własności (sprzedaż, darowiznę) w całości na rzecz jednej osoby, która wcześniej nie prowadziła działalności rolniczej. Powierzchnia użytków rolnych wchodzących w skład przekazywanego gospodarstwa rolnego nie może być mniejsza niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w danym województwie lub w kraju. Takiego warunku nie ma, jeśli gospodarstwo przekazuje się zstępnemu (synowi, córce, wnukowi, wnuczce itd.) W przypadku zstępnych wystarczy by przejęte gospodarstwo miało, w zależności od województwa, 3 ha lub 1 ha użytków rolnych.
2. Na powiększenie jednego lub kilku gospodarstw rolnych – poprzez przeniesienie własności na rzecz jednego lub kilku rolników. Powiększone gospodarstwo musi mieć powierzchnię nie mniejszą niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w województwie lub w kraju.
Wnioskujący o rentę strukturalną i jego małżonek mogą pozostawić sobie łącznie do 0,5 ha użytków rolnych wraz z siedliskiem, o ile będą na nich prowadzić działalność rolniczą służącą wyłącznie zaspokajaniu własnych potrzeb oraz potrzeb osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wysokość renty strukturalnej
Podstawowa wysokość renty strukturalnej odpowiada kwocie 150 % najniższej emerytury.
Wysokość renty strukturalnej zostaje zwiększona o 100% kwoty najniższej emerytury, jeżeli wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim i oboje małżonkowie spełniają wszystkie warunki dla przyznania renty strukturalnej.
Wysokość renty strukturalnej może być zwiększona jeszcze o 15 % kwoty najniższej emerytury, jeśli przekazano gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni użytków rolnych większej niż 10 ha, osobie w wieku poniżej 40 lat.
Rentę wypłaca się za każdy miesiąc, nie dłużej niż do osiągnięcia przez beneficjenta 65 roku życia.