Rejestracja oscypka

Dziś mija termin zgłaszania sprzeciwów do wniosku o rejestrację oscypka jako Chronionej Nazwy Pochodzenia. Ponieważ żadne państwo nie zgłosiło takiego sprzeciwu, kwestia rejestracji oscypka jest już tylko formalnością. Oscypek to pierwszy polski produkt, który zostanie zarejestrowany po wydaniu przez Komisję Europejską rozporządzenia dotyczącego jego wpisu do rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia. Powszechnie znany i lubiany ma teraz szansę dotrzeć do jeszcze większej liczby smakoszy w całej Unii Europejskiej.

Tradycyjna metoda produkcji
Oscypek to najsłynniejszy ser tatrzański, który od razu przywodzi na myśl Tatry i Podhale. Tradycja wytwarzania tego górskiego przysmaku ma swoje źródło w kulturze wołoskiej. Najwcześniejsze wzmianki na temat wyrabiania serów na Podhalu i przyległych do niego terenach pochodzą z 1416 roku. W bacówce w przeciągu setek lat niewiele się zmieniło. Tradycja produkcji oscypka jest pielęgnowana przez baców, którzy wytwarzają ten ser na ściśle określonym obszarze geograficznym według metod stosowanych nieprzerwanie od wieków.

Niezwykłe miejsce pochodzenia
Tereny, na których odbywa się produkcja oscypka, są jednymi z najczystszych regionów nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Obszar produkcji oscypka położony jest pomiędzy czterema Parkami Narodowymi. Na północy znajduje się Gorczański Park Narodowy, na południu Tatrzański Park Narodowy, na zachodzie Babiogórski Park Narodowy, a na wschodzie Magurski Park Narodowy. Ponadto piąty Park Narodowy – Pieniński, podobnie jak Tatrzański Park Narodowy, położony jest w samym sercu obszaru produkcji tego sera. Poza tradycyjną metodą wytwarzania ser swoje wyjątkowe właściwości zawdzięcza właśnie czynnikom naturalnym. Bardzo istotny wpływ na ostateczny smak mleka owczego wykorzystywanego do wyrabiania oscypka ma specyficzna roślinność Tatr i Podhala, którą żywią się owce podczas wypasu.

Wyjątkowy smak sera
Oscypek jest serem owczym. Mleko wykorzystywane do jego produkcji pochodzi wyłącznie od owiec rasy „Polska Owca Górska”. Owce doi się od maja do września – po okresie odchowu jagniąt, który trwa od marca do maja. Ze względu na ograniczoną możliwość pozyskiwania mleka owczego (między końcem kwietnia a początkiem października), także produkcja oscypka jest możliwa jedynie w tym czasie. Jeśli do produkcji oscypka wykorzystuje się mleko krowie, może ono stanowić najwyżej 40% mleka użytego do produkcji sera. Mleko to pochodzi wówczas tylko od krów rasy „Polska Krowa Czerwona” wypasanych na pastwiskach górskich razem z owcami.

Niepowtarzalne cechy oscypka
Oscypek ma kształt dwustronnego stożka. Jego środkowa (najszersza) część jest walcowata. Zdobią ją wypukłe i wklęsłe wzory. Pas zdobień podzielony jest na trzy części – środkową (główną) i dwie boczne. Każdy baca wytłacza i umieszcza na oscypku inne wzory. Wielkość oscypka jest dokładnie określona i wynosi 17-23 cm długości oraz 6-10 cm średnicy. Ser waży 0,6-0,8 kg. Po przekrojeniu oscypka może być widoczne jedno duże oczko w centralnej jego części – pozostałość po szpikulcu, wokół którego ser był formowany, a także duża liczba drobnych oczek. Barwa sera po jego przekrojeniu jest lekko kremowa, ciemniejsza przy skórce; dopuszcza się również barwę zbliżoną do białej. Skórka ma jasnobrązowy kolor o delikatnym połysku. Oscypek jest twardy i elastyczny. Charakteryzuje go wyraźny zapach wędzenia i lekko słony smak.

Wzajemne powiązanie niepowtarzalnych czynników naturalnych oraz ludzkich – wyjątkowe właściwości regionu (jego fauna i flora), a także sięgająca XV w. metoda produkcji – pozwala na uzyskiwanie tego niepowtarzalnego sera, który od lat wzbudza uznanie znawców i miłośników produktów regionalnych oraz tradycyjnych zarówno w kraju, jak i za granicą.