Zasady przyznawania i wypłaty płatności bezpośrednich do gruntów rolnych reguluje rządowy projekt ustawy o płatnościach do gruntów rolnych i płatności cukrowej, którego pierwsze czytanie odbyło się w środę na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa.
Jak poinformował wiceminister rolnictwa Marek Zagórski, projekt ustawy zastąpi ustawę z grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich. Wyjaśnił, że "po przystąpieniu Polski do UE zachodzi potrzeba zmiany tej ustawy, ponieważ powielanie przepisów Unii jest niezgodne z zasadą bezpośredniego ich obowiązywania w kraju członkowskim".
Wiele przepisów zawartych w projekcie nowej ustawy nie różni się od dotychczasowych regulacji. Tak jak dotychczas, płatność bezpośrednia będzie przysługiwała rolnikowi, który posiada co najmniej 1 ha gruntów, utrzymuje ziemię w dobrej kulturze rolnej i ma nadany numer identyfikacyjny. Zgodnie z projektem, płatność ma należeć się rolnikowi, który faktycznie uprawia ziemię.
Wypłatami płatności bezpośrednich, a także uzupełniających, nadal będzie się zajmowała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zgodnie z unijnym prawem wnioski o te płatności będą przyjmowane od 15 marca do 15 maja każdego roku, a pieniądze będą przekazywane rolnikom od 1 grudnia do 30 czerwca następnego roku.
Projekt ustawy przewiduje, że minister rolnictwa, a nie jak dotychczas Rada Ministrów, określi stawki płatności uzupełniających; w drodze rozporządzenia określi rodzaje roślin, do których takie płatności przysługują.
Jak zaznaczył Zagórski, takie rozwiązanie "umożliwi ministrowi rolnictwa dostosowanie stawki płatności do preferowanego kierunku zmian profilu produkcji rolnej". Chodzi o ustanowienie nowej płatności tzw. paszowej, którą będą otrzymywali rolnicy zajmujący się chowem przeżuwaczy (krów i owiec).
Zagórski poinformował, że jeżeli rolnik posiadał w okresie preferencyjnym - od 1 kwietnia 2005 r. do 31 marca 2006 r. - co najmniej 1 sztukę przeżuwaczy na hektar użytków zielonych, otrzyma ok. 200 euro dopłaty do hektara; jeżeli w gospodarstwie nie było w tym czasie zwierząt, dopłata wyniesie ok. 80 euro/ ha.
Wyjaśnił, że zmiana systemu dopłat do użytków zielonych jest podyktowana faktem, iż dużo osób niezajmujących się rolnictwem otrzymywało takie same dopłaty, jak osoby pracujące w rolnictwie.
Wiceminister zaznaczył, że do ustawy zostaną włączone także płatności dla roślin energetycznych. Komisja Europejska w końcu grudnia zadecydowała, że do tych upraw będzie dodatkowo przysługiwało 45 euro do ha. Dodał, że jeszcze nie ukazały się wszystkie szczegółowe przepisy w tej sprawie i dlatego dopłaty do roślin energetycznych nie znalazły się w projekcie ustawy.
W związku z tym, że KE wyda stosowne rozporządzenie w połowie stycznia, projekt ustawy został odesłany do podkomisji, która w pracach nad projektem ustawy uwzględni unijne przepisy.