Prawie 1 proc. leczonych z alkoholizmu ma mniej niż 19 lat

Pacjenci z zaburzeniami wynikającymi z picia alkoholu, mający poniżej 19 lat, stanowili w 2013 r. 0,9 proc. uzależnionych leczonych w placówkach - wskazano w sprawozdaniu z wykonania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Sprawozdanie z wykonania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jest co roku przedstawione przez rząd parlamentowi. Informacja za 2013 r. wpłynęła do Sejmu i została skierowana do rozpatrzenia przez komisje polityki społecznej oraz zdrowia. Sprawozdanie za 2014 r. ma być znane w drugim lub trzecim kwartale b.r.

W sprawozdaniu wskazano, że alkohol spożywa ponad 80 proc. dorosłych Polaków, a postawy abstynenckie są częstsze wśród kobiet (25,5 proc.), niż wśród mężczyzn (10,9 proc.). Oceniono w nim, że większość konsumentów alkoholu spożywa go na poziomie niskiego ryzyka szkód, jednak ponad 11 proc. dorosłych Polaków nadużywa alkoholu, tzn. pije go w sposób powodujący szkody zdrowotne i społeczne.

W 2013 r. spożycie alkoholu per capita wyniosło 9,67 l, co oznacza wzrost wobec 2012 r. o 0,51 l. Najbardziej wzrosło spożycie wyrobów spirytusowych - było większe o 15 proc. w stosunku do 2012 r. i wyniosło 3,6 l. Spożycie wina wyniosło 5,8 l, natomiast spożycie piwa - 97,7 l.

Z zawartych w sprawozdaniu danych Narodowego Funduszu Zdrowia, wynika, że w 2013 r. w placówkach leczenia uzależnienia od alkoholu zarejestrowano 346 tys. 428 osób z różnymi rozpoznaniami, w tym z zaburzeniami będącymi następstwem nadużywania alkoholu przez osoby bliskie.

W sprawozdaniu podano, że w leczeniu zaburzeń wynikających z używania alkoholu 80 proc. pacjentów stanowią mężczyźni; proporcja leczących się kobiet i mężczyzn od kilku lat jest niezmienna. Przeważającą grupą pacjentów uzależnionych w 2013 r. były osoby w wieku 30-64 lata, stanowiące aż 83 proc. wszystkich zarejestrowanych. Drugą co do liczebności grupą wiekową byli młodzi dorośli. Osoby w wieku 20-29 lat to 13 proc. wszystkich leczonych z powodu zaburzeń poalkoholowych.

Z przytoczonych w sprawozdaniu danych wynika, że w 2013 r. w programach terapii uzależnień w placówkach medycznych uczestniczyło 2 tys. 202 niepełnoletnich pacjentów. Pacjenci z zaburzeniami wynikającymi z używania alkoholu, mający poniżej 19 lat, stanowili w 2013 r. 0,9 proc. uzależnionych leczonych w placówkach.

W 2013 r. zatrzymano w policyjnych izbach dziecka lub odwieziono do domów rodzinnych 8 tys. 249 nietrzeźwych nieletnich; dodatkowo w izbach wytrzeźwień zatrzymano 823 nietrzeźwych chłopców oraz 153 dziewczęta.

Eksperci przypominają, że spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie upośledza tymczasem czynności poznawcze: koncentrację uwagi, zapamiętywanie, uczenie się, rozwój kontroli emocjonalnej. Prowadzi do podejmowania zachowań ryzykownych, groźnych dla życia i zdrowia, zakłóca proces rozwojowy, może również powodować spowolnienie wzrostu i zaburzenia hormonalne.

Badania pokazują, że mimo rosnącej świadomości zagrożeń, jakie niesie spożywanie alkoholu w czasie ciąży, 14 proc. kobiet nie rezygnuje z picia w tym okresie. Analiza stanu noworodków, których matki piły w ciąży alkohol, wskazuje na zwiększoną częstotliwość występowania małej masy urodzeniowej i mniejszej długości ciała, niższej punktacji w skali Apgar oraz różnych wad wrodzonych. Autorzy sprawozdania ocenili, że płodowy zespół alkoholowy jest rzadko rozpoznawany z uwagi na brak odpowiedniego przygotowania diagnostycznego grup zawodowych, które zajmują się opieką nad matką i dzieckiem.

Wśród działań podejmowanych w celu przeciwdziałania i ograniczania szkód powodowanych przez konsumpcję alkoholu znalazły się m.in. programy profilaktyczne realizowane przez samorządy, ministerstwa i instytucje centralne; prowadzenie placówek leczenia uzależnień; szkolenia; wspieranie działalności środowisk abstynenckich i prowadzenie miejsc pomocy dla dzieci.

Wartość kontraktów zawieranych przez NFZ w zakresie leczenia uzależnienia od alkoholu wynosiła w 2013 r. 386 889 460 zł. Środki te przeznaczono na: całodobowe stacjonarne oddziały leczenia uzależnień (63 proc.), ambulatoryjne leczenie uzależnień (31 proc.) oraz oddziały dzienne leczenia uzależnień (6 proc.).