Potrzebna współpraca producentów z przetwórcami owoców miękkich

W najbliższych latach może brakować owoców dla przemysłu przetwórczego. Jeżeli zakłady przetwórstwa nie zaczną partnerskiej współpracy z producentami owoców jagodowych, nie będą miały surowca do produkcji mrożonek i soku zagęszczonego - uważa prof. Eberhard Makosz.

Jeśli do takiej współpracy nie dojdzie, zabraknie surowca dla przemysłu, spadnie produkcja owoców i przetworów, a Polska straci czołową pozycję na europejskim rynku świeżych i przetworzonych owoców jagodowych - ocenił prof. Eberhard Makosz, prezes Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych, autorytet w dziedzinie ogrodnictwa.
Przemysł przetwórczy powinien dbać o swoją bazę surowcową, jednak - według ekspertów - producenci owoców otrzymują od niego żadnej pomocy. Coraz częściej decydują się zatem, ze względów ekonomicznych, na uprawę odmian deserowych, kosztem tańszych - przemysłowych.
Produkcją owoców miękkich zajmuje się ok. 200 tys. gospodarstw, dla których wpływy z produkcji są istotnym źródłem dochodu. Owoce jagodowe są bardzo wrażliwe na wahania pogody. Rynek jest niestabilny, występują duże różnice w cenach skupu, a owoce często sprzedawane są poniżej kosztów produkcji - stwierdził Makosz. Owoce przemysłowe uprawiają głównie małe gospodarstwa.
Na opłacalność produkcji istotny wpływ ma wysokość plonu i jakość owoców, często bardziej niż poziom cen skupu. Przy niskich plonach, mimo wysokich cen, produkcja owoców będzie nieopłacalna - zaznaczył Makosz. Dodał, że warunki glebowo-klimatyczne w naszym kraju pozwalają na osiągnięcie wysokich, a nawet bardzo wysokich plonów dobrej jakości owoców. Trzeba tylko zmienić technologię produkcji i podwyższyć poziom pielęgnacji roślin.
Według ekspertów, drobni producenci owoców jagodowych powinni szukać różnych form współpracy. W produkcji i dystrybucji większe grupy mają szansę na negocjowanie cen skupu owoców z odbiorcami. Mogą lepiej korzystać z różnych form pomocy, w tym z doradztwa fachowego. Jeśli w najbliższym czasie nasze małe gospodarstwa nie rozpoczną współpracy między sobą, a także z przetwórcami, to produkcja owoców nie będzie przynosić zysków.
Kolejny czynnik mający wpływ, zwłaszcza na opłacalność produkcji, to wzrost spożycia świeżych i przetworzonych owoców. W Polsce jest ono relatywnie niskie. Może to zmienić odpowiednia promocja. Zdaniem Makosza wiedza polskiego konsumenta na temat walorów dietetycznych oraz leczniczych owoców i przetworów jagodowych jest jeszcze zbyt mała.
Polska jest jednym z największych na świecie producentów porzeczki czarnej i malin, dużo także produkujemy truskawek i borówek. Średnioroczna produkcja wszystkich owoców jagodowych wynosi około 500 tys. ton (15 proc. wszystkich owoców), a powierzchnia plantacji zajmuje 125 tys. hektarów, czyli ponad 30 proc. upraw sadowniczych.
Łącznie w 5 ostatnich latach wyeksportowano około 225 tys. ton świeżych owoców jagodowych, o wartości 240 mln euro. W tym okresie produkcja mrożonek wyniosła 1 600 tys. ton, a soków zagęszczonych 125 tys. ton, o łącznej wartości ponad 1 700 mln euro.