Ponad 15,3 miliarda zł wypłaciła ARiMR z PROW 2007-2013

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaca coraz więcej pieniędzy z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Spośród wszystkich uruchomionych 22 działań z tego Programu 14 realizuje w całości ARiMR.  Pozostałe 8 działań są to tzw. działania delegowane. Wdrażane są one przez samorządy województw - 6, oraz po jednym przez Agencję Rynku Rolnego i Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA). Całkowity budżet PROW 2007 - 2013 wynosi 17,2 miliarda euro. Z tej kwoty 3,5 miliarda euro to pieniądze na tzw. działania delegowane, a prawie 13,7 miliarda euro przeznaczone jest na działania realizowane przez ARiMR. Około 69% tych pieniędzy zostało już zagospodarowane. Należą do nich przede wszystkim pieniądze już wypłacone przez ARiMR, a jest ich ponad 15,3 miliarda złotych, ale także środki na zobowiązanie wieloletnie np. wypłatę rent strukturalnych, pomoc na zalesianie, wsparcie w ramach "Programu rolnośrodowiskowego", a także pieniądze zabezpieczające wartość umów o dofinansowanie inwestycji realizowanych przez rolników i przedsiębiorców, które zostaną wypłacone przez ARiMR po ich wykonaniu.

W tym roku z Agencji trafi do beneficjentów jeszcze około 7,5 miliarda zł. W sumie w 2010 r. Agencja wypłaci z tego Programu około 11 miliardów zł i będzie to absolutnie "rekordowa" kwota  wypłacona w ciągu jednego roku. W tej kwocie znajdują się wypłaty z tzw. działań delegowanych PROW 2007-13 "obsługiwanych" przez samorządy województw, które mają do dyspozycji na 6 "swoich" "działań" w całym okresie ok. 10 miliardów zł.

Zainteresowanie otrzymaniem pomocy finansowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 jest bardzo duże wśród rolników, przedsiębiorców z sektora rolno-spożywczego i innych beneficjentów np. lokalnych grup działania. Świadczy o tym chociażby to, że do tej pory, tylko na wsparcie z działań inwestycyjnych PROW 2007-13, Agencja przyjęła w sumie blisko 64 tys. wniosków. Rolnicy i przedsiębiorcy, których wnioski zostały pozytywnie rozpatrzone i zmieściły się w limitach środków, przyznanych poszczególnym województwom lub w limicie krajowym, w zależności od rodzaju działania pomocowego, w zdecydowanej większości otrzymali już pieniądze. Pozostali, z którymi zawarto umowy, otrzymają wsparcie, gdy zrealizują inwestycje zatwierdzone do dofinansowania i prawidłowo je rozliczą. ARiMR pozostało do rozpatrzenia około 4,2 tys. przyjętych wniosków.

Od 28 czerwca do 9 lipca br. Oddziały Regionalne ARiMR przyjmują wnioski o przyznanie pomocy z działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw". ARiMR przygotowuje nabory wniosków o przyznanie wsparcia z kolejnych działań finansowanych z PROW 2007-2013. Ramowy harmonogram naborów został ogłoszony na początku kwietnia br. Terminy, w których będzie można składać dokumenty na konkretne działanie z tego programu zostaną ogłoszone, zgodnie z obowiązującymi przepisami i w większości przypadków odbędzie się  to na  dwa tygodnie przed uruchomieniem naboru na dane "działanie".

Z wypłaconych dotychczas ponad 15,3 miliarda zł w ramach PROW 2007-2013 najwięcej, bo ponad 4 mld zł Agencja przeznaczyła na realizację dopłat ONW. Dopłaty te  wspierają prowadzenie produkcji rolniczej na terenach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Wsparcie takie otrzymuje co roku około 760 tys. rolników.

Na wypłaty rent strukturalnych, które realizowane są bez żadnych zakłóceń, ARiMR wydała do 29 czerwca br. z PROW 2007-2013 ponad 3,2 mld zł. Renty takie dostaje około 65 tys. rolników, którzy po ukończeniu 55 lat zdecydowali się na przekazanie gospodarstw następcom. W tym roku przewidziany jest kolejny nabór wniosków o przyznanie rent, z którymi wiąże się przekazywanie gospodarstw w ręce młodych następców i poprawa struktury agrarnej w kraju.

 Dla ponad 100 tys. rolników, którzy realizują programy rolnośrodowiskowe w swoich gospodarstwach, ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 blisko 2,5 mld zł. Gospodarstwa przechodzące na ekologiczne metody produkcji lub stosujące technologie zapobiegające erozji gleb oraz zajmujące się hodowlą rodzimych ras zwierząt i uprawą cennych genetycznie gatunków roślin otrzymują  z tego programu dofinansowanie przez 5 lat. Dofinansowanie to ma im zrekompensować utratę dochodów, które osiągaliby stosując intensywnie nawozy sztuczne czy środki ochrony roślin.

Rolnikom, którzy zrealizowali inwestycje wspierane z działania "Modernizacja gospodarstw rolnych" Agencja wypłaciła ponad 2,37 mld zł. Ponieważ wsparcie z ARiMR może pokryć od 40% do 60% poniesionych kosztów, całkowita wartość inwestycji zrealizowanych przez rolników w ich gospodarstwach wynosi ponad 6,8 mld zł. Tą pomoc finansową z PROW 2007-2013 otrzymało ponad 23,3 tys. rolników, w tym blisko 9 tys. beneficjentów,  którzy złożyli wnioski w 2009 r.  Większość tych pieniędzy inwestorzy przeznaczyli na zakup nowoczesnych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych. Podkreślić należy, że ARiMR podpisała dotychczas blisko 32,6 tys. umów o przyznaniu pomocy łącznie na ponad 4,4 mld zł i oczekuje na złożenie wniosków o płatność po zakończeniu inwestycji.

Na premie ułatwiające młodym rolnikom start zawodowy Agencja wydała ponad 278 mln zł. Do 29 czerwca br. premie taką w wysokości 50 tys. zł otrzymało ponad 5,6 tys. rolników. W tegorocznym naborze wniosków, planowanym na III kwartał, premia dla młodych rolników, zgodnie z zapowiedzią Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego, będzie podwyższona do 75 tys. zł. Zostaną też złagodzone kryteria jej przyznawania. Wielu "młodych rolników" czekając na wejście w życie wyższych premii i korzystniejszych warunków ich przyznawania  wstrzymało się ze składaniem wniosków w ARiMR.

Rolnikom, którzy zalesili grunty, ARiMR wypłaciła w formie pomocy pokrywającej część kosztów oraz premii pielęgnacyjnych i zalesieniowych ponad 247 mln zł. Pieniądze te otrzymało około 10 tys. rolników, którzy założyli uprawy leśne na słabych glebach, bo rolnicze użytkowanie takich gruntów nie gwarantowało rolnikom odpowiednich dochodów. Wszyscy, którzy chcieliby skorzystać z pomocy na zalesianie gruntów rolnych i innych niż rolne  po raz pierwszy mogą składać wnioski w biurach powiatowych  ARiMR od 1 czerwca do 31 sierpnia. Termin ten został wydłużony w tym roku o miesiąc, normalnie kończy się
31 lipca, z powodu wiosennej powodzi, która nawiedziła Polskę. Nie zmienił się natomiast termin składania wniosków kontynuacyjnych w 2010 roku tych rolników, którzy zalesili grunty w latach 2004-2006, w ramach wdrażanego wtedy Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich i są one przyjmowane od 1 czerwca do 15 lipca br.

Dla wielu rolników szansą na zwiększenie ich dochodów oraz stworzenie nowych miejsc pracy m.in. dla domowników jest rozpoczęcie działalności gospodarczej niezwiązanej bezpośrednio z rolnictwem. Do nich jest kierowane działanie "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej". Największe zainteresowanie uzyskaniem tego wsparcia można zauważyć w regionach mających dobre warunki do uruchomienia działalności agroturystycznej. Rolnicy, którzy rozpoczęli pozarolniczą działalność i złożyli wnioski o wsparcie do ARiMR otrzymali z PROW 2007-2013 dofinansowanie w łącznej wysokości ponad 170 mln zł. Wypłaty otrzymało ponad 2,25 tys. beneficjentów,  spośród ponad 4,3 tys., z którymi  ARiMR podpisała umowy o przyznanie pomocy z tego działania.

Grupom producentów rolnych ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 ponad 103 mln zł. Niestety takich grup jest na razie niewiele mimo, że poprawiają one pozycje rolników na rynku. Urzędy marszałkowskie zarejestrowały blisko 550 grup. Prawie wszystkie istniejące grupy starały się o dofinansowanie na pokrycie kosztów administracyjnych i dostały takie wsparcie.

Przedsiębiorcom z przetwórstwa rolnego, którzy zdążyli do tej pory zrealizować i rozliczyć inwestycje dofinansowywane z działania "Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej", ARiMR wypłaciła do 29 czerwca 2010 r. blisko 321 mln zł. Wsparcie refinansujące część kosztów poniesionych na takie inwestycje wypłacone zostało 308 firmom spośród blisko 760, z którymi Agencja podpisała umowy o przyznaniu pomocy. Łączna kwota udzielonego przez ARiMR wsparcia, wynikająca z podpisanych umów opiewa na około 1,2 miliarda zł, a całkowita wartość inwestycji zrealizowanych przez przedsiębiorców przekracza 3 mld zł. Wynika to z tego, że ARiMR dofinansowuje od 25% do 50% kosztów inwestycji w tym działaniu. Średnia wysokość pomocy wypłaconej w przeliczeniu na jeden projekt wynosi ponad 1 mln zł. Wśród beneficjentów pomocy dominują firmy działające w branży mięsnej, mleczarskiej i owocowo-warzywnej.  Niestety ponad 580 beneficjentom Agencja, po rozpatrzeniu ich wniosków, była zmuszona odmówić przyznania pomocy, bo wnioskodawcy nie spełniali kryteriów uzyskania wsparcia. Wielu przedsiębiorców odkłada też realizację inwestycji i ich rozliczenie z Agencja bojąc się kryzysu ekonomicznego.

Dofinansowanie w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" ARiMR wypłaciła do tej pory 298 firmom, które złożyły w zeszłym roku wnioski i zdążyły stworzyć nowe miejsca pracy. Agencja przekazała na ich konta bankowe ponad 29 mln zł. Z 1749 firmami, które realizują takie projekty, Agencja  podpisała umowy  o udzielnie wsparcia  na łączną kwotę ponad 252 mln zł. Większość z tych firm zapowiada złożenie wkrótce wniosków o płatność. W tegorocznym naborze wniosków wprowadzono korzystniejsze warunki "przydzielania" wsparcia na tworzenie nowych miejsc pracy. Beneficjenci z tegorocznego naboru, który rozpoczął się 28 czerwca i potrwa do 9 lipca br., mogą otrzymać 300 tys. zł za stworzenie 3 miejsc pracy, a w ubr. taka kwota przysługiwała za utworzenie co najmniej 5 miejsc pracy.

Ponad 140 mln zł wypłacono z PROW 2007-2013 na realizację inwestycji w ramach tzw. działań delegowanych, wdrażanych przez samorządy województw. Pieniądze te  przeznaczone zostały na wsparcie działalności lokalnych grup działania, inwestycji w "Odnowę i rozwój wsi" oraz "Podstawowych usług dla gospodarki i ludności wiejskiej".

Dotychczasowy przebieg wdrażania PROW 2007-2013, wielkość wypłat i "zagospodarowanych" środków, przygotowywane kolejne nabory wniosków, wskazują, że  tak jak to było w wypadku programów z lat 2004-2006, ten Program też zostanie zrealizowany w pełni a pieniądze znajdujące się w jego budżecie będą wykorzystane w całości.