Pomoc państwa w zakresie dożywiania

Rządowy program „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” przyjęty został ustawą z dnia 29 grudnia 2005r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. Nr 267, poz. 2259). Ustawa ta weszła w życie z dniem 31 grudnia 2005 r. i obowiązywać będzie do dnia 31 grudnia 2009 r. Sposób realizacji wymienionego programu wieloletniego, a także sposób planowania i dokonywania podziału środków budżetu państwa przyznanych na realizację programu oraz zakres i formy monitorowania realizacji programu określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa zakresie dożywiania” (Dz. U. Nr 25, poz. 186, z późn.zm.).

Celem Programu jest wsparcie gmin w wypełnianiu zadań własnych o charakterze obowiązkowym w zakresie dożywiania dzieci oraz zapewniania posiłku osobom jego pozbawionym, ze szczególnym uwzględnieniem osób z terenów objętych wysokim poziomem bezrobocia i ze środowisk wiejskich. Ponadto program zakłada długofalowe działanie w zakresie poprawy stanu zdrowia dzieci i młodzieży poprzez ograniczanie zjawiska niedożywienia, upowszechnianie zdrowego stylu żywienia, poprawę poziomu życia osób i rodzin o niskich dochodach oraz rozwój w gminach bazy żywieniowej, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci i młodzieży.

Gmina realizuje Program przy pomocy ośrodka pomocy społecznej, w jednostkach organizacyjnych gminy, placówkach i instytucjach, które posiadają bazę żywieniową lub odpowiednie warunki do wydawania produktów żywnościowych.

Program przewiduje otrzymanie pomocy w następujących formach:
- posiłek, ze szczególnym uwzględnieniem posiłku gorącego,
- zasiłek celowy na zakup posiłku lub zakup żywności (w tym na zakup posiłku dzieciom przebywającym placówkach oświatowych, gdzie rodzice zobowiązani są do pokrywania kosztów żywienia),
- świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych.
 

Ponadto w ramach programu są realizowane działania dotyczące w szczególności:
- tworzenia nowych lub doposażenia istniejących punktów przygotowywania lub
wydawania posiłków,
- dowozu posiłków.

Dzieci i młodzież realizujące obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, którym przyznano pomoc w formie posiłku, spożywają posiłek w szkole, jeżeli szkoła posiada warunki pozwalające na przygotowywanie lub wydawanie posiłków. W przypadku gdy szkoła nie posiada warunków do przygotowywania lub wydawania posiłków, kierownik ośrodka pomocy społecznej, we współpracy z dyrektorem szkoły, zapewnia spożywanie posiłków poza szkołą.

Beneficjentami końcowymi Programu są:
a)  dzieci do 7 roku życia,
b)  uczniowie do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej,
c)  osoby i rodziny znajdujące się w sytuacji:
ubóstwa;
sieroctwa;
bezdomności;
bezrobocia;
niepełnosprawności;
długotrwałej lub ciężkiej choroby;
przemocy w rodzinie;
potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze;
trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
alkoholizmu lub narkomanii;
zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Do zadań Ministerstwa Edukacji Narodowej związanych z realizacją programu należy:
 upowszechnianie informacji o programie w szkołach i placówkach oświatowych,
 monitorowanie przebiegu programu w tych placówkach.
W realizację programu włączeni są Kuratorzy Oświaty.

W styczniu 2006 r. rozpoczęto monitorowanie programu w szkołach i placówkach oświatowych. Monitoring z realizacji programu przeprowadzany jest co pół roku przez Departament Zwiększania Szans Edukacyjnych. Do zbierania danych opracowano trzy tabele dotyczące różnych aspektów realizacji programu:
Tabela 1. Struktura placówek uczestniczących w programie – pozwalająca na ocenę liczby i rodzaju placówek biorących udział w programie,
Tabela 2. Liczba dzieci i młodzieży objętych programem z podziałem na typy szkół oraz formy wydawanych posiłków (całodzienne wyżywienie, pełny obiad, jedno gorące dane, mleko, bułka/kanapka i inne),
Tabela nr 3. Organizacja dożywiania w szkołach i placówkach oświatowych – ocena liczby i rodzaju placówek, w których:
a)zorganizowano dowóz posiłku,
b)z powodu braku możliwości dożywiania, dowozi się dzieci na posiłek,
c)planuje utworzenie punktów żywienia lub dożywiania w 2008 r.,
d)doposażono punkty żywienia,
e)utworzono nowy punkt dożywiania, gdzie przyrządza się i wydaje posiłki,
f)utworzono nowy punkt dożywiania, gdzie wydaje się posiłki.
W 2008 r. tabele te zostały przekazane Kuratorom Oświaty w formie programu (w formacie Microsoft Office Excel 97), automatycznie dokonującego analizy wpisywanych danych (sumowanie, wyliczanie procentów, itp.).