Polska wyprodukuje w sezonie 2005/2006 szacunkowo ok. 1 mln 850 tys. ton cukru - poinformowała PAP we wtorek dr Łucja Chudoba z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
W ubiegłym sezonie (2004/2005) cukrownie wytworzyły ok. 2 mln ton tego produktu, tj. ok. 10,2 proc. cukru w UE.
W Luksemburgu trwają rozmowy nt. reformy unijnego rynku cukru. 11 krajów, w tym Polska, sprzeciwia się zaproponowanym przez Komisję Europejską zmianom, uważając, że są one zbyt głębokie i za szybkie. Nie zgadzają się na obniżkę o 39 proc., do 385,5 euro za tonę w ciągu dwóch lat, poczynając od 2007 roku. Ceny buraków cukrowych Komisja chce obniżyć o 42,6 proc., do 25,05 euro za tonę.
Z raportu Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ) wynika, że najwięcej cukru w Unii produkują Niemcy i Francja (łącznie ponad 43 proc.), na trzecim miejscu pod względem wielkości produkcji jest Polska, wyprzedzając Wielką Brytanię i Włochy.
Jak podano w raporcie, po wejściu Polski do Unii poprawiła się sytuacja finansowa przemysłu cukrowniczego ze względu na wzrost ceny cukru. W 2004 r. "zysk netto osiągnął 10,7 proc. przychodów, podczas gdy w 2003 r. branża cukrownicza funkcjonowała ze stratą netto w wysokości 11,4 proc. przychodów" - podano.
W UE interwencyjna cena cukru wynosi 631,9 euro/tonę, podczas gdy ceny tego produktu na rynkach światowych są trzykrotnie niższe (ok. 170 euro/tonę). Ponadto Unia stosuje zaporowe cła, które skutecznie ograniczają import cukru z krajów pozaunijnych.
Dostępu do europejskiego rynku domaga się wiele krajów trzeciego świata, a rozmowy na ten temat prowadzone są w ramach Światowej Organizacji Handlu.
W Polsce funkcjonuje 5 grup cukrowni; 4 z nich należą do koncernów zagranicznych - brytyjskiego British Sugar Overseas (10 cukrowni) i niemieckich: Nordzucker (6 cukrowni), Pfeipfer und Langen (11 cukrowni) Sudzucker (22 cukrownie) oraz do Krajowej Spółki Cukrowej (26 cukrowni).
Z opracowania wynika, że spółki te chcąc optymalizować koszty produkcji; co roku zmniejszają liczbę pracujących cukrowni i wydłużają czas trwania kampanii cukrowniczej. O ile w kampanii 2002/2003 czynnych było 57 cukrowni, to w ubiegłym sezonie pracowały 43 zakłady, a w tym roku cukier będzie przerabiać jeszcze mniej fabryk (40).
Liczba plantatorów buraków cukrowych spadła z prawie 86 tys. w 2003 r. do blisko 78 tys. w 2004 r. Dzięki temu, że w Unii cena buraków jest regulowana, wzrosła opłacalność produkcji. Średnia cena skupu buraków w 2004 r. wyniosła 187 zł/tonę i była o 50,6 proc. wyższa niż rok wcześniej.
Krajowe zużycie cukru w ostatnich latach wzrosło z 1 mln 590 tys. ton w sezonie 2002/2003 do blisko 1 mln 650 tys. ton w sezonie 2004/2005 przede wszystkim w wyniku zwiększenia produkcji artykułów zawierających cukier - podano w raporcie. W opinii ekspertów IERiGŻ, spożycie cukru w gospodarstwach domowych będzie spadać, choć w 2004 r. nastąpił lekki wzrost jego konsumpcji.
Spożycie cukru w polskich gospodarstwach domowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosiło w 2004 r. ok. 20,4 kg. Najmniej konsumowali go pracownicy i przedsiębiorcy, a najwięcej m.in. renciści i emeryci.
Jak podał IERiGŻ, w 2004 r. wzrosła produkcja wyrobów zawierających cukier - o ponad 30 proc. więcej wyprodukowano czekolady oraz o 18 proc. wyrobów czekoladowych. Dlatego organizacje skupiające producentów napojów i słodyczy apelują o poparcie proponowanej przez KE reformy rynku cukru, gdyż ma ona prowadzić do obniżenia ceny cukru. Uważają, że wysokie ceny cukru obciążają zwykłych obywateli UE i wpływają negatywnie na konkurencyjność wielu branż żywnościowych. Jak zaznaczyli, pozytywne skutki reformy odczują także polskie firmy produkujące słodycze, ponieważ cukier stanowi dla nich od 30 proc. do 50 proc. kosztów produkcji.