„Konsumenci coraz częściej szukają żywności wysokiej jakości, która jednocześnie wyróżnia się niepowtarzalnym smakiem i aromatem. Te kryteria spełniają produkty wytwarzane tradycyjnymi metodami w wielu regionach Polski. Takie właśnie produkty w UE otrzymują specjalne oznaczenia” – powiedział minister Jerzy Pilarczyk na dzisiejszej konferencji prasowej inaugurującej dwuletni program informacyjny „Oryginalność pod ochroną”. Program ten dotyczy wspólnotowego systemu oznaczeń produktów regionalnych i tradycyjnych. Podzielony jest na dwa segmenty, z których pierwszy skierowany jest do producentów produktów regionalnych, a drugi do konsumentów.
„Chcemy, by nasza, polska kuchnia stała się na powrót znana, uznawana i poszukiwana w świecie. Chcemy również, aby nasze produkty regionalne były objęte ochroną przed nieuprawnionym wykorzystywaniem ich nazw ” – podkreślił prezes ARR Roman Wenerski. 
Do rejestracji w Unii Europejskiej została wysłana dokumentacja siedmiu produktów. Minister J. Pilarczyk spodziewa się, że chociaż lista nie jest obecnie zbyt długa, to rozpoczęta dzisiaj kampania zachęci producentów produktów wytwarzanych w oparciu o tradycyjną recepturę do podjęcia działań w celu ich rejestracji.
Dwuletnia, ogólnopolska kampania informacyjna „Oryginalność pod ochroną" realizowana w ramach mechanizmu Wspólnej Polityki Rolnej „Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na rynkach wybranych produktów rolnych"
CELE KAMPANII
Celem programu jest dostarczenie producentom regionalnej i tradycyjnej żywności informacji na temat możliwości ochrony i wyróżniania nazw wytwarzanych przez nich wyrobów na gruncie całej Unii Europejskiej. Równoważnym celem jest dotarcie z informacjami na temat unijnego systemu ochrony tychże produktów zarówno do odbiorców pośrednich, takich jak dystrybutorzy, hurtownicy, kupcy detaliczni, czy restauratorzy, jak też do odbiorców ostatecznych, czyli do konsumentów.
GRUPA DOCELOWA:
1. Pierwszą Grupę Docelową stanowią: producenci i przetwórcy rolni, organizacje zrzeszające producentów i przetwórców żywności;
2. Drugą Grupę Docelową stanowią: odbiorcy bezpośredni - konsumenci.
GŁÓWNY PRZEKAZ
a) Przekaz skierowany do producentów: Rejestruj i chroń swoje produkty.
b) Przekaz skierowany do konsumentów: Kupuj produkty z oznaczeniem regionalnym lub tradycyjnym.
KOMUNIKACJA
W ramach kampanii planowana jest m. in.:
BUDŻET KAMPANII 
Całkowity, zaakceptowany przez KE budżet kampanii wynosi:
1 481 279 Euro netto (w pierwszym roku 1 285 477 Euro, w drugim roku 195 802 Euro)
Wytwarzanie, ochrona i promocja żywności wysokiej jakości odgrywają w państwach Unii Europejskiej znaczącą rolę. Jednym z podstawowych sposobów realizacji polityki jakości we Wspólnocie (ang. - Quality Policy) jest wyróżnianie znakami potwierdzającymi wysoką jakość wyrobów rolno-spożywczych pochodzących z konkretnych regionów, jak też charakteryzujących się tradycyjną metodą produkcji.
System ochrony i promocji wyrobów regionalnych i tradycyjnych jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich i realizację założeń II filaru Wspólnej Polityki Rolnej. Przyczynia się on do dywersyfikacji zatrudnienia na obszarach wiejskich, stwarza na wsi pozarolnicze źródła utrzymania, zwiększa dochody producentów rolnych, w szczególności na obszarach odległych lub obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) oraz zapobiega wyludnianiu się tych terenów. Za sprawą systemu ochrony i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych chroni się także dziedzictwo kulturowe wsi, co w dużym stopniu przyczynia się do zwiększenia atrakcyjność terenów wiejskich, do rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej, a także do ochrony środowiska w skali lokalnej.
Realizowana w Unii Europejskiej polityka jakości daje także pewność konsumentom, że kupują oni żywność bardzo wysokiej jakości, która jednocześnie charakteryzuje się wyjątkową, tradycyjną metodą produkcji. Wydaje się to szczególnie ważne w kontekście spadku zaufania konsumentów do żywności produkowanej w Europie, który spowodowany został wykryciem przypadków choroby BSE i pryszczycy. Ze względu na dużą różnorodność produktów wprowadzanych na rynek konsumenci oczekują ponadto jasnych i wyczerpujących informacji na temat jakości i pochodzenia produktu rolnego lub artykułu spożywczego. Identyfikację i wybór poszczególnych wyrobów ułatwiają oznaczenia geograficzne, nazwy pochodzenia lub świadectwa specyficznego charakteru.
Korzyści dla producentów związane z rejestracją i przyznaniem oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia bądź świadectwa dla artykułów rolno-spożywczych o specyficznym charakterze w Komisji Europejskiej:
Zarejestrowanie oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia lub świadectwa specyficznego charakteru gwarantuje, iż nikt na terenie kraju oraz całej Unii Europejskiej nie może bezprawnie używać w obrocie zarejestrowanej nazwy. Prawo do używania oznaczenia mają wyłącznie producenci, którzy pochodzą z zarejestrowanego terytorium, wytwarzają produkt zgodnie ze specyfikacją, ze zgłoszonych przy rejestracji surowców i pod warunkiem, iż gotowy produkt posiada odpowiedni kształt. Przyznanie oznaczenia chroni, zatem producentów przed nieuprawnionym wykorzystywaniem nazwy produktów.
Producenci mają prawo do używania znaku graficznego, który informuje o tym, że produkt pochodzi z danego terytorium a jego cechy są z nim powiązane oraz, że produkt ten jest wytwarzany tradycyjną metodą co też daje gwarancję wysokiej jakości. Pozwala to na podkreślenie unikalności produktu i umożliwia konkurencję na rynku Unii Europejskiej. Jest to bardzo prestiżowe wyróżnienie, rozpoznawalne przez około 9% konsumentów w Unii Europejskiej. (Poziom rozpoznawalności znaku graficznego różni się pomiędzy krajami np. Dania 1% a Portugalia 20%). Umieszczenie znaku graficznego na opakowaniu produktu powoduje, iż staje się on rozpoznawalny dla ok. 33 mln konsumentów w Unii Europejskiej, dysponujących wysokimi dochodami i świadomych wysokiej jakości i unikalności oznaczonego artykułu. Oznaczenie ułatwia rozpoznanie produktu i konkurencję z produktami zagranicznymi, która była by niemożliwa gdyby oparta została na rywalizacji cenowej i jednorodnym produkcie, a nie na tradycyjnym sposobie wytwarzania. Procesom tym będzie towarzyszyć ochrona dziedzictwa kulinarnego i kulturowego Polski, promocja tradycji i rozpowszechnianie jej w Europie, a w konsekwencji rozwój agroturystyki i turystyki wiejskiej na regionach, posiadających zarejestrowane produkty.
Prawo Wspólnotowe:
W ramach harmonizacji polskiego prawa z prawem unijnym pojawiła się konieczność ustanowienia ochrony produktów rolnych i artykułów spożywczych, specyficznych ze względu na miejsce powstania (pochodzenie geograficzne) oraz na posiadane cechy wynikające z tradycyjnego sposobu wytwarzania. Ochrona wynika z prawa „z rejestracji” i umożliwia odpowiednie, dodatkowe znakowanie produktów, celem lepszej ich identyfikacji przez konsumenta.
W prawie UE zagadnienia związane z ochroną produktów regionalnych i tradycyjnych określone są w Rozporządzeniu Rady nr 2081/92/EEC w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych z kolejnymi zmianami oraz w Rozporządzeniu Rady nr 2082/92/EEC w sprawie świadectw o szczególny charakterze dla produktów rolnych i środków spożywczych z kolejnymi zmianami.
Polskie regulacje prawne:
17 lutego 2005 r. weszła w życie ustawa o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz. U. 2005 Nr 10, poz. 68). Ustawa porządkuje stan prawny związany z oznaczeniami geograficznymi, nazwami pochodzenia i świadectwami specyficznego charakteru. Stwarza ona polskim producentom możliwość pełnego korzystania z unijnych przepisów dotyczących ochrony nazw produktów rolnych i środków spożywczych. Ustawa ta reguluje w szczególności następujące kwestie:
Zasady i tryb oceny wniosków o rejestrację nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i świadectw specyficznego charakteru
Ustawa wprowadza nowy podział kompetencji w sprawach związanych z ww. produktami. Organem odpowiedzialnym za przyjmowanie, ocenę i przekazywanie wniosków o rejestrację nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz nazw specyficznego charakteru jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ustawa określa także szczegółowo procedurę składania wniosków, zastrzeżeń do wniosków oraz sprzeciwów do wniosków na arenie międzynarodowej. Tworzy się także Radę do Spraw Tradycyjnych i Regionalnych Nazw Produktów Rolnych i Środków Spożywczych, która jest organem opiniodawczo-doradczym w sprawach związanych z produktami regionalnymi i tradycyjnych.
Warunki tymczasowej ochrony nazw produktów rolnych i środków spożywczych na gruncie krajowym przed rejestracją na szczeblu UE
Po zakończeniu procedury krajowej i przesłaniu wniosku o rejestrację do Komisji Europejskiej nazwy produktów regionalnych podlegają tymczasowej ochronie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Chronione nazwy nie mogą być wykorzystywane na produktach, które nie są wytworzone zgodnie z specyfikacją. Niezgodne z ustawą jest m.in. wykorzystywanie tych nazw nawet przy użyciu wyrażeń „w stylu”, „rodzaju”, „przy użyciu metody”, „tak jak produkowane w”, „imitacja” lub „podobne”. Zarejestrowane nazwy nie mogą być wykorzystywane przez nieuprawnione podmioty nawet wtedy, gdy takie użycie nie ma na celu wskazywania pochodzenia geograficznego produktów oraz gdy rzeczywiste miejsce wytworzenia produktów rolnych i środków spożywczych jest wskazane.
Zasady oraz tryb kontroli produktów rolnych i środków spożywczych posiadających chronioną nazwę pochodzenia, chronione oznaczenie geograficzne albo świadectwo specyficznego charakteru
Producenci wytwarzający zarejestrowane produkty zobowiązani są do poddawania się kontroli. Ma ona na celu potwierdzenie zgodności procesu produkcji z zadeklarowaną we wniosku metodą. Organami upoważnionymi do takiej kontroli są Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz upoważnione jednostki certyfikujące akredytowane zgodnie z Polską Normą PN-EN 45011. Wyboru podmiotu kontrolującego dokonuje producent.
Sankcje karne dla podrabiających produkty, których nazwy są chronione
Producenci, którzy bezprawnie wykorzystują chronione nazwy lub unijne symbole potwierdzające regionalny lub specyficzny charakter produktu, podlegają grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli takie przestępstwo zostało dokonane w stosunku do produktów rolnych lub środków spożywczych o znacznej wartości lub jeżeli z dokonania tego sprawca uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega on karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5. Ustawa przewiduje także kary dla producentów, którzy są uprawnieni do wykorzystywania chronionych nazw i symboli, ale proces produkcji wytwarzanych przez nich produktów nie jest zgodny z procesem zawartym w specyfikacji.
Warunki prowadzenia listy produktów tradycyjnych
Ustawa wprowadza także nowe rozwiązania prawne nie odnoszące się bezpośrednio do rejestracji nazw polskich specjałów na szczeblu Unii Europejskiej. Na mocy ustawy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi Listę Produktów Tradycyjnych. Na Listę wpisywane są produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Za tradycyjne uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat.
Utworzenie Listy Produktów Tradycyjnych ma na celu rozpowszechnianie informacji o produktach wytwarzanych tradycyjnymi, historycznie ugruntowanymi metodami. Dlatego też nazwy produktów umieszczonych na liście nie są chronione. Wprowadzenie Listy Produktów Tradycyjnych umożliwi także szersze stosowanie przepisów dotyczących derogacji od obowiązujących warunków produkcji oraz ułatwi koordynację i przepływ informacji pomiędzy producentami.
Prowadzenie ogólnokrajowej listy zawierającej informacje na temat tradycyjnych produktów powinno usprawnić działania wytwórców oraz przygotować ich do aplikowania o rejestrację nazwy na szczeblu Unii Europejskiej. Przyznanie produktowi statusu produktu tradycyjnego może ponadto okazać się pierwszym etapem pozwalającym na jego zidentyfikowanie, komercjalizację i znaczne zwiększenie ilości sprzedaży. System ten powinien być, zatem swoistym „inkubatorem” dla producentów, których wyroby mogłyby ubiegać się o rejestrację w europejskim systemie ochrony.
Za weryfikację wniosków o wpis produktu na Listę Produktów Tradycyjnych odpowiedzialni będą Marszałkowie Województw. Pozytywnie ocenione wnioski przesyłane są do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Minister jest odpowiedzialny za prowadzenie i uaktualnianie Listy Produktów Tradycyjnych. Lista publikowana będzie w Dzienniku Urzędowym Ministra oraz na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Polskie produkty wysłane do rejestracji w UE:
- Oscypek
- Bryndza podhalańska
- Miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich
- Staropolski Miód Pitny Półtorak
- Staropolski Miód Pitny Dwójniak
- Staropolski Miód Pitny Trójniak
- Staropolski Miód Pitny Czwórniak
W europejskim systemie zarejestrowanych jest 711 nazw produktów regionalnych i tradycyjnych.
.png)
Zaloguj przez Facebook
