Po zniesieniu kwot mlecznych rolnicy będą potrzebować wsparcia

Limitowanie produkcji mleka daje stabilizację rolnikom - powiedział prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Waldemar Broś. Jego zdaniem, po zniesieniu kwot mlecznych od kwietnia 2015 r. będą potrzebne inne mechanizmy wsparcia dla tego sektora.

Komisja Europejska zapowiedziała zniesienie kwot od kwietnia 2015 r. Polska była przeciwna takiej decyzji, nie miała jednak wsparcia w innych krajach. Jednocześnie w UE przygotowywany jest pakiet pomocowy dla producentów mleka.
Broś, który uczestniczy w debacie PAP "Perspektywy rozwoju polskiego rynku mleka po zniesieniu kwot mlecznych", zwrócił uwagę, że popyt na artykuły mleczarskie rośnie, a Polska nie do końca wykorzystuje swoje moce produkcyjne.
Według prezesa Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich (KZSM), po zniesieniu kwot mlecznych niezbędne będą inne mechanizmy wsparcia dla sektora przetwórczego. Ocenił, że nie do przyjęcia jest sytuacja, by np. cena interwencyjna na masło była od 8 lat ta sama. Ponadto konieczne są też - jego zdaniem - dopłaty eksportowe. "Na to środków w zasadzie nie ma. Mają być one uruchamiane w sytuacjach kryzysowych. Problemem jest to, że nie ma definicji takich sytuacji" - podkreślił. Jak mówił szef KZSM, dopłaty eksportowe wyprowadziły wcześniej polską branżę mleczarską z kryzysu.
Broś zaznaczył, że branża oczekuje od Komisji Europejskiej, by jasno określiła te mechanizmy.
Prezes Spółdzielni Mleczarskiej Spomlek Edward Bajko ocenił z kolei, że limitowanie produkcji mleka wcale nie stabilizuje jego cen. "Jeżeli chcemy coś administracyjnie stabilizować, to musimy równoważyć popyt i podaż" - podkreślił. Jak dodał, ceny na polskim rynku zależą od tego, co dzieje się na świecie.
Również wiceprezes Spółdzielni Mleczarskiej Ryki Grzegorz Kapusta mówił o tym, że potrzebne są mechanizmy wsparcia rolników i branży mleczarskiej po likwidacji kwotowania w sytuacji kryzysu. "Rolnicy i branża czuliby się lepiej, gdyby były zarezerwowane środki w sytuacji kryzysu" - powiedział.
Kapusta odniósł się też do tzw. pakietu mlecznego, który ma obowiązywać po zniesieniu kwot. Jego przepisy m.in. umożliwią organizacjom zrzeszającym producentów mleka negocjowanie - w ich imieniu - odpowiednich cen sprzedaży surowego mleka. Według niego, takie zrzeszenia są niepotrzebne w przypadku spółdzielni mleczarskiej, ponieważ jej głównym celem jest maksymalizacja ceny płaconej za mleko.
Wiceminister rolnictwa Zofia Szalczyk wyjaśniła jednak, że możliwość tworzenia takich zrzeszeń dotyczy tylko tych, którzy nie są członkami spółdzielni mleczarskich.
Obecnie większość mleczarni nie ma kłopotów z pozyskiwaniem surowca, choć z powodu limitów, branża nie może też rozwijać się tak, by w pełni wykorzystać swe moce produkcyjne. Koniec limitowania może więc oznaczać koncentrację produkcji mleka i spadek jego ceny. Obecnie ceny mleka są na rekordowym poziomie i przeciętnie wynoszą 1,43 zł za litr.
W ocenie ekspertów, po likwidacji kwotowania może też zwiększyć się konkurencja na unijnym rynku produktów mleczarskich. Polska jest ich znaczącym eksporterem; jest to ok. 30 proc. produkcji. Problemy jakie mogłyby pojawić się ze sprzedażą na zagraniczne rynki zahamują rozwój branży.
W 2012 r. wartość eksportu polskich wyrobów mleczarskich wyniosła ok. 1,4 mld euro. Po ośmiu miesiącach tego roku wartość eksportu produktów mleczarskich podliczono na 1 mld euro. Polskie firmy najczęściej za granicę wysyłają sery, mleko w proszku i masło. Głównymi odbiorcami produktów mleczarskich jest UE, gdzie trafia 75 proc. eksportu. Poważnym odbiorcą polskich serów jest Rosja.