Nowe regulacje dot. VAT od tzw. towarów wrażliwych i żywności

Od wtorku obowiązują nowe przepisy dotyczące VAT: fiskus może nakazać kupującym np. paliwa zapłatę VAT nieuiszczonego przez sprzedawcę; z kolei żywność przekazywana przez sklepy organizacjom charytatywnym nie będzie opodatkowana VAT-em.

1 października weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, która wprowadza odpowiednie przepisy.
MF wskazało w komunikacie, że nowe regulacje przewidują m.in. tzw. odpowiedzialność podatkową nabywcy za zobowiązania podatkowe w podatku VAT sprzedawcy niektórych towarów. Chodzi o produkty wymienione w załączniku nr 13 do ustawy, tzw. wyroby wrażliwe, czyli niektóre wyroby stalowe (nieobjęte mechanizmem odwrotnego obciążenia), paliwa i złoto nieobrobione.
Zgodnie z komunikatem ustawa zawiera przesłanki, których spełnienie pozwoli nie stosować odpowiedzialności solidarnej w przypadku, gdy sprzedawca nie odprowadzi podatku VAT. Jedną z takich przesłanek jest kaucja gwarancyjna. Nabywca nie poniesie odpowiedzialności podatkowej, jeżeli kupił towary od podmiotu, który w dniu dokonania dostawy towaru znajdował się w prowadzonym przez MF elektronicznym wykazie firm, które złożyły kaucję gwarancyjną. MF zaznacza, że wysokość kaucji musi jednak spełniać ustawowe wymogi.
Zgodnie z danymi MF 1 października 14 podmiotów ma ważną kaucję gwarancyjną. Wysokość kaucji waha się między 200 tys., a 3 mln zł.
Wykaz podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną opublikowano w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów na stronie www.mf.gov.pl w dziale Administracja podatkowa/Działalność/Kaucja gwarancyjna. Wejście do wykazu jest również możliwe ze strony www.finanse.mf.gov.pl w menu VAT/Kaucja gwarancyjna.
MF wielokrotnie zapewniało, że procedura odpowiedzialności solidarnej nie będzie też stosowana m.in. do podatników kupujących paliwo na stacjach paliw do standardowych zbiorników używanych przez nich pojazdów.
Przygotowana przez rząd nowelizacja ma przeciwdziałać nadużyciom podatkowym w handlu tzw. towarami wrażliwymi. Poza wprowadzeniem odpowiedzialności solidarnej przewiduje też dwa inne rozwiązania służące temu celowi. W ustawie rozszerzono zakres mechanizmu odwróconego obciążenia VAT-em (w tej procedurze nabywca, a nie dostawca rozlicza VAT) na obrót niektórymi wyrobami stalowymi. Zaproponowano także skrócenie do miesiąca rozliczeń VAT w obrocie tymi towarami.
Podczas prac nad nowelizacją Sejm wprowadził poprawki dotyczące zwolnienia od podatku produktów i usług firm przekazujących towary spożywcze na potrzeby działalności charytatywnej na krótko przed upływem okresu ważności tych towarów. MF podało w komunikacie, że tym samym sklep przekazujący nieodpłatnie organizacji pożytku publicznego żywność od wtorku może to zrobić bez naliczania VAT.
"Dotychczas z VAT zwolnione były tylko dostawy produktów spożywczych dokonywane przez producentów na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. Nowe rozwiązania umożliwiają objęcie zwolnieniem również innych podatników VAT, przekazującym żywność tym organizacjom na cele charytatywne" - wskazało MF.
Według ministerstwa warunkiem zwolnienia jest posiadanie przez dokonującego dostawy towarów dokumentacji potwierdzającej, że towar przekazano OPP, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację.